لامپ خودرو شاید یکی از اجزای ساده ماشین به نظر برسد، اما این قطعه نقش مهمی دارد و بر عوامل دیگری مثل ایمنی و زیبایی نیز تاثیر می‌گذارد. وجود لامپ‌های جلو و عقب خودرو ضروری است و راننده با کمک آنها می‌تواند در شب یا شرایط کم نور مسیر را به خوبی ببیند. در کنار این، لامپ خودرو باعث بهتر دیده شدن وسیله نقلیه توسط سایر رانندگان می‌شود، امری که مستقیما با ایمنی در ارتباط است. مثل اکثر قطعات خودرو، لامپ ماشین نیز عمر معینی دارد. به‌غیر از این، بروز برخی اتفاقات و حوادث باعث می‌شود شما به تعویض لامپ خودرو نیاز پیدا کنید. آیا با نحوه انجام این کار آشنا هستید؟ اگر پاسخ منفی است، دعوت می‌کنیم با ادامه مطلب همراه خودرو45 باشید.
لامپ خودرو
لامپ ماشین یک قطعه الکترونیکی است که در جلو و عقب خودروها و درون قاب چراغ‌ها نصب می‌شود و با استفاده از برق، نور و روشنایی تولید می‌کند. لامپ در خودرو چندین کاربرد دارد که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
- روشنایی راه و محیط اطراف خودرو در شب یا شرایط کم نور
- اطلاع‌رسانی به سایر رانندگان در مورد جهت حرکت، توقف، تغییر خط یا قرار داشتن در شرایط اضطراری
- افزایش دید و شناسایی خودرو توسط عابران پیاده، دوچرخه‌سواران و سایر وسایل نقلیه
- زیبایی و جذابیت بیشتر خودرو با استفاده از طرح‌ها و رنگ‌های مختلف
تاریخچه لامپ ماشین
لامپ خودرو قدمتی به اندازه ماشین دارد. اولین چراغ جلو در دهه ۱۸۸۰ میلادی اختراع شد، یعنی تقریبا همزمان با پیدایش اولین اتومبیل جهان. نسخه اولیه از چراغ ماشین با استانداردهای امروزی فاصله بسیاری داشت و در آن خبری از جریان برق و لامپ خودرو نبود. نخستین چراغی که روی اتومبیل نصب شد، از نوع کاربیدی بود و با کمک یک شعله کوچک مسیر مقابل را روشن می‌کرد. این نوع چراغ تا حدودی می‌توانست مقابل باد و باران مقاومت کند.
اولین لامپ الکتریکی در سال ۱۸۹۸ روی خودرو برقی شرکت کلمبیا مورد استفاده قرار گرفت. در آن مقطع به خاطر وجود مشکلاتی مثل عمر کم و ناکافی بودن برق تولیدی توسط دینام، این نوع لامپ خودرو با استقبال چندانی مواجه نشد.
در سال ۱۹۰۸ شرکت خودروسازی Peerless لامپ برقی را به یک استاندارد در تولیدات خود تبدیل کرد. همزمان، یک شرکت انگلیسی با نام Pockley از اولین مجموعه لامپ برقی برای استفاده در خودروها پرده برداشت. این مجموعه شامل چراغ‌های جلو، جانبی و عقب بود و توسط یک باتری 8 ولتی تغذیه می‌شد.
در سال 1912 کمپانی نام‌آشنای کادیلاک، سیستم روشنایی محصولات خود را با سیستم برق خودرو یکپارچه کرد تا پایه‌های لامپ‌های نوین برقی شکل بگیرد. پس از ۱۲ سال لامپ خودرو Bilux با امکان تولید نورپایین و نوربالا معرفی شد.
چراغ‌های گرد برقی به تدریج در آمریکا به یک استاندارد تبدیل شد. از سال ۱۹۴۰ خودروسازان این کشور طبق قانون موظف بودند تولیدات خود را با دو چراغ گرد ۷ اینچی عرضه کنند. در سال ۱۹۵۷ قوانین مربوط به چراغ تغییر یافت و شرکت‌های خودروسازی می‌توانستند از دو چراغ گرد ۵.۷۵ اینچی در هر طرف اتاق (مجموعا ۴ چراغ جلو) استفاده کنند. از سال ۱۹۷۴ هم مجوز نصب چراغ‌های مستطیلی در خودروها صادر شد.
انواع لامپ ماشین
لامپ خودرو انواع مختلفی دارد و به مرور زمان با پیشرفت تکنولوژی تکامل پیدا کرده است. انواع رایج لامپ خودرو عبارتند از هالوژن، زنون، LED و لیزری. در ادامه ویژگی‌های هر یک از این لامپ‌ها را به طور خلاصه مرور می‌کنیم.
لامپ هالوژن
لامپ هالوژنی از نظر تکنولوژی قدیمی است و ساختاری مشابه با لامپ‌های حبابی موجود در منازل دارد. در این نوع لامپ، فیلامنت یا همان رشته سیم نازک منبع اصلی تولید نور است، به همین خاطر رنگ نور تولیدی آن به زرد تمایل دارد. وجود گاز هالوژن در داخل لامپ خودرو، میزان روشنایی و شدت نور تولیدی را تقویت می‌کند. لامپ‌های هالوژنی ارزان و پرکاربرد هستند، اما در مقابل مصرف برق بالایی دارند و بخش زیادی از انرژی در قالب حرارت هدر می‌رود. این نوع لامپ خودرو در مقایسه با بقیه عمر کمتری دارد و پرتاب نور آن چیزی در حدود ۱۰۰ متر است. ناگفته نماند اولین لامپ هالوژنی در سال ۱۹۵۹ توسط شرکت جنرال الکتریک راهی بازار شد. سه سال بعد گروهی از تولیدکنندگان لامپ و چراغ خودرو با همکاری هم این نوع لامپ را وارد صنعت خودرو کردند.
لامپ زنون
لامپ زنون یک نوع لامپ گازی است که با ایجاد جرقه الکتریکی در یک محفظه شیشه‌ای پر از گاز زنون، نور تولید می‌کند. این نوع لامپ ماشین که با نام اختصاری HID نیز شناخته می‌شود، نسبت به لامپ هالوژنی مزایای بیشتری دارد و کاربردهای آن گسترده‌تر است. از جمله مزایای لامپ زنون باید به تولید نور قوی‌تر و روشن‌تر، عمر طولانی‌تر و رنگ‌بندی بیشتر اشاره کنیم. قیمت بالا، نصب پیچیده‌تر، تاخیر در رسیدن به حداکثر میزان روشنایی و خیره‌کنندگی و ایجاد مزاحمت برای دید رانندگان مقابل از ایرادات لامپ زنون هستند. این نوع لامپ ماشین می‌تواند مسافتی بیش از ۲۰۰ متر را روشن کند. استفاده از لامپ زنون در صنعت خودروسازی از سال ۱۹۹۱ شروع شد و بی ام و سری ۷ اولین خودرویی بود که با این نوع لامپ به دست مشتریان رسید.
لامپ LED
همان‌طور که قابل حدس است، در لامپ LED وظیفه تولید نور را دیودها بر عهده دارند. برعکس لامپ زنون، این نوع لامپ خودرو به محض روشن شدن بیشترین نور خود را تولید می‌کند. عمر بالا و مصرف انرژی بسیار کم از مزایای این نوع لامپ به شمار می‌رود. تکنولوژی LED به خاطر تولید روشنایی کمتر در مقایسه با سایر لامپ‌ها، برای چراغ‌های عقب و چراغ های روشنایی در روز استفاده می‌شد. اما با پیشرفت فناوری و تولید نور کافی، لامپ LED در چراغ‌های اصلی جلو نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حال حاضر چراغ‌های LED می‌توانند تا ۳۰۰ متر مسیر مقابل راننده را روشن کنند. گفتنی است اولین خودرو مجهز به چراغ جلو با لامپ LED لکسوس LS 600h مدل ۲۰۰۶ بود که البته نورپایین آن از این تکنولوژی سود می‌برد. یک سال بعد، آئودی مدل R8 را با چراغ جلوی تمام LED معرفی کرد.
لامپ لیزری
لامپ لیزری از تکنولوژی‌های جدید صنعت خودرو محسوب می‌شود. در این نوع لامپ ماشین، تابش اشعه لیزر به یک گاز مخصوص باعث تولید نور بسیار قوی می‌شود. لامپ لیزری فضای کمتری را اشغال می‌کند و شعاع روشنایی آن به ۶۰۰ متر می‌رسد. بی ام و i8 اولین خودروی مجهز به لامپ لیزری است که در سال ۲۰۱۴ معرفی شد. با توجه به قیمت خیلی بالا، در حال حاضر تنها برخی از مدل‌های لوکس و گران به تکنولوژی لامپ لیزری مجهز هستند.
دلایل خرابی لامپ خودرو
لامپ ماشین عمر معینی دارد. البته این قطعه در شرایط استاندارد، دچار خرابی نمی‌شود و زیاد عمر می‌کند. معمولا وجود مشکلات در سیستم برق‌رسانی و اتصالات، سوختن لامپ خودرو را در پی دارد. به طور کلی دلایل خرابی و سوختن لامپ ماشین عبارتند از:
بالا بودن ولتاژ باتری و دینام
اگر ولتاژ باتری یا دینام بالاتر از حد معمول باشد، ممکن است باعث افزایش جریان الکتریسیته و در نهایت به سوختن لامپ منجر شود.
نوسانات ولتاژ
نوسانات ولتاژ ناشی از ایجاد تغییرات در سیم‌کشی خودرو یا اتصال دستگاه‌های خارجی مانند شارژر غیراستاندارد، ممکن است باعث آسیب به لامپ خودرو شود.
رطوبت و آب
نفوذ رطوبت و آب به داخل قاب چراغ‌ها و تماس آن با لامپ ماشین دیگر عاملی است که خرابی و سوختن لامپ را در پی دارد.
تصادف و ضربات شدید
هر گونه تصادف یا ضربه شدید به چراغ‌ها ممکن است سبب شکستگی لامپ خودرو و از کار افتادن آن شود.
کیفیت پایین لامپ
مثل هر قطعه دیگر، در صورت نیاز به تعویض لامپ خودرو باید به سراغ لامپ باکیفیت بروید. چنانچه لامپی که خریداری می‌کنید، دارای کیفیتی مناسبی نباشد، با خرابی زودتر از موعد دوباره شما را به دردسر خواهد انداخت.
نقص در سیم کشی و اتصالات
وجود پارگی، صدمه دیدن روکش سیم‌ها، ایراد در فیوزها و شل بودن اتصالات می‌تواند عمر لامپ ماشین را تحت تاثیر قرار دهد.
نحوه تعویض لامپ خودرو
تعویض لامپ ماشین یکی از کارهای ساده‌ای است که می‌توانید خودتان نیز انجام دهید. البته پیش از انجام این کار، برای محافظت از دستان خود دستکش بپوشید. روش تعویض این قطعه به شرح زیر است:
- ابتدا مطمئن شوید که ماشین خاموش است و سوئیچ را از جای خود بردارید. سپس صبر کنید تا لامپ‌ها خنک شوند.
- در مرحله بعدی با بالا زدن کاپوت یا صندوق، به سراغ لامپی که سوخته بروید. برای دسترسی به این لامپ باید قاب پلاستیکی پشت چراغ جلو یا عقب را باز کنید.
- قاب پلاستیکی را با استفاده از پیچ‌گوشتی یا با چرخاندن باز کنید تا به لامپ دسترسی پیدا کنید.
- بعد از دسترسی به لامپ خودرو باید سوکت و فنری که لامپ را ثابت نگه می‌دارد، با دقت جدا کنید.
- حالا با آزاد شدن لامپ قدیمی، می‌توانید آن را از جای خود خارج کرده و لامپ جدید را نصب کنید. مطمئن شوید که لامپ جدید به درستی در جای خود قرار گرفته است.
- سوکت و فنر را به لامپ جدید وصل کنید و قاب پلاستیکی را ببندید تا کار تمام شود.
- ماشین را استارت بزنید و بررسی کنید که لامپ تعویض‌شده و بقیه لامپ‌ها به درستی کار کنند. اگر مشکلی در میزان نوردهی چراغ‌ها وجود داشت، احتمالا لامپ جدید به خوبی در جای خود نصب نشده است.
نکات مهم برای خرید لامپ خودرو
لامپ ماشین یکی از مهم‌ترین قطعات و لوازم یدکی خودرو است و در انتخاب آن باید نهایت دقت را به خرج داد. برای اینکه بتوانید لامپ مناسبی را برای ماشین خود انتخاب کنید، توجه به نکات زیر ضروری است.
نوع لامپ ماشین
در صورت نیاز به لامپ جدید، ابتدا باید مشخص کنید که کدام نوع نیاز شما را برطرف می‌کند. همان‌طور که در بالا اشاره کردیم، لامپ ماشین انواع مختلفی دارد و باید با در نظر گرفتن بودجه و نوع خودرو یکی از آنها را انتخاب کنید.
نوع پایه لامپ
لامپ خودرو با پایه‌های مختلفی تولید می‌شود. برای اینکه بدانید کدام پایه برای ماشین شما مناسب است، باید به دفترچه راهنمای خودرو، جعبه لامپ قبلی یا وبسایت‌های مخصوص این کار مراجعه کنید. پایه لامپ را اغلب با حروف الفبا و اعداد نشان می‌دهند، مثلا H4 و H7 و H11 و غیره.
رنگ لامپ
لامپ ماشین از نظر دما و رنگ نور تولیدی انواع مختلفی دارد. نکته مهم این است که رنگ نور لامپ خودرو باید با قوانین راهنمایی و رانندگی کشور هم‌خوانی داشته باشد. به طور کلی، لامپ‌های جلوی خودرو باید سفید یا زرد و لامپ‌های عقب باید قرمز باشند.
کیفیت لامپ
لامپ خودرو در بازار از برندهای مختلف و با کیفیت‌های متفاوت موجود است. برای اینکه لامپ خوب و بادوامی برای ماشین خود بخرید، بهتر است به سراغ برندهای معتبر بروید. همچنین بهتر است از فروشگاه‌های معتبر و مجاز خرید کنید.
قیمت لامپ ماشین
قیمت لامپ خودرو بستگی به نوع، رنگ، کیفیت و برند آن دارد. به طور معمول، لامپ‌های LED گران‌تر از بقیه هستند. همچنین محصولات برندهای مطرح قیمت بالاتری نسبت به انواع لامپ‌های متفرقه دارند. با توجه به تعدد فروشگاه‌های اینترنتی و عرضه آنلاین قطعات یدکی، می‌توانید قیمت انواع لامپ‌ها را به صورت آنلاین مشاهده کنید.
نتیجه گیری
هر راننده‌ای ممکن است بنا به دلایل مختلف به تعویض لامپ ماشین نیاز پیدا کند. خوشبختانه این کار اصلا پیچیده نیست و همه می‌توانند به راحتی این کار را در پارکینگ منزل انجام دهند. نکته مهم اینکه در هنگام خرید لامپ خودرو باید حتما به نوع لامپی که نیاز دارید، توجه کنید، زیرا لامپ ماشین از نظر تکنولوژی، پایه، روشنایی و کیفیت انواع گوناگونی دارد. شاید برخی رانندگان چندان به سالم بودن و عملکرد درست لامپ ماشین اهمیت ندهند، اما باید همواره در نظر داشت که رانندگی با لامپ معیوب در شب و محیط‌های کم‌نوری مثل تونل، بسیار خطرناک است و می‌تواند به حوادث تلخ و ناگوار منجر شود.
سوالات متداول
انواع لامپ ماشین کدامند؟
لامپ ماشین با تکنولوژی‌های مختلفی تولید می‌شود که رایج‌ترین آنها عبارتند از هالوژنی، زنون، LED و لیزری.
کدام نوع لامپ خودرو بهتر از بقیه است؟
در حال حاضر لامپ‌های لیزری بهترین و پیشرفته‌ترین نوع هستند، اما به دلیل قیمت بالا فقط در مدل‌های گران‌قیمت و لوکس خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نویسنده: سعید علیپور
سلام
معرفی خوبی بود. بعضی از این محصولات رو ندیده بودم، ممنون که باعث شدید با این محصولات آشنا بشیم.