هنگام فروش خودرو، بعد از تنظیم و امضای مبایعه‌نامه، یکی از مهم‌ترین وظایف فروشنده، انجام پروسه تعویض پلاک خودرو است. گرچه این اتفاق در نهایت باید در محضر و به صورت حضوری انجام شود اما در صورتی که فروشنده به هر دلیلی نتواند این پروسه را شخصا انجام دهد، خریدار می‌تواند با دریافت وکالت تعویض پلاک، مسیر مورد نظر را طی کند.
وکالت تعویض پلاک چیست؟
فرض کنید می‌خواهید خودرو خود را بفروشید اما حوصله انجام مراحل اداری یا وقت آن را ندارید. قانون یک راه‌حل برای شما در نظر گرفته است؛ می‌توانید با امضای وکالت تعویض پلاک مدت‌دار (نوعی از وکالت‌های کاری)، انجام این مراحل را به عهده خریدار بگذارید و روند فروش خودرو خود را تسریع کنید.
نحوه تعویض پلاک وکالتی
فروشنده و خریدار باید در اولین قدم در محضر حضور پیدا کنند و مبایعه‌نامه‌ای برای معامله خودرو تنظیم کنند. پس از آن فروشنده، وکالت‌نامه‌‌ای با مدت مشخص را تحت عنوان وکالت تعویض پلاک به خریدار می‌دهد. در مرحله بعد خریدار بدون نیاز به حضور فروشنده با حضور در مراکز تعویض پلاک مراحل لازم را طی می‌کند.
مدارک صدور وکالت برای تعویض پلاک
زمان مراجعه به دفترخانه اسناد رسمی برای صدور وکالت تعویض پلاک، هر دو طرف قرارداد باید مدارکی را همراه داشته باشند. این مدارک
- مدارک شناسایی مالک و خریداریا وکلای قانونی آنها (کارت ملی و شناسنامه)
- برگ سبز خودرو
- برگه شرکت خودروسازی یا همان برگه کمپانی (برای خودروهای وارداتی باید برگه گمرک را ارائه دهید)
- آدرس، کد پستی و شماره تلفن فروشنده و خریدار
- بنچاق‌ها یا اسناد خرید و فروش قبلی
مدت اعتبار وکالت نامه
بهتر است زمان مشخصی برای اعتبار آن در نظر گرفته شود تا خریدار هرچه سریع‌تر مراحل تعویض پلاک را انجام دهد و از مشکلات احتمالی بعدی جلوگیری شود.
اگر تاریخ وکالت تعویض پلاک تمام شود و پروسه انتقال پلاک به سرانجام نرسد، وکالتنامه باطل می‌شود.
تمدید وکالت تعویض پلاک
همانطور که گفتیم امکان تمدید وکالت تعویض پلاک وجود ندارد و بعد از اتمام مدت وکالتنامه باید سند مجددی توسط فروشنده و خریدار تنظیم شده و هزینه آن را بپردازند.
مراحل تعویض پلاک وکالتی
در اولین گام پس از ثبت نوبت برای تعویض پلاک، خریدار باید با در دست داشتن مدارک مورد نیاز به یکی از مراکز تعویض پلاک مراجعه کند.
پس از پر کردن فرم‌ها و پرداخت هزینه‌ها، برگه بازرسی تحویل خریدار داده می‌شود و خریدار باید آن را به کارشناسان این بخش تحویل دهد.
سپس کارشناسان مراکز مذکور خودرو را با دقت بررسی می‌کنند و شماره موتور، شماره شاسی و موارد مهم دیگر را با اصل سند تطبیق می‌‌دهند.
پس از تایید اصالت خودرو توسط کارشناسان، مجوز فک پلاک صادر می‌شود و خریدار می‌تواند به انبار برود و پلاک جدید را تحویل بگیرد.
مدارک لازم برای تعویض پلاک با وکالت
- وکالتنامه تعویض پلاک
- کارت ماشین
- بیمه شخص ثالث خودرو
- برگ سبز یا سند مالکیت یا برگه شناسایی خودرو
- سند مالکیت ثبت شده در دفتر اسناد (اگر دارد)
- اصل شناسنامه و کارت ملی فروشنده و خریدار
- برگه عدم خلافی خودرو (امکان پرداخت خلافی در مراکز تعویض پلاک وجود دارد)
- کارت معاینه فنی خودرو معتبر (برای خودروهایی که بیش از ۴ سال از تولیدشان می‌گذرد)
- کارت عابر بانک برای پرداخت هزینه‌ها
- سند احراز محل سکونت خریدار (مانند سند قطعی خانه، اجاره‌نامه دارای کد رهگیری، جواز کسب معتبر و…)
- قبض آب، برق یا گاز محل سکونت خریدار که آدرس آن با آدرس سند محل سکونت او تطابق داشته باشند.
قوانین تعویض پلاک وکالتی
تعویض پلاک وکالتی اگرچه پروسه فروش خودرو را برای فروشنده آسان‌تر می‌کند اما ناآگاهی نسبت به برخی قوانین گاهی برای طرفین مشکل‌ساز می‌شود.
- اگر خریدار در زمان تعیین‌شده اقدام به فک پلاک نکرده باشد و با پلاک فروشنده تردد کند، فروشنده باید با مراجعه به مراجع قضایی، دادخواستی را مبنی بر توقیف پلاک فک نشده تسلیم کند.
- پیگیری فک پلاک از طریق سایت راهور یا مراکز پلیس+۱۰ انجام می‌شود.
- در صورتی که مالک پس از وکالت و قبل از انتقال مالکیت فوت کند، خریدار می‌تواند مراحل انتقال مالکیت را با هماهنگی وراث انجام دهد یا معامله را فسخ کرده و هزینه پرداخت‌شده را پس بگیرد. در صورت عدم همکاری وراث، حق پیگری از مراجع قانونی برای خریدار محفوظ است.
هزینه تعویض پلاک وکالتی (۱۴۰۳)
هزینه صدور وکالت تعویض پلاک خودرو= ۱۵۰ هزار تومان
- فروشنده باید هزینه‌های تعویض پلاک را بپردازد.
- هزینه وکالت تعویض پلاک خودروهای داخلی و خارجی یکسان است.
- هزینه تمدید این وکالت همیشه رقمی ثابت است.
استعلام وکالت تعویض پلاک
استعلام تعویض پلاک به دو روش حضوری و آنلاین امکان‌پذیر است:
در روش حضوری فرد متقاضی با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی با ارائه کد ملی فروشنده و خریدار و همچنین ارائه رمز تصدیق یا شناسه سند، استعلام وکالتنامه مورد نظر خود را بگیرد.
در روش آنلاین، متقاضی باید در سامانه اینترنتی استعلام وکالتنامه به نامه سامانه ثبت من اطلاعات شناسه سند و رمز تصدیق را وارد کنند و استعلام مورد نظر خود را دریافت کنند.
شرایط ابطال وکالت تعویض پلاک
در ۷ صورت وکالتنامه تعویض پلاک باطل می‌شود:
- پایان مدت اعتبار وکالت نامه: اگر در وکالتنامه مدت مشخصی برای اعتبار آن تعیین شده باشد و این مدت به پایان برسد، وکالتنامه به‌طور خودکار باطل می‌شود.
- فوت یا جنون موکل یا وکیل: با فوت یا جنون یکی از طرفین (خریدار یا فروشنده)، وکالتنامه بلافاصله باطل می‌شود و دیگر امکان استفاده از آن وجود ندارد.
- عزل وکیل توسط موکل: موکل (صاحب خودرو) می‌تواند هر زمان که بخواهد، وکیل خود را عزل کند. در این صورت، وکالتنامه از تاریخ عزل وکیل باطل می‌شود.
- استعفای وکیل: اگر وکیل (کسی که وظیفه تعویض پلاک را بر عهده دارد) از سمت خود استعفا دهد و موکل آن را بپذیرد، وکالتنامه باطل می‌شود.
- انجام موضوع وکالت: اگر تعویض پلاک انجام شده و وظیفه وکالت به پایان رسیده باشد، وکالتنامه خودبه‌خود باطل می‌شود.
- فسخ وکالتنامه با توافق طرفین: موکل و وکیل می‌توانند با توافق یکدیگر وکالتنامه را فسخ کنند.
- از بین رفتن موضوع وکالت: اگر به هر دلیلی امکان تعویض پلاک وجود نداشته باشد، مانند از بین رفتن یا نابود شدن خودرو، وکالت نامه باطل می‌شود.
مرحله نهایی معامله بعد از تعویض پلاک وکالتی
معمولا ۸۰ تا ۹۰ درصد مبلغ خودرو بنا به توافق هنگام تنظیم وکالت تعویض پلاک به فروشنده پرداخت می‌شود و باقیمانده مبلغ بعد از تنظیم سند در دفترخانه به فروشنده پرداخت می‌شود.
نویسنده: فاطمه امین الرعایا
