تفاوت موتور EF7 و EFP

شرکت ایران خودرو در اواسط دهه ۸۰ شمسی به دنبال ساخت یک موتور ملی رفت. این موتور خودرو که در همکاری با یک شرکت آلمانی توسعه پیدا کرد، تحت عنوان EF7 به قوای فنی محصولات ایران خودرو نظیر سمند و سورن اضافه شد. اما این موتور امروزه دیگر قادر به پاس کردن استانداردهای آلایندگی و مصرف سوخت نیست.

به همین دلیل مهندسان ایران خودرو دستی به سروگوش آن کشیدند و نسخه اصلاح‌شده اولین موتور ملی ایران را با عنوان EF پلاس به بازار فرستادند. پیشرانه EF پلاس که با نام EFP نیز شناخته می‌شود، تفاوت‌های ریز و درشتی با موتور EF7 دارد. در این مطلب به تفاوت‌های موتور EFP با موتور EF7 به طور کامل اشاره کرده‌ایم.

مشخصات فنی

فرق موتور EFP و EF7 از نظر فنی بیشتر از تفاوت‌های ظاهری آن‌هاست، چراکه گفته شده قطعات اصلی این موتور شامل میل سوپاپ، سرسیلندر، میل لنگ، رینگ و پیستون و شاتون نسبت به گذشته تغییر کرده‌اند تا موتور EFP عملکرد بهتری از لحاظ استهلاک فنی و میزان مصرف سوخت داشته باشد. بنابراین دیگر نمی‌توان از قطعات موتور EF7 روی پیشرانه EFP استفاده کرد.

همچنین میل سوپاپ دود که در موتور EF7 به واسطه یک چرخ‌دنده معمولی به تسمه تایم متصل بود، حالا به سیستم زمان‌بندی متغیر CVVT مجهز شده است. بنابراین در موتور EF پلاس ایران خودرو هم میل سوپاپ دود و هم میل سوپاپ هوا دارای سامانه زمان‌بندی متغیر سوپاپ هستند. این سامانه ضمن ارتقای راندمان موتور، مصرف سوخت و استهلاک فنی را نیز کاهش می‌دهد. همچنین با توجه به استفاده از قطعات جدید در موتور EFP، باید بدانید که استاندارد و گران‌روی روغن مناسب این موتور نیز تغییر کرده و متفاوت از روغن موتور EF7 است.

در نسخه‌های مجهز به سامانه پرخوران، محرک دریچه هدررو توربوشارژر به صورت برقی درآمده است تا لگ اولیه این سیستم به حداقل برسد و توربو در مدت زمان کمتری فول بوست شود. با این حساب می‌توان توقع داشت که در محصولات مجهز به موتور EFP توربوشارژ، رانندگی هیجان‌انگیزتر به همراه واکنش بهتر موتور و گیربکس نسبت به اعمال فشار روی پدال گاز در انتظار ما خواهد بود.

طبق ادعای ایران خودرو، توان خروجی موتور EFP نسبت به موتور EF7 حدود ۵ تا ۱۰ درصد بیشتر شده است. یعنی این موتور جدید در نسخه توربوشارژ می‌تواند بین ۱۶۰ تا ۱۷۰ اسب بخار قدرت و چیزی حدود ۲۴۰ نیوتن.متر گشتاور تولید کند.

درنتیجه علی‌رغم کاهش مصرف سوخت و آلایندگی، نه‌تنها توان موتور، قربانی کم شدن مصرف و آلایندگی نشده، بلکه به مقادیر بیشتر از گذشته هم رسیده است.

طراحی ظاهری

انتظار نداریم که ظاهر موتور جدید ایران خودرو نسبت به نسخه قبلی تفاوت فاحش پیدا کرده و ساختار آن به طور کلی متحول شده باشد. پس در اینجا با همان پیکربندی گذشته روبرو خواهید شد، با این تفاوت که منیفولد هوای متصل به سرسیلندر، دیگر جنس فلزی ندارد و مشابه اکثر خودروهای موجود در بازار از جنس پلاستیک مخصوص به رنگ مشکی ساخته شده است.

درب سوپاپ یا همان قالپاق سوپاپ بالای سرسیلندر نیز همین تغییر را تجربه کرده و به جای نمونه فلزی از قالپاق سوپاپ پلاستیکی در بخش بالای سرسیلندر و سوپاپ‌ها استفاده شده است. منیفولد دود نیز به صورت ورق‌کاری‌شده درآمده است تا دوام و عملکرد بهتری ارائه دهد.

همچنین، رادیاتور خنک‌کننده به منبع هواگیری خودکار مجهز شده است که جدا از رادیاتور نصب می‌شود. بنابراین احتمال داغ کردن موتور به علت هوا گرفتن رادیاتور نسبت به گذشته کمتر خواهد شد.

ماشین های با موتور EFP

شرکت ایران خودرو حساب ویژه‌ای روی دست‌پخت فنی جدید خود باز کرده است. چراکه می‌خواهد حداقل ۳۵ درصد از خودروهایش را در آینده‌ای نزدیک به پیشرانه EF plus مجهز کند. بر این اساس شنیده شده است که موتور EFP توربوشارژ روی محصولاتی همچون تارا اتوماتیک، کراس اوور ریرا و دنا پلاس اتوماتیک نصب خواهد شد.

لازم به ذکر است که مدل تنفس طبیعی موتور ایران خودرو هم قرار است نیروبخش سورن پلاس، دنا معمولی و دنا پلاس ساده باشد.

موتور EF7 یا موتور EFP

در انتها اگر بخواهیم به صورت خلاصه مهم‌ترین تفاوت‌های موتور EFP با EF7 را نام ببریم، باید به این موارد اشاره کنیم:

• افزایش توان و گشتاور موتور EFP به میزان ۵ تا ۱۰ درصد
• مصرف سوخت پایین‌تر
• تغییر قطعات اصلی موتور EFP شامل میل‌لنگ، شاتون، رینگ و پیستون‌، یاتاقان‌ها، سرسیلندر، منیفولدها
• به‌کارگیری نمونه جدید توربوشار‌ژر به همراه محرک دریچه هدررو برقی
• رادیاتور جدید مجهز به منبع انبساط جداگانه
• تغییر استاندارد روغن
• اضافه شدن سیستم زمان‌بندی متغیر به میل‌سوپاپ دود
• منیفولد دود ورق‌کاری‌شده
• منیفولد هوا و درب سوپاپ پلاستیکی به جای آلومینیومی

با توجه به تغییرات و اصلاحات فوق می‌توان انتظار داشت که موتور EFP نسبت به پیشرانه EF7 عملکرد بهتری داشته باشد، کمتر داغ کند، واشر سرسیلندر آن دوام بهتری داشته باشد، استهلاک فنی موتور کمتر شود، مصرف سوخت پایین‌تری به‌ویژه در سطح شهر ارائه دهد و به طور کلی ایرادات قبلی به نحو مطلوب رفع شده باشد.

با این حال مقداری زمان لازم است تا این موتور در بازار ایران جا بیفتد. چراکه قطعات آن کاملا جدید است و در صورت خرابی می‌تواند دردسر بیشتری برای مشتریان به دنبال داشته باشد.

درباره ورود رسمی موتور EF پلاس به خط تولید ایران خودرو زمان دقیقی مطرح نشده است، اما احتمالا از اواخر سال ۱۴۰۲ به‌تدریج باید نظاره‌گر ورود محصولات جدید با موتور EFP به بازار باشیم.

اگر این موتور نسبت به قبل کیفیت بالاتری داشته باشد و دوام فنی بیشتری به مشتری ارائه دهد، می‌تواند ناکامی‌های موتور EF7 را به طور مطلوب‌تر جبران کند و جایگاه بهتری در بازار ایران به دست آورد. اما همه می‌دانیم که کیفیت فنی یکی از مهم‌ترین ضعف‌های موتورهای ایران خودرو است و باید دید که پیشرانه جدید EFP چه سطحی از کیفیت فنی را به محصولات ایران خودرو اضافه می‌کند.

نویسنده حسین باباپور