ظهور اینترنت و ارتباطات سراسری، باعث ابداع مفاهیم و فناوریهای متعددی در صنایع مختلف شده است که از بین آنها میتوان به خودرو متصل اشاره کرد. هر خودرویی که به هر نحوی بتواند به اینترنت وصل شده و از دادههای مختلف برای بهبود تجربه رانندگی، آسایش راننده، ایمنی جاده و جلوگیری از تصادف استفاده کند، به عنوان خودرو متصل در نظر گرفته میشود.
معرفی خودرو متصل
خودرو متصل یا Connected Car، به ماشینی گفته میشود که با استفاده از ارتباطات اینترنتی و همینطور سنسورها و دستگاههای ارتباطی متعدد میتواند با پیرامون خود تعامل برقرار کند. فناوریهای بهکاررفته در خودروی متصل شامل مسیریابی GPS، سیستمهای اطلاعات و سرگرمی، سنسورهای شناسایی و ابزارهای ارتباطی میشود که امکان ارسال و دریافت داده را برای خودرو فراهم میآورند.
خودرو متصل میتوانند با خودروهای دیگر، زیرساخت ترافیکی و سرویسهای آنلاین ارتباط برقرار کرده و با تهیه اطلاعات آنی برای رانندگان، موجب بهبود ایمنی، آسایش و راحتی آنها شود.
کاربردهای خودرو متصل
خودرو متصل دارای دو کاربرد اصلی است، منفرد و همکارانه. در کاربردهای تکی، فناوریهای مختلفی روی هر خودرو نصب شده تا قابلیتهایی همچون دستیار راننده و سیستم اطلاعات و سرگرمی را فراهم آورند. در عوض کاربردهای تعاونی و همکارانه، ارتباط بین خودروها و سایر اجزای موجود در زیرساخت جادهای و ترافیکی، مثل چراغهای راهنمایی و… را میسر میکنند. این کاربردها به ارتباطات V2V (خودرو با خودرو) و V2I (خودرو با زیرساخت) برای بهبود ایمنی و جریان ترافیکی وابسته است.
خودرو متصل، بازه وسیعی از کاربردهای مختلف را برای بهبود تجربه رانندگی و ایمنی جاده ارائه میدهد. اصلیترین موارد کاربردی خودروهای متصل را میتوان در هشت مورد زیر خلاصه کرد.
تجاری
خودرو متصل با فراهم آوردن پلتفرمی برای انجام عملیات پرداخت و خرید از داخل خودرو، تراکنشهای تجارت الکترونیک را سادهتر میکند. عملیات خرید و پرداخت میتواند شامل همه چیز باشد، از پرداخت هزینههای مربوط به سوخت و عوارض جاده گرفته تا سفارش غذا و خواروبار.
مدیریت ترافیک
خودرو متصل با تهیه اطلاعات لحظهای درباره شرایط ترافیک و مسیرهای جایگزین، مدیریت ترافیک را راحتتر میکند. با کمک خودروهای متصل، رانندگان میتوانند از شلوغیها و ترافیک اجتناب کرده و تجربه رانندگی بهتری داشته باشند.
مدیریت خودرو
خودرو متصل با تشخیص ایرادات خودرو و صدور هشدار تعمیر و نگهداری، به راننده در زمینه نگهداری و جلوگیری از خرابی خودرو کمک میکند.
ایمنی
فناوری خودرو متصل با ارائه هشدارهای لحظهای در مورد خطرات بالقوه، مثل شرایط آب و هوا، عابران پیاده و خودروهای دیگر، ایمنی را بهبود میدهد.
جلوگیری از خرابی خودرو
خودرو متصل با هشدار پیش از موعد درباره مشکلات احتمالی مثل ظرفیت کم باتری یا اشکالات موتور خودرو، از بروز نواقص و دردسرهای بزرگتر جلوگیری میکند.
دستیار راننده
خودرو متصل دارای امکانات کمکراننده، مثل هشدار خروج از خط، کروز کنترل هوشمند، ترمز اضطراری خودکار و… است. این امکانات در حفظ ایمنی و اجتناب از حوادث به راننده کمک میکنند.
سلامت
خودرو متصل دارای تجهیزاتی مثل سنسورهای هوا و نظارت بر سلامتی است. این تجهیزات به راننده کمک میکند تا در طول سفرهای کوتاه و طولانی، احساس آسایش و سلامتی داشته باشد.
اطلاعات و سرگرمی
خودرو متصل میتواند سرگرمیهای مختلفی مثل پخش موسیقی، فیلم و محتویات دیگر را ارائه دهد. این قابلیتها، تجربه رانندگی، بهویژه در مسیرهای طولانی را لذتبخشتر میکند.
روش های ارتباطی خودرو متصل
خودرو متصل از روشهای مختلفی برای به تبادل اطلاعات استفاده میکند.
خودرو با خودرو (V2V)
این روش، به ارتباط بین دو یا چند خودرو اطلاق میشود. در ارتباطات V2V، اطلاعاتی در مورد پارامترهای مختلف خودرو از جمله سرعت، موقعیت و جهت بین ماشینها رد و بدل میشود. این فناوری با آگاهیرسانی درباره مشخصات خودروهای دیگر و اجتناب از برخورد، ایمنی جادهها را بهبود میدهد.
خودرو با زیرساخت (V2I)
این راهکار به ارتباطات بین خودروها و زیرساخت ترافیکی، مثل چراغهای راهنمایی، علائم جاده و پارکمترها اشاره میکند. ارتباطات V2I اطلاعات لحظهای در مورد شرایط ترافیکی، تعمیرات جاده و… را در اختیار راننده میگذارد تا راننده بر اساس آنها، رفتار رانندگی و در صورت لزوم مسیر رسیدن به مقصد را تغییر دهد.
خودرو با عابر پیاده (V2P)
این روش به ارتباطات بین خودروها و عابران پیاده و موتورسیکلتها گفته میشود. ارتباطات V2P به عابران پیاده در مورد نزدیک بودن خودرو و بالعکس هشدار میدهد و با این کار، علاوه بر بهبود ایمنی جاده از بروز حوادث رانندگی نیز جلوگیری میکند.
خودرو با حافظه ابری (V2C)
این روش به ارتباطات بین خودروها و سرویسهای ابری اشاره میکند. ارتباطات V2C بهروزرسانیهای ترافیکی، اطلاعات آب و هوایی و دادههای دیگر را در دسترس راننده قرار میدهد تا درک بهتری از مسیر پیدا کرده و در صورت لزوم در مسیر خود تجدیدنظر کند. این ارتباطات، تجربه رانندگی را بهبود میبخشد.
خودرو با همه (V2X)
این فناوری، تلفیقی از تمام موارد بالا است. فناوری V2X ارتباطات بین خودروها، زیرساخت ترافیکی، عابرین پیاده و سرویسهای ابری را فراهم میآورد. ارتباطات V2X با ارائه نمای جامعی از محیط جاده به راننده، موجب بهبود تجربه رانندگی و همچنین بهبود ایمنی جاده میشود.
کارکرد خودرو متصل
هر خودرویی که به ارتباطات اینترنتی مجهز باشد، به عنوان خودرو متصل شناخته میشود. در حال حاضر، شرکتهای خودروسازی از دو نوع سیستم در خودروهای متصل استفاده میکنند؛ سیستمهای تعبیهشده (Embedded) و تترشده (Tethered).
خودروی مجهز به سیستم تعبیهشده (Embedded)، دارای تراشه و آنتنهای داخلی است. این سیستم، امکانات متنوعی را ارائه میدهد که از جمله آنها میتوان به اتصالات اینترنتی، مسیریابی با GPS، سیستمهای اطلاعات و سرگرمی و سنسورهای تشخیصدهنده اشاره کرد. سیستمهای تعبیهشده میتوانند با سیستمهای همتا در خودروهای دیگر و همینطور سیستمهای جانبی مثل زیرساخت ترافیک و خودروهای دیگر ارتباط برقرار کنند.
خودروی مجهز به سیستم تترشده (Tethered) دارای سختافزاری است که به گوشی هوشمند راننده متصل میشود. به بیان بهتر، سیستم تترشده به دستگاههای جانبی مثل گوشی هوشمند یا تبلت برای فراهم آوردن ارتباطات و ویژگیها نیاز دارند. این سیستمها معمولا از طریق USB یا بلوتوث به خودرو وصل میشوند و امکان دسترسی به ابزارهایی همچون پخش موسیقی، بهروزرسانی لحظهای ترافیک و دستیابی از راه دور به سیستم عیبیابی خودرو را برای راننده میسر میکنند.
مزایای خودرو متصل
رانندگانی که خودرو متصل دارند، از مزایای متعددی بهرهمند میشوند که تمامی آنها را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد.
- دستیابی به بازه وسیعی از سرویسهای اطلاعات و سرگرمی
- دستیابی به سیستم مسیریابی پیشرفته از طریق اپلیکیشنهای جانبی
- دستیابی به امکانات ایمنی پیشرفته برای کاهش احتمال بروز سانحه
- بهبود تجهیزات امنیتی با ردیابی لحظهای خودرو (حتی زمانی که در حال رانندگی نیستید)
- دستیابی از راه دور به قابلیتهای مختلف خودرو
چالش های خودرو متصل
خودروهای متصل، مزایای متعددی برای رانندگان، عابران پیاده و به طور کلی اکوسیستم حمل و نقل دارند. با این حال در کنار این مزایا، معایبی نیز وجود دارد که تنها به شرط رفع آنها میتوان از پتانسیل کامل فناوری خودرو متصل بهره برد. چالشهای پیش روی خودروهای متصل شامل موارد زیر میشود.
امنیت سایبری
با افزایش اتصال بین خودروها، آسیبپذیری آنها در برابر تهدیدات سایبری نیز بیشتر میشود. تضمین امنیت نرمافزار خودروها، کانالهای ارتباطی و دادهها، چالش بحرانی است که در صورت عدم رسیدگی به آن، حریم شخصی و یکپارچگی کل سیستم از بین میرود.
محرمانگی دادهها
خودروهای متصل به طور پیوسته حجم عظیمی از دادهها را تولید کرده و انتقال میدهند. بنابراین بحثها و چالشهایی درباره نحوه جمعآوری، ذخیرهسازی و استفاده از دادهها به وجود میآید. پرداختن به این مسائل و رعایت قوانین محافظت از دادهها امری ضروری برای استقرار موفق فناوری خودرو متصل است.
قابلیت همکاری
از آنجا که فناوری خودروهای متصل، سیستمها، ابزارها و سرویسهای جانبی متعددی را درگیر میکند، همکاری یکپارچه آنها باید تضمین شود. توسعه و استفاده از پروتکلها و استانداردهای صنعتی برای تضمین قابلیت همکاری و سازگاری موضوعی حائز اهمیت است.
انطباق با مقررات
خودرو متصل باید الزامات قانونی مرتبط با ایمنی، محافظت از دادهها، سطح مجاز آلایندگی و… را رعایت کند. تطبیق با این مقررات، امری مهم در استقرار موفق فناوری خودرو متصل به حساب میآید.
توسعه زیرساخت
تحقق کامل پتانسیل خودروهای متصل، مستلزم سرمایهگذاری عظیم برای زیرساخت، یعنی شبکههای ارتباطی، فناوریهای شهر هوشمند، ایستگاههای شارژ برای خودروهای برقی و… است.
خودرو متصل؛ فناوری آینده
خودروی متصل با استفاده از اینترنت، روی جاده تسلط پیدا میکند و از پیرامون خود باخبر میشود. این فناوری علاوه بر بهبود ایمنی جاده، رانندگی را سادهتر کرده و آن را به یک تجربه لذتبخش تبدیل میکند. فناوری خودروهای متصل تنها به خودروهای سواری معمولی محدود نمیشود. وسایل نقلیه خودران نیز از این فناوری برای برقراری ارتباط با زیرساخت جاده و سیستم ابری استفاده میکنند. با راهاندازی و افزایش وسایل نقلیه هوشمند، خریداران بیشتری مجذوب خودروهای متصل میشوند، چراکه در نهایت، این فناوری آینده صنعت خودرو را رقم میزند.
نویسنده: تیم تولید محتوا خودرو۴۵