نحوه تبدیل گیربکس دستی به اتوماتیک

۲۶ خرداد ۱۴۰۳ نحوه تبدیل گیربکس دستی به اتوماتیک

تبدیل گیربکس دستی به اتوماتیک (و حتی برعکس)، یکی از تغییرات فنی نسبتا پیچیده و سنگین در میان طرفداران دوآتشه صنعت خودرو است. این مهم یا به منظور افزایش کیفیت و آسایش سواری یا به عنوان یک روش کاربردی برای افزایش راندمان توان فنی خودرو به کار گرفته می‌شود. در هر دو صورت. تغییر گیربکس استاندارد در خودرو نیازمند صرف هزینه و داشتن دانش کافی از نحوه انجام فرایند و انتخاب گزینه مناسب برای اعمال تغییرات است. در غیر این صورت، خروجی کار یک خودرو پردردسر با بازده کم و ایرادات ریز و درشت فنی خواهد بود که نفس داستان را زیر سوال می‌برد.

برای تغییر گیربکس دستی یک خودرو به نمونه اتوماتیک و حتی برعکس، رعایت چه نکات و دانستن چه فاکتورهایی ضروری است؟ گیربکس چه خودروهایی را می‌توان تغییر داد؟ تغییر و تبدیل گیربکس در خودرو چه مزایا و چه معایبی به همراه دارد؟

دلیل تبدیل گیربکس

اهرم دنده گیربکس اتوماتیک پژو ۴۰۵

رایج‌ترین نوع تغییر گیربکس در ایران و بسیاری از نقاط جهان، تغییر از گیربکس دستی در خودرو اقتصادی روزمره به نمونه اتوماتیک برای استفاده راحت‌تر در ترافیک شهری و کاربری دائمی است. تبدیل گیربکس در ایران به هیچ عنوان موضوع جدید یا ناشناخته‌ای نیست. از سال‌های پیش، رویه تبدیل گیربکس دستی به اتوماتیک در خودروهای پژو ۴۰۵ و پراید در میان تاکسی‌داران و جانبازان و افراد دارای معلولیت و محدودیت فیزیکی بسیار رایج بوده است. از این رو جای تعجب نداشت اگر سوار پراید یا ۴۰۵ شرکت تاکسی‌رانی شده و ناگهان با اهرم دنده T مزین به نوشته‌های PRND مواجه می‌شدید. برای کسی که به‌صورت روزمره بیش از هشت ساعت از روز خود را به عنوان راننده در ترافیک سنگین کلان شهرهای کشور می‌گذراند، بهره‌مندی از گیربکس اتوماتیک یک نعمت است.

از این رو یکی از رایج‌ترین تبدیل جعبه دنده دستی به اتوماتیک در ایران مربوط به خودرو پراید و پژو ۴۰۵ است که از قضا هر دو خودرو در بازار کشور فراوانی قابل توجه و کاربری بسیار زیاد در تاکسی‌رانی داشته‌اند. اما برای تغییر گیربکس چه فاکتورهایی را باید مد نظر قرار دارد؟ آیا تغییر گیربکس دستی به اتوماتیک در همه خودروها ممکن است؟

فاکتورهای اصلی در تبدیل گیربکس دستی به اتومات

تبدیل گیربکس دستی به اتومات و برعکس، به سادگی مطرح کردن آن نیست. برای انجام این کار فاکتورهای متعددی وجود دارد که باید پیش از انجام کار در نظر داشت. به عنوان مثال، هر خودرویی قابلت تغییر از دستی به اتوماتیک یا برعکس را ندارد چرا که مثلا از ابتدا تنها با یک مدل گیربکس (فقط دستی یا فقط اتوماتیک) طراحی و روانه بازار شده است.

از این رو در ادامه به بررسی فاکتورهای اساسی در فرایند تغییر گیربکس خواهیم پرداخت. فاکتورهایی که از ابتدای کار برای هر فرد معمولی و علاقه‌مند به صنعت خودروسازی شناخته شده و قابل درک نیست.

تعیین هدف

مالک پیش از اقدام به اعمال چنین تغییری باید ابتدا مشخص کند که چرا می‌خواهد گیربکس استاندارد خودرو را از دستی به اتوماتیک (یا برعکس) تغییر دهد؟ هدف ابتدایی باید از دیدگاه منطقی و مخصوصا در درازمدت قابل توجیه باشد. تغییر در ساختار گیربکس خودرو ضمن بروز دشواری‌های بسیار در فرایند فنی، می‌تواند بر اصالت، محبوبیت و ارزش ثانویه خودرو در بازار دست دوم تاثیر مثبت یا حتی منفی به همراه داشته باشد. در نتیجه پیش از آغاز فرایند باید از منطقی بودن آن اطمینان حاصل کرد.

طراحی فنی

پیش از اقدام به تفکر درمور تغییر نوع گیربکس خودرو، ابتدا باید بررسی کرد که آیا خودرو مورد نظر در زمان طراحی و تولید، دارای آپشن گیربکس اتوماتیک بوده است یا خیر؟ خودروهایی که از ابتدای تولید با گیربکس اتوماتیک عرضه نشده باشند، از دیدگاه فرایند تبدیل با دردسرهای بسیار بیشتر و رویه‌ای بعضا ناممکن همراه خواهند بود.

به عنوان مثال، خودرو پراید در بازار ایران تنها با گیربکس دستی ۵ سرعت عرضه شد. اما این خودرو در بازار کره و آمریکا از نسخه اتوماتیک ۳ سرعت F3A ساخت مزدا نیز بهره می‌گرفت. یا پژو ۴۰۵ در بازار اروپا با گیربکس اتوماتیک ۴ سرعت 4HP14 ساخت ZF عرضه می‌شد. در نتیجه این دو خودرو از ابتدا با هدف ارائه در دو گیربکس متمایز دستی و اتوماتیک طراحی شدند و از این رو تبدیل گیربکس دستی به گیربکس اتومات میان آن‌ها موضوعی ممکن و قابل انجام است.

فراوانی تجهیزات لازم

پس تعیین قابلیت انجام تبدیل گیربکس، باید میزان فراوانی و موجودیت تجهیزات و قطعات لازم برای انجام این تغییر را بررسی کرد. به عنوان مثال، خودروهای آمریکایی کلاسیک موجود در بازار کشور، همگی به‌صورت نسبتا فراوان در دو نسخه دستی و اتوماتیک در بازار ایران عرضه شدند. در نتیجه نه‌تنها قابلیت فنی تغییر دو گیربکس به یکدیگر در آن‌ها وجود دارد بلکه از دیدگاه فراوانی قطعات و تجهیزات، تقریبا کمبودی در آن‌ها دیده نمی‌شود. اما گیربکس‌های اتوماتیک پراید و پژو ۴۰۵، از ابتدا در تیراژ بسیار محدود در کشور وارد شدند و از همان ابتدا تهیه تجهیزات مورد نیاز برای تبدیل گیربکس دستی به جعبه دنده اتوماتیک در آن‌ها بسیار محدود و نادر بود.

در این موارد قابلیت تبدیل گیربکس منوط به جستجوی بسیار زیاد در بازار و حتی نیاز به وارد کردن گیربکس از بازارهای خارجی است.

هزینه

تبدیل گیربکس از دستی به اتوماتیک یا حتی برعکس، نیازمند صرف هزینه نسبتا قابل توجه برای خرید تجهیزات مورد نیاز و همچنین پرداخت رقم برای اجرای تغییرات فنی بر روی خودرو از سوی مکانیک است. مالک باید درنظر داشته باشد که آیا این تغییر برای او از نظر اقتصادی در برابر مزیتی که دریافت می‌کند، توجیه منطقی دارد یا خیر.

وجود مکانیک خبره

تبدیل گیربکس دستی به اتوماتیک یا برعکس، اگرچه یک رویه کاملا مشخصی دارد و از نظر تئوری تقریبا ساده است، اما در عمل کاری سخت، پیچیده، زمان‌بر و نیازمند داشتن سواد و دانش کافی برای اجرای دقیق و تمیز جزئیات محسوب می‌شود. در نتیجه این مهم از سوی هر مکانیک برنمی‌آید و در صورت عدم آگاهی کافی از سوی فرد مجری، خروجی کار می‌تواند با دردسرهای بسیار زیاد و عدم رضایت مشتری همراه باشد.

در بسیاری از خودروها، تنظیم موتور، سیستم سوخت‌رسانی و تنظیمات الکترونیکی سیستم برق در نسخه دستی با نسخه اتوماتیک متفاوت است و در بسیاری از موارد تغییر گیربکس به اتوماتیک، نیازمند اعمال تغییرات در سیستم لوله‌کشی مدار وکیوم و مدار الکترونیکی خودرو است. نداشتن سواد کافی در انجام کار و بروز هرگونه ایراد این این مرحله می‌تواند منجر به برهم خوردن اصالت و تنظیمات استاندارد فنی خودرو شود و مالک را به دردسرهای متعدد بیندازد.

جزئیات تغییرات فنی در تبدیل گیربکس دستی به اتوماتیک

در فرایند تغییر گیربکس مخصوصا از نمونه دستی به نمونه اتوماتیک، برخی تغییرات متفاوت و اندکی پیچیده‌تر است. در این بخش به بررسی اساسی‌ترین تغییرات اعمال‌شده در زمان تغییر گیربکس از نسخه دستی به اتوماتیک خواهیم پرداخت.

گلدانی

در گیربکس اتوماتیک، توربین (مبدل گشتاور) جانشین مجموعه دیسک، صفحه و فلایویل می‌شود

در بسیاری از موارد، گلدانی (قطعه متصل‌کننده گیربکس به پشت پیشرانه) در میان نسخه‌های دستی با اتوماتیک متفاوت است. در نتیجه باید در نظر داشته باشید که در فرایند تغییر گیربکس باید از گلدانی مناسب با گیربکس اتوماتیک بهره بگیرید. در برخی از خودروها گلدانی اتوماتیک و دستی یکسان و در برخی دیگر، گلدانی به صورت استاندارد با بدنه گیربکس مشترک است و نیاز به خرید جداگانه آن نیست.

فلایویل استاندارد

تفاوت فلایویل گیربکس دستی و فلکس پلیت گیربکس اتوماتیک

در بیشتر خودروها، فلایویل (چرخ طیار/رابط میان میلنگ پیشرانه و شفت ورودی مکانیزم گیربکس) در گیربکس دستی و نسخه اتموماتیک کاملا با یکدیگر متفاوت است. این قطعه در اصطلاح تخصصی فنی در گیربکس دستی با نام انحصاری فلایویل (Flywheel) و در نسخه اتوماتیک با نام فِلِکس پِلِیت (Flexplate) شناخته می‌شود، اما در بازار ایران هر دو را با نام فلایویل و با پسوند متمایزکننده، به‌صورت فلایویل دستی یا فلایویل اتوماتیک می‌شناسند.

فلایویل در گیربکس دستی به‌صورت همزمان در نقش دنده استارت و بخشی از سیستم اصطکاکی مکانیزم کلاچ ایفای نقش می‌کند. فلکس پلیت اما ساختاری بسیار سبک‌تر دارد و به‌عنوان دنده استارت و صفحه متصل‌کننده توربین (مبدل گشتاور) به گیربکس اتوماتیک ایفای نقش می‌کند.

مکانیزم شیفتر و کنسول

با تبدیل گیربکس دستی به اتوماتیک، دیگر خبری از اهرم تعویض دنده الگو H نیست. این مکانیزم در نسخه اتوماتیک با مجموعه شیفتر الکترونیکی یا مکانیکی ویژه نسخه اتوماتیک جایگزین می‌شود. از این رو نه‌تنها مکانیزم شیفتر بلکه طراحی کنسول میانی (یا گلویی فرمان) خودرو نیز تغییر می‌کند تا از نظر ظاهری هم‌خوانی بیشتری با ساختار استاندارد خودرو داشته باشد.

رام و دسته گیربکس

در خودروهایی که به‌صورت استاندارد با جعبه‌دنده دستی و اتوماتیک به بازار عرضه می‌شوند، معمولا تفاوتی در جای پیچ‌ها، اتصالات و محل نصب اجزا و قطعات نیست. اما در برخی موارد، ممکن است در محل نصب دسته گیربکس (قطعه فلزی-لاستیکی حمل‌کننده وزن و جذب‌کننده ضربات گیربکس) اندکی تفاوت داشته باشد. همچنین در برخی موارد احتمال دارد که گیربکس اتوماتیک از رام (صفحه تحمل‌کننده وزن و فیکس‌کننده محل نصب گیربکس) متفاوت با نمونه دستی بهره بگیرد.

مجموعه پدال

تفاوت پدال‌ها در گیربکس دستی با اتوماتیک

با تغییر گیربکس خودرو به نمونه اتوماتیک (یا برعکس)، مجموعه پدال‌های خودرو تغییر می‌یابد. به این ترتیب که در بیشتر خودروها، صفحه قرارگیری پدال ترمز و کلاچ با یکدیگر مشترک است. در نتیجه این صفحه به همراه دو پدال با صفحه منحصر به گیربکس اتوماتیک شامل یک پدال بزرگ ترمز و فاقد پدال کلاچ جایگزین می‌شود. این صفحه معمولا در تمامی خودروها بر روی فایروال (صفحه فلزی بین موتور و اتاق) متصل می‌شود و محل نصب آن با محل نصب بوستر (تقویت‌کننده) سیستم ترمز مشترک است.

رادیاتور و سیستم خنک کاری

ورودی و خروجی مدار خنک‌کن روغن گیربکس بر روی رادیاتور پیشرانه

در بسیاری از گیربکس‌های اتوماتیک، مسیر متمایز و انحصاری شامل مدار رفت و برگشت سیستم خنک‌کاری روغن گیربکس وجود دارد. این سیستم ممکن است دارای یک رادیاتور هواخنک بیرونی مجزا یا همانند خودروهای آمریکایی، دارای مدار خنک‌کن در رادیاتور موتور باشد. در نتیجه در صورت تغییر گیربکس دستی به اتوماتیک، لازم است که رادیاتور خودرو نیز به نمونه مجهز به مدار خنک‌کن روغن تغییر یابد. این مهم هزینه‌ای مضاعف بر دستان مالک خواهد گذاشت.

مزایا و معایب تبدیل گیربکس دستی به اتوماتیک

تغییر گیربکس از دستی به اتوماتیک یا برعکس، با مزایا و معایب منحصر به خود همراه است. به‌عنوان مثال مالک ممکن است به دلیل عدم دسترسی به قطعات مصرفی و تعمیرات گیربکس خود، مجبور به تغییر جعبه دنده باشد، اما در هر صورت این اعمال تغییر، با تمایزهای بسیار در رفتار خودرو همراه خواه شد.

در تبدیل گیربکس از دستی به اتوماتیک، تغییرات فنی و رفتاری زیر را باید از خودرو انتظار داشت. طبیعتا این ویژگی‌ها در تبدیل گیربکس اتوماتیک به دستی، دقیقا برعکس خواهد بود.

مزایای تبدیل گیربکس دستی به اتوماتیک

تنها مزیت تبدیل جعبه دنده دستی به اتوماتیک، رانندگی راحت‌تر و سواری آسان‌تر است.

افزایش آسایش سواری

گیربکس اتوماتیک با حذف فرایند کلاچ‌گیری، آسایش بسیار بیشتری را در ترافیک شهری به راننده هدیه می‌دهد و همچنین با کاهش از بار فیزیکی راننده، احتمال پرتی حواس و خستگی را کاهش داده و به صورت کلی بر ایمنی خودرو افزوده و از احتمال بروز تصادفات می‌کاهد.

معایب تبدیل گیربکس دستی به اتوماتیک

تغییر گیربکس دستی به اتومات معایبی را به همراه دارد.

افت بهینگی و بازده پیشرانه

گیربکس‌های اتوماتیک (مخصوصا در نسخه‌های قدیمی) دارای بازده مکانیکی کمتری هستند. گذشته از آن، گیربکس‌های اتوماتیک قدیمی معمولا یک یا دو دنده کمتر از گیربکس دستی دارند. این مهم در مقایسه با نمونه دستی موجب ضعف خودرو در شتاب‌گیری، افزایش مصرف سوخت و کاهش راندمان کلی پیشرانه می‌شود.

افزایش هزینه‌های نگهداری

گیربکس‌های اتوماتیک معمولی (AT) در مقایسه با سایر گیربکس‌های اتوماتیک اگرچه دارای عمر مفید و دوام بسیار عالی هستند، اما بدون تردید هزینه‌های نگهداری و تعمیرات آن‌ها به‌صورت کلی از هر نوع گیربکس دستی پیچیده‌تر و گران قیمت‌تر است.

تغییرات غیر استاندارد گیربکس دستی به اتومات

لوگو تجاری شرکت نووک آمریکا

در برخی موارد، ممکن است تغییر گیربکس به‌صورت غیر استاندارد، مانند استفاده از گیربکس یک خودرو، بر روی خودرو دیگر مورد پیشنهاد باشد. این نوع تغییر چه در نسخه اتوماتیک یا دستی، می‌تواند با برخی مزایا و البته دردسرهای بسیار همراه شود.

به‌عنوان مثال، در خودروهای کلاسیک آمریکایی، استفاده از گیربکس اتوماتیک یا دستی ۴ یا ۵ سرعت مدل بالا به‌عنوان جایگزین گیربکس ۳ سرعت مدل پایین موضوعی بسیار رایج و فراگیر است. اگرچه بسیاری از گیربکس‌های مدل بالا از سوی یک شرکت واحد و برای یک خودرو مشخص ساخته شده‌اند، اما جایگزینی آن‌ها به دلیل تمایز در طراحی نسخه‌های جدیدتر این گیربکس‌ها، با پیچیدگی بیشتر همراه می‌شود.

به‌عنوان مثال، استفاده از گیربکس ۴ سرعت مدل بالا (دهه ۱۹۸۰ به بعد) خانواده Tremec T17x به‌جای گیربکس قدیمی ۳ سرعت Tremec T15 در محصولات کلاسیک جیپ (چروکی چیف، واگونییر و حتی سری CJ) از محبوب‌ترین تغییرات فنی به حساب می‌آید. اما ساختار طراحی گیربکس T17x بر اساس استانداردهای دهه ۱۹۸۰ انجام گرفته و از بسیاری جهات با T15 متفاوت است.

به‌عنوان مثال، اگرچه گلدانی به‌کاررفته در هر دو گیربکس کاملا مشترک است، اما T17x از بلبرینگ کلاچ متفاوتی بهره می‌گیرد. این مهم موجب نیاز به استفاده از دوشاخه کلاچ متمایز و مخصوص به T17x در این گیربکس می‌شود. همچنین گیربکس کمک Dana 300 برای خانواده T17x در دهه ۱۹۸۰ طراحی و تولید شد و ازاین‌رو گیربکس کمک قدیمی Dana 20 به‌کاررفته در T15 به‌جای آن قابل استفاده نیست.

خانواده T17x ویژه پیشرانه‌های ۶ سیلندر خطی (I6) و ۸ سیلندر (V8) شرکت امریکن موتور ((AMC و کرایسلر طراحی شد و از این رو دارای دو نسخه شفت بلند (برای V8) و شفت کوتاه (برای I6) است. در صورت استفاده از نسخه شفت بلند برای پیشرانه I6 باید از واسط آلومینیومی مخصوص آن استفاده کرد. در نتیجه به هنگام خرید باید در نظر داشت که گیربکس پیش رو از کدام مدل (شفت کوتاه یا بلند) است و همچنین آیا می‌توان واسط آلومینیومی مناسب با آن را پیدا کرد یا خیر؟

گیربکس T17x از دیدگاه طراحی دارای طول بیشتر است. به همین دلیل به هنگام نصب باید جای رام گیربکس را روی شاسی خودرو تغییر داد و همچنین از دسته گیربکس متفاوتی برای آن بهره گرفت. این موضوع به تغییر در طول گاردان‌های جلو و عقب خودرو نیز منجر می‌شود.

مجموعه این تغییرات باعث می‌شود دشواری تغییر گیربکس و هزینه‌های مربوط به آن برای مالک به شدت افزایش یابد. همچنین باید تاکید کرد که قیمت گیربکس سری T17x به همراه Dana 300 حداقل بیش از دو تا سه برابر قیمت T15 با Dana 20 است. این تغییر اگرچه موجب افزایش تعداد ضریب دنده از گیربکس ۳ سرعت قدیمی به گیربکس ۴ سرعت جدید می‌شود و رفتار دینامیکی و مصرف سوخت خودرو را به شکل چشم‌گیری بهبود می‌دهد، اما انجام آن با هزینه سنگین همراه است و هر مکانیکی سواد تبدیل و اجرای جزئیات آن را ندارد.

حالا تصور کنید که در برخی مواقع پیشنهادهایی مبنی بر استفاده از گیربکس‌های ساخت شرکت‌های مختلف برای استفاده در خودروهای نامعتارف داده می‌شود. مثلا استفاده از گیربکس ترمک ۵ سرعت طراحی‌شده برای فورد ماستنگ و استفاده از آن در شورولت کامارو. این مهم اگرچه کاملا ممکن و شدنی است، اما باید در نظر داشت که حجم تغییرات مورد نیاز برای این جابجایی بسیار بیشتر و در نتیجه هزینه این تبدیل به مراتب گران‌تر و اجرای آن از نظر دقت فنی بسیار پیچیده‌تر خواهد بود.

شرکتی تحت نام نُوَوک (Novak) در آمریکا وجود دارد که تمرکز آن بر طراحی و تولید انواع و اقسام تبدیل‌ها واسط‌ها و تجهیزات منحصر به تغییر انواع گیربکس در انواع خودروهای آمریکایی است. اما دسترسی به امکانات این شرکت در ایران غیر ممکن و واردات آن بسیار هزینه‌بر خواهد بود.

تغییر گیربکس در خودروهای ایرانی

در بازار ایران گیربکس کدام گروه از خودروها را می‌توان با راحتی نسبی جایگزین کرد؟ همان‌طور که پیشتر عنوان شد، گیربکس اتوماتیک برای خودروهایی چون پراید و پژو ۴۰۵ در تیراژ محدود در بازار ایران عرضه شد. اما امروزه یافتن گیربکس مناسب برای این گروه از خودروها بسیار دشوارتر شده است. سیتروئن زانتیا به دلیل اشتراک پلتفرم با پژو ۴۰۶ می‌تواند از گیربکس اتوماتیک خانواده پژو بهره بگیرد. اما پژو ۲۰۶ در تیراژ بالا در هر دو نسخه دستی و اتوماتیک به تولید رسید. از این رو تغییر گیربکس در آن کاری بسیار ساده و نسبتا کم‌هزینه است.

در خودروهای کلاسیک وارداتی نظیر مرسدس بنز و بی ام و استفاده از گیربکس اتوماتیک ممکن است، اما قیمت گیربکس این خودروها بسیار بالا و فراوانی آن بسیار کم است. در عوض، خودروهای آمریکایی کلاسیک به دلیل داشتن سابقه واردات بسیار زیاد و مونتاژ داخلی، از تنوع بسیار زیادی در مجموعه گیربکس برخوردار هستند. محصولات خانواده جنرال موتورز شامل شورولت کوروت، کامارو، بلیزر، سری C/K، نووا، کادیلاک سویل و بیوئیک اسکای‌لارک، همگی غالبا از گیربکس‌های دستی و اتوماتیک ساخت جنرال موتورز بهره می‌گرفتند. جابجایی گیربکس میان این گروه خودروها و همچنین نصب نسخه‌های مدل بالاتر برای آن‌ها بسیار ساده‌تر و از نظر قیمتی بسیار معقول‌تر است.

کلاچ اتوماتیک

اهرم دنده گیربکس دستی سمند، مجهز به کلید کنترلی سیستم کلاچ برقی

در بازه‌ای از زمان، چند شرکت محدود اقدام به تولید مکانیزم اتوماتیک از سیستم کلاچ ویژه خودروهای دنده دستی در بازار کشور کردند. این مکانیزم‌ شامل یک الکتروموتور (موتور برقی) بود که در محل دوشاخه کلاچ خودرو نصب می‌شد و با فرمان ارسال‌شده از سوی یک کلید فشاری، عمل درگیری و رهاسازی کلاچ را در خودرو شبیه‌سازی می‌کرد. اما همچنان عمل انتخاب دنده‌ها مستقیما از سوی راننده انجام می‌گرفت. این سیستم تقریبا مشابه رفتار گیربکس‌های دستی اتوماتیک شده یا همان AMT بود. سیستمی که فقط و فقط بار کلاچ گرفتن را از دوش راننده برمی‌داشت.

کندی قابل توجه در عملکرد این سیستم و نیاز به تنظیم گاه به گاه آن موجب شد که این سیستم در بازار ایران هرگز نتواند جایگزین تعویض گیربکس دستی به اتوماتیک شود. اگرچه بازار این دست سیستم‌ها در بازه کوتاهی از زمان در ایران داغ بود، اما رفته‌رفته از اعتبار و شهرت آن‌ها کاسته و کم‌کم به دست فراموشی سپرده شد.

گیربکس چه خودروهایی قابل تبدیل نیست؟

در بازار ایران و جهان، برخی خودروها به‌صورت انحصاری برای تولید فقط در نسخه اتوماتیک یا فقط در نمونه دستی طراحی شدند. برای این گروه خودروها تقریبا هیچ حق انتخابی برای تغییر گیربکس وجود ندارد. همچنین بسیاری از خودروهای مونتاژی و وارداتی دو دهه اخیر بازار ایران تنها در یک ستاپ مشخص روانه بازار شده‌اند و یافتن گیربکس متفاوت دستی یا اتوماتیک برای آن‌ها تقریبا غیر ممکن و در بهترین حالت تنها منوط به واردات از بازارهای خارجی است.

به عنوان مثال، تقریبا تمامی بی ام و ها و مرسدس بنزهای وارداتی بازار ایران با گیربکس اتوماتیک به کشور راه یافتند و شاید تعداد انگشت‌شماری از آن‌ها با گیربکس دستی در بازار وجود داشته باشد. در نتیجه اگر کسی برای این دست خودروها تمایل به استفاده از گیربکس دستی یا اتوماتیک مدل بالا داشته باشد، مجبور است گیربکس مناسب را از بازار وارداتی دست دوم کشورهای حاشیه خلیج فارس تهیه کند. در خودروهای دو دیفرانسیل، به هنگام تغییر گیربکس باید محل خروجی گاردان محور جلو را نیز در نظر داشت. عدم تناسب در محل خروجی گاردان محور جلو، عمل تعویض گیربکس را غیر ممکن می‌کند.

نتیجه گیری

تبدیل گیربکس دستی به اتوماتیک برای افزایش آسایش سواری یا تبدیل اتوماتیک به دستی به منظور افزایش لذت و راندمان فنی خودرو، موضوعی جذاب و بسیار کاربردی است. اما اعمال این تغییرات در بازار ایران دشوار و هزینه‌بردار است. اگر قصد انجام این کار را دارید، توصیه می‌شود مجموعه فنی منحصر به خودرو خود را انتخاب کنید تا دردسر انجام کار و هزینه‌های آن تا حد ممکن کاهش یابد و در درازمدت از بروز ایرادهای ناخواسته و عجیب و غریب جلوگیری شود.

فروش فوری خودرو

نویسنده: شهاب انیسی