اگر بپذیریم به واسطه شرایط اقتصادی و ویژگی‌های ساختاری کشور ایران، سدان‌های سایز کوچک خانوادگی بهترین گزینه در میان سگمنت سواری هستند، پس باید قبول کنیم که در کشورهای دیگر با شرایط متفاوتی مواجه خواهیم بود. حقیقت نیز دقیقا همین‌طور است. در کشورهای دیگر مخصوصا آمریکای شمالی به عنوان بزرگ‌ترین بازار خودرویی جهان، سدان‌های سایز متوسط به مراتب از سدان‌های سایز کوچک محبوب‌تر هستند. دلیل این مهم نیز کاملا مشخص و منطقی است. سدان‌های سایز متوسط در مقایسه با سدان‌های سایز کوچک تنها اندکی بزرگ‌تر و گران‌تر هستند، در نتیجه چرا باید هزینه مالی را صرف خودرویی کوچک کرد؛ زمانی که می‌توان با اندکی هزینه بیشتر خودرو بزرگ‌تر، جادارتر و قدرتمندتر خرید؟
البته بازار ایران از این مسائل منطقی مستثنی است. اختلاف مادی سگمنت سدان‌های سایز کوچک و سایز متوسط به اندازه‌ای در ایران زیاد است که خریدار معمولا مجبور به انتخاب گزینه کوچک‌تر و ارزان‌تر شده و از نسخه‌های بزرگ‌تر و قدرتمندتر باز می‌ماند. به عنوان مثال در ایران می‌توان به فروش بیشتر خودروهایی چون هیوندای النترا و تویوتا کرولا در برابر هیوندای سوناتا و آزرا و تویوتا کمری به هنگام دشوار شدن شرایط اقتصادی اشاره کرد.
اما در دوران خوشی وضعیت اقتصادی کشور این کلاس از سدان‌های دوست داشتنی نیز برای خود بازاری انحصاری داشتند. دو گزینه محبوب از این کلاس که با توجه به زمان محدودی که در بازار کشور عرضه شدند به جایگاه قابل قبولی دست یافتند، می‌توان از تویوتا کمری XV50 (نسل یازدهم) و هیوندای سوناتا LF (نسل هفتم) نام برد که هر یک برای خود بازاری انحصاری برهم زدند.
تویوتا کمری همانند سایر مدل‌های نا‌م‌دار تویوتا سابقه درخشان و دور و درازی دارد. این نام برای اولین بار در پایان دهه 1970 میلادی و در فرمت خودرویی از سگمنت سدان‌های سایز کوچک روانه بازار شد. اما این نام در گذر زمان و پیشرفت روزانه تویوتا و به منظور رقابت با خودروهای سایز بزرگ آمریکایی، از سال 1991 و آغاز تولید نسل چهارم، به سدان سایز متوسط افزایش حجم داد تا در دسته بندی رقابتی با رقبای جهانی قرار بگیرد. اما XV50 سدان از سال 2011 تا 2017 بر خط تولید قرار داشت. این مدل همانند سایر محصولات تویوتا از سوی نماینده انحصاری این برند در ایران، یعنی شرکت ایرتویا روانه بازار شد تا جانشین نسل پیشین تویوتا کمری با کد شناسایی XV40 در ایران و جهان باشد. در خاطر داشته باشید که XV50 در دو نسخه معمولی و پرستیژ به تولید می‌رسید که نسخه پرستیژ نمونه‌ای لوکس‌تر با ظاهری متفاوت‌تر است. تنها نسل کمری که نسخه پرستیژ آن به بازار ایران راه یافت نسل پیشین (XV40) بود که آن هم تحت نام تجاری تویوتا آریون به عنوان مدلی کاملا متفاوت روانه بازار شد.
زمانی که ایرانیان در ابعاد گسترده با نام سوناتا آشنا شدند به سال‌های پس از 2004 و واردات رسمی نسل پنجم سوناتا با کد شناسایی فنی NF بازمی‌گردد. زمانی که این خودرو در ابعاد قابل توجه و گسترده از سوی نماینده رسمی واردات محصولات هیوندا، یعنی شرکت آسان موتور به ایران وارد شد. اما این نام تجاری از سال 1985 روانه خط تولد هیوندای و بازار جهانی شد و از آن مهم‌تر این که نسل سوم آن در دهه 1990 به تعداد بسیار محدود به بازار خودرویی ایران راه یافت. اما تیراژ واردات نسخه نسل سوم آن به اندازه‌ای محدود بود که حتی امروزه بسیاری از وجود نسخه‌های دهه 1990 سوناتا در بازار ایران خبر ندارند.
با آزادی فرایند واردات خودرو، نسل پنجم سوناتا (NF) در کنار مدل آزرا، توسان و سانتافه، تعریف جدیدی از صنعت خودروسازی کره جنوبی را برای ایرانیان ارائه دادند که آغازگر فصل فراگیری و گسترش محبوبیت خودروهای کره‌ای در بازار ایران بود. با ورود نسل ششم سوناتا (YF) حجم فروش این خودرو رو به رشد گذاشت اما متاسفانه نسل هفتم با کد شناسایی فنی LF، آخرین نسل از سوناتاهای وارداتی پیش از منع کامل واردات خودرو به کشور بود. این نسل از سال 2014 تا 2019 بر خط تولید هیوندای قرار داشت.
طراحی: سنتی یا مدرن؟
هر دو خودرو در بازه‌های زمانی تقریبا نزدیک به هم روانه خط تولید شدند. اما اختلاف زبان طراحی میان آن‌ها به اندازه‌ای فاحش است که می‌توان آن‌ها را از دیدگاه سلیقه‌ای به سادگی از یکدیگر جدا کرد. تویوتا کمری XV50 اگرچه از دیدگاه طراحی المان‌های مشترک خود با نسل پیشین را حذف کرده است اما در حقیقت میزان زیادی به سمت و سوی محصولات لکسوس گرایش پیدا کرد و استفاده از خطوط تیز در آن قوت گرفت. تیزی و خطوط شکسته چراغ‌های جلو بدون شک از نسل پیشین زیباتر است اما چراغ‌های عجیب عقب هیچ تناسبی با سایر اجزا بدنه نداشته و یکی از بزرگ‌ترین نقاط ضعف و انتقاد این خودرو است که در هر صورت از ویژگی‌های همیشگی تویوتا است. XV50 همچنان نشانگر یک کمری حقیقی بود اما ظاهر خارجی آن با کاهش چشمگیر برجستگی‌های اغراق شده و پف‌های پوشالی بدنه نسل پیشین، حالا ظاهری معقول‌تر و سنگین‌تر پیدا کرده بود. شاید اگر لوگو جلو وعقب آن با لکسوس جایگزین می‌شد نیز کسی از طراحی آن گلایه‌ای نمی‌کرد.
اما این خودرو در سال 2015 دستخوش فیس لیفت ماژور شد که تقریبا تمامی المان‌های پیشین XV50 را دگرگون کرد. این فیس لیفت که ویژه بازار آمریکای شمالی انجام شده بود به بازار ایران نیز راه یافت و در کشور معمولا به عنوان مدل‌های 2016 به بعد شناخته می‌شود. این فیس لیفت، زبان طراحی کمری را دگرگون کرد و ظاهر آن را بار دیگر از تیز و پرگوشه بودن به گرد و نرم بودن سوق داد. اما این طراحی جدید به اندازه XV40 زننده و اغراق شده نبود و خوشبختانه از دیدگاه تناسبات طراحی جلوه بصری به مراتب بهتر و زیباتری نسبت به نسخه پیش از فیس لیفت به همراه داشت.
سوناتا در نسل ششم (YF) از طراحی جعبه‌ای با جسارت بسیار زیاد پا به سرزمین طراحی‌های عجیب و غریب گذاشت که در گذر مدت زمانی بسیار کوتاه به زبان طراحی انحصاری هیوندای بدل شد. اما این طراحی اغراق آمیز بعد منفی منحصر به خود را نیز به همراه داشت. به این صورت که درمواجهه با این خودرو تنها دو رویکرد وجود داشت. نیمی از افراد از آن نفرت داشتند یا نیمه دیگر عاشق آن بودند. به جرات می‌توان گفت این زبان جدید طراحی هیوندای بیشتر به منظور جذب سهم بازار جوانان طراحی و تولید شده بود و در این راستا نیز بسیار موفق عمل کرد. اما نسل هفتم مورد بررسی (LF) تا میزان زیادی از این حجم از اغراق کاست تا بتواند سهم بازار خود را با جذب افراد میانسال گسترش دهد. استفاده هیوندای از طراحان مطرح جهانی در این زمینه به خوبی پاسخ داد و سوناتا LF به چهره‌ای معقول‌تر با ظاهری اسپرت/لوکس توانست به ثبات و میانه‌روی دست یابد. تناسبات قطعات و اجزا بدنه مخصوصا در بخش چراغ‌های عقب و جلو از بزرگ‌ترین دستاوردهای نسل هفتم سوناتا در مقایسه با نسل پیشین بود.
مقایسه ابعاد خارجی دو خودرو نشان دهنده 5 میلی‌متر طول، 45 میلی‌متر عرض و 5 میلی‌متر ارتفاع بیشتر سوناتا در مقایسه با کمری است. این درحالی است که سوناتا به اندازه قابل توجهی 30 میلی‌متر در فاصله محورها از کمری کشیده‌تر است. در نتیجه ساختار ایستایی سوناتا باید از کمری جذاب‌تر و زیباتر باشد اما در عین حال طراحی بسیار خوب XV50 چه در نسخه پیش و چه در نسخه پس از فیس لیفت اجازه نمی‌دهد این برتری در هیوندای جلوه کند.
نمای داخلی: میانه روهای متمایز
همانطور که از تویوتاهای آن دوران انتظار می‌رفت، کمری نیز نمای داخلی میانه‌رو و سنگین به همراه داشت. طراحی کلی داشبرد ساختاری افقی دارد که با خطوطی ملایم اما زاویه‌دار به بخش مرکزی با ساختاری عمودی می‌رسد که با شیبی نرم به کنسول میانی متصل شده است و در برگیرنده نمایشگر لمسی سیستم مولتی مدیا و ادوات کنترلی سیستم تهویه است. نشانگرهای پشت فرمان سه شاخه طراحی بسیار معمولی دارد و از دو دایره به همراه نمایشگر کوچک دیجیتال بین آن‌ها تشکیل شده است.
استفاده از تریم طرح آلومینیوم یا طرح چوب نیز مکمل طراحی کلی نمای داخلی است ضمن آن که تریم دو رنگ هم از جمله حق انتخاب‌های مشتری است که از دیدگاه جلوه بصری تاثیر شگرفی در چشمان بیننده دارند اما معمولا نسخه‌های تریم دو رنگ خودروها به بازار ایران عرضه نمی‌شوند. تویوتا این میانه روی را تا جایگزینی نسل جدید کمری XV70 در سال 2018 ادامه داد و از آن پس به طراحی فانتزی‌تر روی آورد.
نمای داخلی سوناتا LF نیز از دیدگاه میانه‌روی دست کمی از کمری ندارد اما تلاش این خودروساز برای ارائه نمای داخلی فانتزی‌تر و متمایز غیرقابل چشم‌پوشی است. طراحی داشبرد سوناتا با یک طرح مینیمال در سمت شاگرد در میانه داشبرد متصل با کنسول میانی، با ترکیب ادوات کنترلی و نمایشگر بزرگ سیستم مولتی مدیا که همگی در یک قاب مشترک با نشانگرهای پشت فرمان چهار شاخه قرار گرفتند، ساختاری راننده محور را به نمایش می‌گذارند که در برابر کمری جلوه بصری قدرتمندتری را به نمایش می‌گذارد. استفاده نسبتا گسترده از تریم طرح آلومینیوم یا مخصوصا تریم طرح چوب نیز یکی دیگر نقاط قوت سوناتا در ارائه ساختاری لوکس است که در سوناتا به کار گرفته شده است. همچنین باید تاکید کرد که چند تریم دو رنگ بسیار متمایز نیز برای سوناتا LF در نظر گرفته شده است که زیبایی نمای داخلی این خودرو را بسیار نوین‌تر و جوان پسندانه‌تر از کمری جلوه می‌دهد.
با وجود اختلاف ابعادی نه چندان زیاد میان دو خودرو، سوناتا توانسته است فضای صندوق عقب را معادل با 461 لیتر نگهدارد در حالی که این فضا در کمر تنها برابر با 436 لیتر است که اختلاف چندان فاحشی نیست. هر دو خودرو فضای داخلی را به آسایش بیشتر سرنشینان ردیف دوم اختصاص داده‌اند. از این رو هر دو گزینه با به کارگیری سیستم انتقال نیرو دیفرانسیل جلو، برای حمل 5 سرنشین بالغ در سفرهای بلند مدت بین شهری عالی عمل می‌کنند.
از بارزترین وجوه تمایز میان سوناتا و کمری اختلاف سطح آپشن‌های به کار رفته در آن‌ها است. یعنی دقیقا جایی که تقریبا تمامی خودروهای کره‌ای از همتایان ژاپنی خود قوی‌تر عمل می‌کنند. در نتیجه آپشن‌هایی چون سیستم کنترل کشش، کنترل پایداری، کنترل ایستایی در سربالایی، سنسور باران، سنسور نشانگر میزان باد تایرها، ترمز پارک برقی، تنظیم برقی صندلی‌های جلو به همراه دو حافظه برای راننده، گرم‌کن صندلی‌های جلو، قابلیت سفارش گرم‌کن برای ردیف عقب و سردکن برای همه صندلی‌ها، روکش چرم، سقف پانوراما و آینه‌های جانبی مجز به گرم‌کن از مهم‌ترین برتری‌های سوناتا در زمینه ویژگی‌های رفاهی و ایمنی در برابر کمری GLX به عنوان نسخه فول آن است.
مشخصات فنی: کپی برابر اصل
سوناتا LF تنها با پیشرانه 4 سیلندر 2.4 لیتری به بازار ایران عرضه شد که قادر به تولید 176 اسب بخار قدرت و 230 نیوتون.متر گشتاور است. این پیشرانه با گیربکس 6 سرعت اتوماتیک می‌تواند وزن 1585 کیلوگرمی سوناتا را از حالت سکون به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت برساند در حالی که مصرف سوخت متوسط 8 لیتر در هر صد کیلومتر را از خود بر جای می‌گذارد.
کمری در دو تیپ GL و GLX روانه بازار ایران شد که تمایز میان آن‌ها تنها در سطح آپشن‌های ارائه شده است. در نتیجه هر دو مدل به پیشرانه 4 سیلندر 2.5 لیتر به قدرت 181 اسب بخار و گشتاور 235 نیوتون.متر مجهز هستند که با گیربکس 6 سرعت اتوماتیک هماهنگ شده است. تنها با داشتن 0.1 لیتر حجم بیشتر و البته وزن کمتر در حدود 1475 کیلوگرم در مقایسه با سوناتا، کمری می‌تواند در9.3 ثانیه از حالت سکون به تندی 100 کیومتر بر ساعت دست یابد در حالی که مصرف سوخت میانگین آن برابر با 7.8 لیتر در هر صد کیلومتر است.
با مد نظر قرار دادن این حقیقت که تویوتا از تایرهای باریک‌تری استفاده می‌کند، از دیدگاه فنی اختلاف میان این دو گزینه مورد بررسی بسیار ناچیز است و انتظار نمی‌رود که اعداد و ارقام خروجی برای هیچ یکی از خریداران احتمالی این دو خودرو در بازار دست دوم فاکتوری مهم و تعیین کننده باشد.
سخن نهایی
اختلاف میان سوناتا LF با کمری XV50 در درجه اول براساس قیمت خرید در بازار دست دوم تعیین خواهد شد. در درجه دوم بدون شک این اعتبار برند، محبوبیت و شهرتی است که تویوتا در زمینه دوام فنی طی سالیان دراز برای خود بهم زده است و خوب می‌دانیم که دوام برای خریداران بازار دست دوم بسیار اهمیت دارد. اما سوناتا نیز در این جدال دست خالی نیست. آپشن‌های بسیار بیشتر و قیمت نهایی پایین‌تر در مقایسه با رقیب ژاپنی خود برای این خودرو برگ برنده بسیار مهم و تعیین کننده به حساب می‌آید.
نویسنده: شهاب انیسی
