کولر ماشین موهبتی است که به افراد این امکان را می‌دهد تا در گرمای شدید تابستان، سوار خودرو شوند و به سفرهای کوتاه و طولانی بروند. کولر ماشین دارای قطعه حیاتی به نام کمپرسور است که با پمپاژ گاز، باد سرد را به داخل کابین انتقال می‌دهد و به همین دلیل، قلب خودرو نامیده می‌شود. کمپرسور کولر ماشین مدل‌های مختلفی دارد و برای نگهداری و حفظ کارکرد مطلوب آن باید به نکاتی توجه کرد.
معرفی کمپرسور کولر خودرو
کمپرسور کولر خودرو مهم‌ترین بخش سیستم سرمایشی است که با کمک قطعاتی همچون کندانسور و اواپراتور، هوایی خنک را برای سرنشینان کابین به ارمغان می‌آورد. این قطعه همچنین رطوبت کابین را تنظیم می‌کند.
وظیفه کمپرسور کولر ماشین
همان‌طور که گفته شد، کمپرسور کولر ماشین بخشی از سیستم تهویه مطبوع خودرو و خنک‌سازی کابین به حساب می‌آید که اگر بخواهیم به صورت ساده آن را تعریف کنیم، گاز لازم برای ایجاد سرما را به گردش درمی‌آورد. کمپرسور کولر خودرو نقش مستقیم در تنظیم دمای هوا و رطوبت کابین دارد، ولی موجب کاهش دمای موتور خودرو و قطعات دیگری مثل سیلندر خودرو و… نمی‌شود.
کارکرد کمپرسور کولر ماشین
کمپرسور کولر ماشین بخشی از سیستم تهویه مطبوع است که با زدن دکمه گردش هوا در ماشین شروع به کار می‌کند. همان‌طور که پمپاژ خون توسط قلب انجام می‌شود، کمپرسور نیز سیال مبرد را بین بخش‌های مختلف سیستم خنک‌کننده به گردش درمی‌آورد. در توربوشارژ خودرو نیز قطعه‌ای به نام کمپرسور وجود دارد.
اجزای کمپرسور کولر خودرو
در معمولی‌ترین نوع، کمپرسور کولر ماشین شامل تعدادی سیلندر و پیستون می‌شود که به وسیله آن‌ها، سیال مبرد را از اواپراتور می‌گیرد، فشرده‌سازی می‌کند و به کندانسور انتقال می‌دهد. به سبب ساختار پیچیده، عیب‌یابی کمپرسور کولر خودرو کار دشواری است و به تخصص و تجربه احتیاج دارد. کمپرسور کولر ماشین شامل اجزای زیر می‌شود.
- کلاچ مغناطیسی
- هوزینگ جلو
- سیلندر
- صفحه آبکشی
- پیستون
- هوزینگ عقب
- سوپاپ ورودی
- سوپاپ خروجی
- کاسه نمد میل‌لنگ
قطعات سیستم خنک کننده خودرو
اگر پس از روشن کردن کولر، به جای هوا سرد با ورود هوای گرم به کابین مواجه شدید، پیش از هرگونه اقدام برای عیب یابی کمپرسور کولر خودرو بهتر است از سلامت قطعات دیگر مطمئن شوید، چون سیستم خنک‌کننده تنها شامل کمپرسور نمی‌شود. در واقع هر سیستم سرمایشی از سه بخش اصلی کمپرسور، کندانسور و اواپراتور تشکیل شده که با کمک یکدیگر، هوای خنک را به داخل کابین انتقال می‌دهند. اجزای مختلف سیستم خنک‌کننده را در ادامه توضیح می‌دهیم.
کمپرسور
کمپرسور کولر ماشین، سیال سرد را فشرده می‌کند و آن را به سیال داغ که حالت گازمانند دارد، تبدیل می‌کند. سپس سیال داغ را به کندانسور انتقال می‌دهد. کمپرسور، قدرت فشرده‌سازی سیال مبرد را از طریق تسمه متصل به میل‌لنگ دریافت می‌کند و به وسیله کلاچ مغناطیسی کنترل می‌شود.
کندانسور
کندانسور که به آن رادیاتور کولر نیز گفته می‌شود، سیال داغ گازمانند را می‌گیرد و آن را به مایع پرفشار تبدیل می‌کند. این مایع داغ به سمت رسیوردرایر فرستاده می‌شود.
کپسول خشک کننده
رسیوردرایر یا همان کپسول خشک‌کننده، هرگونه رطوبت را از مایع داغ می‌گیرد و آن را به سمت شیر انبساط هدایت می‌کند. این قطعه همچنین در صورت عدم فعالیت سیستم، محلی برای نگهداری سیال مبرد است.
شیر انبساط
شیر انبساط، مایع داغ بدون رطوبت را می‌گیرد و با کاهش فشار، دمای آن را پایین می‌آورد و به مبرد خنک تبدیل می‌کند. سپس مبرد خنک را به اواپراتور می‌فرستد.
اواپراتور
در اواپراتور، مبرد سرد در معرض هوای گرم قرار می‌گیرد و دوباره به حالت گاز تبدیل می‌شود.
فن کولر
سرمای ایجادشده به سبب گرم شدن مبرد سرد در اواپراتور و تبخیر آن، از طریق فن وارد کابین می‌شود.
سوئیچ
سوئیچ در همه‌جا، قطعه‌ای برای آغاز یا قطع یک فعالیت است. سوئیچ سیستم خنک‌کننده نیز وظیفه روشن/خاموش کردن آن را بر عهده دارد.
سیم کشی
سیستم خنک‌کننده شامل سیم‌کشی‌های متعدد می‌شود که عملیات برق‌رسانی به بخش‌های مختلف را انجام می‌دهند.
انواع کمپرسور کولر ماشین
کمپرسور کولر ماشین انواع مختلفی دارد و به همین خاطر عیب‌یابی کمپرسور کولر خودرو نیز بسته به نوع آن انجام می‌شود. کمپرسور رفت و برگشتی، کمپرسور پره‌ای، کمپرسور حلزونی (مارپیچ)، کمپرسور گریز از مرکز، کمپرسور پیستونی و کمپرسور دیافراگم (روتاری)، انواع مختلف کمپرسورهای به‌کاررفته در سیستم خنک‌کننده و تهویه ماشین است.
کمپرسور پیستونی
کمپرسور پیستونی برای فشردن گاز مبرد در سیلندر، از پیستون استفاده می‌کند. با هر بار مکش، مقداری از سیال مبرد وارد سیلندر شده و توسط پیستون فشرده می‌شود و به قطعه بعدی انتقال می‌یابد.
کمپرسور روتاری
در این نوع کمپرسور، عملیات مکش و فشرده‌سازی با چرخش ۳۶۰ درجه تیغه‌ها صورت می‌گیرد. زمانی که گاز وارد کمپرسور می‌شود، بر اثر چرخش تیغه‌ها، گاز با فشار به سمت لوله خروجی هدایت می‌شود.
کمپرسور حلزونی
در این کمپرسور، حرکت مخالف دو مارپیچ داخلی باعث فشرده‌سازی گاز مبرد می‌شود. یک مارپیچ به صورت ثابت و دیگری به صورت متحرک است و با ایجاد حرکت حلزونی، گاز فشرده می‌شود.
نقش سوپاپ در عملکرد کمپرسور
کمپرسور کولر خودرو دارای سوپاپ اطمینان است. اگر حین رانندگی با خودرو، کولر روشن باشد و ناگهان دچار نقص شود، فشار کمپرسور بالا می برود. سوپاپ اطمینان با انتقال فشار و اضافه گاز به بیرون، مانع انفجار در کولر می‌شود.
علائم خرابی کمپرسور کولر
خرابی کمپرسور کولر ماشین با علائم متعددی قابل شناسایی است که در صورت تشخیص آن‌ها باید به تعمیرکار ماهر مراجعه کنید.
- سروصداهای عجیب ناشی از سایش تسمه یا پولی‌ها
- بوی سوختگی
- روشن نشدن کولر خودرو
- خنک نشدن باد خودرو
- یخ زدن اواپراتور و لوله‌ها
نگهداری از کمپرسور کولر
رسیدگی به کمپرسور کولر خودرو و محافظت از آن، بخشی از روش‌های نگهداری خودرو در تابستان به حساب می‌آید. بدون شک خرابی هر یک از قطعات سیستم تهویه مثل کمپرسور، چه هنگام فروش ماشین و چه هنگام خرید ماشین کارکرده به نفع فروشنده یا خریدار نیست. با رعایت چند نکته ساده می‌توانید از سیستم خنک‌کننده و کمپرسور کولر ماشین محافظت کنید.
- تعویض به موقع فیلترها
- خاموش کردن کولر در ترافیک سنگین یا شب
- اطمینان از وجود و کافی بودن شارژ گاز کولر ماشین پیش از روشن کردن تهویه
- توجه به ظرفیت عملیاتی موتور پیش از روشن کردن کولر
اهمیت روغن کمپرسور کولر
روغن‌کاری در مکانیزم رفت و برگشتی کمپرسور تاثیر می‌گذارد. به علاوه، روغن کمپرسور از فرسایش پیستون‌ها، اتلاف گاز کولر، سایش قطعات و گرفتگی فیلترهای داخلی جلوگیری می‌کند. روغن کمپرسور و تعویض به موقع آن، موجب بهبود عملکرد و طول عمر کولر می‌شود.
قیمت کمپرسور کولر ماشین
بسته به برند، قیمت کمپرسور کولر خودرو در بازار متفاوت است. با توجه به اطلاعات به دست آمده از فروشگاه‌های آنلاین، می‌توان گفت محدوده قیمت کمپرسور کولر ماشین در حال حاضر بین ۴ تا ۱۳ میلیون تومان قرار دارد.
بهترین برند کمپرسور کولر
کمپرسور کولر ماشین با برندهای متعددی در بازار یافت می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به زایکسل، بریستول، اتوکار، پوکا، ساندن، HCC، ولائو و دنسو اشاره کرد.
نتیجه گیری
یکی از مراحل آماده سازی کولر خودرو بررسی عملکرد سیستم تهویه است که شامل قطعات متعددی از جمله کمپرسور می‌شود. کمپرسور کولر خودرو، قلب سیستم AC به حساب می‌آید که با گردش سیال مبرد بین قطعات مختلف، هوای خنک را در طول روزهای گرم تابستانی وارد کابین کرده و روح و روان راننده و سرنشینان خودرو را نوازش می‌کند.
سؤالات متداول
کمپرسور کولر ماشین چیست؟
کمپرسور کولر خودرو یکی از اجزای اصلی سیستم تهویه مطبوع به حساب می‌آید که همراه با کندانسور و اواپراتور، علاوه بر تنظیم رطوبت کابین، هوای خنک را به کابین انتقال می‌دهد.
عملکرد کمپرسور کولر خودرو به چه صورت است؟
کمپرسور کولر خودرو با زدن دکمه گردش هوا در ماشین شروع به کار می‌کند. مثل پمپاژ خون توسط قلب، کمپرسور نیز سیال مبرد را در سیستم خنک‌کننده به گردش درمی‌آورد.
نویسنده: تیم تولید محتوا خودرو۴۵
عالی و کامل