فهرست مطالب
شرکت پارسخودرو مراسم قرعهکشی طرح مشارکت در تولید خودروی جدید «پارس نوآ» ویژه آذرماه ۱۴۰۴ را برگزار کرد؛ اما نتیجه این مراسم، برخلاف رویه معمول بازار خودرو در سالهای اخیر بود: تعداد عرضه سه برابر تقاضا و برنده شدن تمام متقاضیان واجد شرایط.
بر اساس آمار رسمی، برای این مرحله از فروش پارس نوا در مجموع ۴هزار و ۴۳۷ نفر برای این خودرو ثبتنام کردند که پس از بررسی شرایط، تنها ۳هزار و ۵۵۱ نفر واجد شرایط شناخته شدند. این در حالی است که ظرفیت عرضه برای پارس نوا در این طرح، ۱۰هزار دستگاه تعیین شده بود. در نتیجه، تمامی متقاضیان واجد شرایط بدون نیاز به رقابت در یک قرعهکشی فشرده، موفق به کسب سهمیه خودرو شدند و ۶هزار و ۴۴۹ دستگاه نیز بدون متقاضی باقی ماند.
جزئیات ظرفیتها و گروههای متقاضی پارس نوآ
طرح مشارکت در تولید پارس نوآ در سه سبد مختلف تعریف شده بود: «متقاضیان عادی»، «جایگزینی خودروهای فرسوده» و «جوانی جمعیت (مادران)». بر اساس برنامهریزی پارسخودرو، از مجموع ۱۰هزار دستگاه عرضهشده، ۳هزار دستگاه به متقاضیان عادی، ۲هزار دستگاه به طرح جایگزینی خودروهای فرسوده و ۵هزار دستگاه به مشمولان طرح جوانی جمعیت اختصاص یافته بود. به این ترتیب، سهم هر گروه از عرضه بهترتیب ۳۰، ۲۰ و ۵۰ درصد تعیین شده است.
با وجود این ظرفیت قابلتوجه، تعداد ثبتنامکنندگان بسیار کمتر از میزان برنامهریزیشده بود و همین موضوع باعث شد تا برخلاف بسیاری از طرحهای فروش خودرو که در آنها تقاضا چندین برابر عرضه است، این بار عرضه از تقاضا پیشی بگیرد و عملا قرعهکشی حذف شود؛ چراکه همه واجدان شرایط برنده اعلام شدند.
موعد تحویل و ماهیت طرح مشارکت در تولید
فروش پارس نوآ در قالب «مشارکت در تولید» انجام شده و موعد تحویل خودروها دی تا اسفند ۱۴۰۵ تعیین شده است. این بازه زمانی نشان میدهد که پارس خودرو این طرح را بیشتر بهعنوان یک برنامه میانمدت برای تثبیت ظرفیت تولید و تامین نقدینگی مورد نیاز خود تدوین کرده است. خریداران نیز عملا با پذیرش این فاصله زمانی، در نقش سرمایهگذار میانمدت ظاهر میشوند که باید چند فصل (بیش از یک سال) در انتظار تحویل خودرو خود بمانند.
اینکه با وجود موعد تحویل نسبتا طولانی، باز هم ظرفیت عرضه بهطور کامل پر نشده، نکتهای است که از منظر رفتار مصرفکننده و شرایط اقتصادی قابلتوجه است؛ بهخصوص در شرایطی که سالها عادت کرده بودیم خبر «دهها برابر شدن تقاضا نسبت به عرضه» را در طرحهای فروش خودروسازان بخوانیم.
چرا پارس نوآ کمتر از ظرفیت متقاضی داشت؟
پاسخ قطعی به این پرسش نیازمند بررسی دقیق قیمت نهایی، سطح امکانات، جایگاه رقابتی پارس نوآ و همچنین شرایط اقتصادی خانوارهای ایرانیست، اما بهطور کلی میتوان چند برداشت اولیه داشت. نخست آنکه به نظر میرسد جذابیت این محصول برای بازار، به اندازهای نبوده که تمامی ظرفیت تعیینشده را پر کند؛ قیمت و شرایط مشارکت نسبت به رقبای همرده، آنچنان مزیت برجستهای برای خریداران ایجاد نکرده است. دوم اینکه خریداران در شرایط بیثبات اقتصادی، تمایل کمتری برای قفل کردن سرمایه خود در طرحهای مشارکت در تولید با تحویل بلندمدت دارند و بیشتر به سمت طرحهای فروش نقدی یا تحویل نزدیکتر گرایش پیدا کردهاند.
جمعبندی: زنگ خطر برای خودروسازان
نتیجه این دوره از ثبتنام پارس نوآ را میتوان زنگ خطری برای خودروسازان دانست؛ اینکه دوران «فروش تضمینی هر محصول با هر شرایطی» رو به پایان است و بازار، هوشیارتر و حساستر شده است. عرضه سه برابر تقاضا و برنده شدن همه متقاضیان واجد شرایط، نشان میدهد که خودروسازان برای موفقیت طرحهای آتی، ناچارند بیش از گذشته بر سه محور قیمتگذاری منطقی، جذابیت محصول و انعطاف در شرایط فروش تمرکز کنند؛ در غیر این صورت، حتی محصولات جدید نیز ممکن است با جای خالی در سبد فروش مواجه شوند.
نویسنده: میلاد قزللو
