خودروها هر روز پیشرفتهتر و هوشمندتر میشوند. به زودی آنها نیز مانند تلفنهای همراه هوشمند و کامپیوترهایمان سیستم عامل خواهند داشت و همین دریچهای را روی به وجه گستردهتری از صنعت خودروسازی باز میکند که پیش از آن هرگز نمیشناختیم. با استفاده از این سیستم عاملها و فناوریهای جدید، قادر خواهیم بود بسیاری از کارهایی که در حال حاضر با تلفن همراه یا لپ تاپ انجام میدهیم را با خودروهایمان به پایان برسانیم. حالا در اینجا، یک سوال بسیار بزرگ پیش میآید. آیا در صورت ورود به این دنیا، خودروها و اطلاعات ما هک خواهند شد؟
این روزها صنعت خودروسازی بسیار تغییر کرده است. این تغییرات به قدری سریع رخ دادند که انگار همین دیروز بود که ترمز اضطراری اتوماتیک، به عنوان یک آپشن لاکچری تنها برای ماشینهای لوکس و گران قیمت ارائه میشد. حالا میتوانید خودروهای معمولی رو به خوبی بخرید که به طور اتوماتیک برای شما پارک دوبل انجام میدهند، مثل فولکس واگن گلف (Volkswagen Golf). شاید غولهای خودروسازی دنیا به قدری درگیر رقابت با یک دیگر و بهتر شدن بودند که در این میان، یک سری مسائل را فراموش کردند. اما این مسائل چه بودند و اهمیت آنها چقدر است؟ قرار نیست برایتان درباره پارک دوبل و ترمز اضطراری سخنوری کنیم.
در واقع هدف کلی ما، اشاره به تکنولوژی و فناوریهای روز است که با سرعت نور به سمت بهتر شدن پیش میرود. هیچ کدام از ماشینهای جدید امروزی به ماشینهای معمولی شباهت ندارند، حتی محصولات میان ردهای که در بازار میبینیم. همگی آنها بیشتر شبیه به خودروهایی از آینده هستند، ماشینهایی که 15 سال پیش تنها در کتابها و فیلمها میخواندیم و میدیدیم. اما باید بدانیم که هر پیشرفت و تغییری، قیمتی دارد.
به طور فرض، بیایید از رابطه تنگاتگ بین فرمان و پدالها صحبت کنیم، چرا که میتواند مثال خوب و درستی برای شروع باشد. در ماشینهای امروزی هیچ رابطه خاص و پیوند محکمی بین پدالها و فرمان حس نمیشود. از طرفی برای داشتن تجربه بهتر و آسانتر رانندگی، ماشینها از طریق اینترنت به ماهوارههای رادیویی برای جهت یابی متصل هستند.
حتی برخی از سیستمها از طریق اینترنت به صورت اتوماتیک و وایرلِس به روز رسانی میشوند. این موضوع به خودی خود اصلا بد نیست، حتی به شما کمک میکند رانندگی ایمنتری داشته باشید، اما مانند سکه دو رو دارد.
اتصال همیشگی ما به اینترنت، این فرصت را برای هکرهای فرصت طلب فراهم میکند که تلفن همراه یا حساب کاربری، اطلاعات شخصی و برخی از اپلیکیشنهای ما را هک کنند. پس این موضوع برای ماشینهای همیشه متصل نیز صدق میکند.
خوشبختانه هنوز هیچ خودرویی به آن معنا هک نشده است. حتی میتوان گفت که هنوز با روزگاری که ماشینهایمان از راه دور توسط یک هکر که ماسک «ناشناس» به صورت دارد، لباس کلاه دار پوشیده و لپ تاپ به دست گرفته است بسیار فاصله داریم، اما درست مانند هک شدن اطلاعات کاربری و خصوصیمان که روزی به دور از ذهن بود، نوبت ماشینهایمان نیز میرسد. دیر یا زود، هنوز مشخص نیست.
حتی از تصورش نیز لرزه به تن آدم میافتد. متاسفانه ایمنی برخی از محصولات بازار به قدری پایین است که ما را زودتر به این دوران ترسناک نزدیک میکنند. برخی محصولات دوج (Dodge) و جیپ (Jeep) را میتوان به سادگی تنها با یک لپ تاپ هک کرد. این کار حتی به کدنویسیهای پیشرفته و پیچیده هم نیازی ندارد! این دقیقا همان کاری است که چارلی میلر (Charlie Miller) و کریس والاسِک (Chris Valasek) انجام دادند. آنها ثابت کردند که میتوانند از طریق یک لپ تاپ، فرمان و ترمزهای برخی از ماشینهای فورد (Ford)، تویوتا (Toyota) یا جیپ (Jeep) را کنترل کنند.
در سال 2014 در لس آنجلس یک کنفرانس امنیت «کلاه سیاه» برگزار شد. در این کنفرانس مشخص شد که بیش از هزاران محصول از برندهای مختلف خودروسازی دنیا، حتی بهترین کمپانیها، قابلیت این را دارند که به سادگی هک شوند. خبر بد این بود که برای دزدیدن بعضی از این ماشینها هیچ نیازی به لپ تاپ نبود. برخی از آنها را میشد از طریق رادیو و بلوتوث هک کرد. فکرش را بکنید!؟
شانس آوردیم که هنوز باندهای تبهکاری و هکری که اطلاعات و قابلیتهای لازم برای هک کردن ماشینها را داشته باشند شکل نگرفته اند! اما اگر خدایی نکرده روزی همچنین گروهی تشکیل شود، خودروهای زیادی تحت تاثیر این موج هکری قرار خواهند گرفت. حتی از برخی از این ماشینها، ممکن است برای عملیات تروریستی استفاده شود. این تهدید زمانی به قدری جدی بود که FCA بیش از یک میلیون خودرو را بنا به دلایل بروز مشکلات امنیتی در سال 2015 فرا خواند.
این دقیقا همان قدمی بود که خودروسازان در بحبوبه پیشرفت و پیشی گرفتن از یک دیگر از آن غافل شدند. آنها تمام تمرکزشان را بر روی پیشرفت و ارائه تکنولوژیهای قویتر گذاشتند و فراموش کردند که امنیت ماشینهایشان را در برابر تهدیدات سایبری بالا ببرند.
نویسنده و مترجم: پرستو مهدی قلیخان