زمانی که پای کره‌ای‌ها به بازار خودرو ایران باز شد، بازار خودرو در ایران پس از سال‌های طولانی دوباره جانی تازه گرفت. پیش از ورود قدرتمند کره‌ای‌ها نیز واردات برخی مدل‌های مطرح جهانی، مخصوصا از میان برندهای مطرح ژاپنی، به ایران وجود داشت. اما آنچه کره‌ای‌ها با بازار ایران کردند مانند سوزاندن موی زال یا زنده شدن ققنوس خودرو از خاکستر چند ساله منع واردات بود که تحولی عظیم در بازار ایران به همراه داشت.
خودروهای کره‌ای قیمتی بسیار اقتصادی داشتند، پر از آپشن بوده و از دیدگاه طراحی رشد بسیار چشمگیری کردند و با حضور این خودروها در بازار ایران، حالا طیف گسترده‌ای از قشر متوسط جامعه ایران می‌توانست خودرویی درخور توجه، مد روز و پیشرفته خریداری کند که از دیدگاه توان فنی و سطح کیفی از استانداردهای آن دوران بازار ایران بسیار بالاتر بود.
شاید بتوان گفت کره‌ای‌ها تنها با تکیه بر چهار فاکتور ساده اما ترکیب بسیار مهمی از قیمت بسیار مناسب، توان فنی بالا و سطح آپشن‌های رفاهی درخور توجه در کنار طراحی به روز توانستند بازار ایران را تا بیش از ده سال پس از آن، یعنی تا به امروز به تملک خود درآورند. در زمان آغاز واردات خودرو، دومحصول کره‌ای از برند هیوندا تحت نام‌های آزرا و سوناتا به کشور راه یافتند که هردو آنها از سوی نماینده رسمی واردات برند هیوندا در ایران، یعنی شرکت آسان موتور در کنار محصولات کراس اوور این برند به بازار عرضه شد.
هیوندا سوناتا نسل پنجم با کد شناسایی NF سدان سایز متوسط هیوندا بود که سابقه نسبتا طولانی در تولید داشت. نسل اول این خودرو در سال ۱۹۸۵ روانه خط تولید شد و تعداد انگشت شماری از نمونه‌های نسل سوم و چهارم آن نیز به بازار کشور راه یافت. اما نسل پنجم، اولین نسل سوناتا بود که از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۹ در خط تولید قرار گرفت و به صورت رسمی و در تیراژ بسیار بالا به بازار خودرویی ایران تزریق شد تا مردم ایران برای اولین بار با نام سوناتا آشنا شوند.
آزرا، با نام دیگر گرنجور در بازار جهانی، دگر محصول هیوندا بود که به موازات سوناتا به بازار ایران وارد شد. سدانی بزرگ‌تر از دسته جهانی E، دسته‌ای نزدیک به محصولات پریمیوم، خودرویی که بازار ایران در آن دوران حسابی تشنه‌اش بود. نسل اول این خودرو نیز به موازات سوناتا اما در سال ۱۹۸۶ روانه خط تولید شد اما این نسل چهارم بود که با کد شناسایی TG از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۱ در خط تولید قرار گرفت و بازار ایران را نیز درنوردید.
هر دو خودرو در دوران تولید با فیس لیفت جزئی مواجه شدند که بیشتر مانند تغییرات طراحی جزئی به منظور بهبود و بروز حفظ ظاهر، پیش از ورود نسل بعدی به بازار بود. خوشبختانه هر دو نسخه فیس لیفت این دو خودرو نیز به بازار ایران راه یافتند و اتفاقا از دیدگاه محبوبیت در بازار خودروهای دست دوم، از نسخه‌های پیش از فیس لیفت نیز محبوب‌تر هستند.
طراحی سوناتا و آزرا
دسته تولیدی سوناتا و آزرا با یکدیگر تفاوت قابل توجهی دارد اما بدون شک می‌توان المان‌های مشترک طراحی را در ظاهر هر دو خودرو مشاهده کرد. نسخه فیس لیفت سوناتا با نسخه پیش از فیس لیفت آن تفاوت چندانی ندارد. تغییرات جزئی شامل تغییر اندک در طراحی جلوپنجره، سپرها، مه شکن‌ها رینگ‌های اسپرت جدید و البته برخی ضربه گیرهای ریز همرنگ با بدنه در چهار گوشه سپر و تغییر بسیار جزئی در گرافیک چراغ خودرو بود. هیوندا که در آن دوران بسیار محافظه‌کار تر از امروز بود، به طراحی قوطی کبریتی و جعبه‌ای سوناتا که از سوی طراح چینی، چون جون مینگ خلق شده بود، چندان دستی نبرد. با این وجود آنچه در ظاهر نسخه فیس لیفت سوناتا دیده میشود بسیار دلنشین‌تر از نسخه قبل از فیس لیفت آن است. المان‌های تغییر یافته در نمای ظاهری نسخه فیس لیفت سوناتا کاملا با وسواس و البته تاکید بسیار بر ارتقای ظاهری در عین حفظ میانه‌روی بود که باعث شد سوناتا همچنان جذاب و خواستنی باقی بماند.
زیباترین بخش‌های طراحی سوناتا چراغ‌های جلو و عقب تقریبا مستطیلی با ظاهری چاقو مانند است که از دیدگاه هندسی به شدت با سایر اجزا و قطعات بدنه در ارتباط و تناسب است. آن دوران هیوندا هنوز جسارت اعمال تغییرات فاحش و حرکات انقلابی که امروزه بر محصولات خود پیاده می‌کند را نداشت. در نتیجه میانه‌روی تنها چیزی بود که در طراحی کمپانی هیوندا در حدود یک دهه پیش دیده می‌شد.
هیوندا آزرا با اندک جثه بزرگ‌تر و البته هندسه‌ای برجسته‌تر، ظاهری تکامل یافته‌تر از سوناتا را به نمایش می‌گذارد. المان‌های طراحی این دو خودرو به اندازه‌ای به یکدیگر نزدیک است که شاید بتوان آزرا را به نوعی نسخه کارشده و ارتقا یافته سوناتا خطاب کرد. بزرگ‌ترین تمایز میان طراحی ظاهری آزرا و سوناتا در استفاده فراوان‌تر هیوندا از قوس‌ها و برجستگی‌های نرم و متعدد در بدنه آزرا است که باعث میشود این خودرو ظاهری عضلانی‌تر از سوناتا به همراه داشته باشد. نسخه فیس لیفت شده آزرا بر خلاف سوناتا تمایزهای بسیار بیشتر و بزرگ‌تری را نسبت به نسخه پیش از فیس لیفت خود به نمایش می‌گذارد. این خودرو قبل از فیس لیفت نیز همچنان از خطوط بسیار نرم، بدنه‌ای پف‌دار و حجیم و تناسبات هندسی بسیار عالی بهره می‌برد. اما پس از فیس لیفت، طراحی چراغ‌های عقب و جلو اندکی با زوایای تیز ترکیب شد و سپرها نیز به کلی تغییر پیدا کرد تا این خودرو کمی از ظاهر بسیار مثبت و آرامش به شخصیتی جسورتر و جدی‌ترتغییر یابد.
مهم‌ترین سیاست طراحی هیوندا سوناتا نسل پنجم و آزرا نسل چهارم، میانه‌روی و محافظه کاری است. این سیاست طراحی که بیشتر در دهه ۱۹۹۰ میلادی درمیان خودروسازان جهانی رایج شد، باعث میشود خودرو در زمان تولید ظاهری معمولی‌تر و ساده‌تر از رقبا داشته باشد اما در عین حال این مزیت را به همراه دارد که طراحی آن در مقایسه با سایر خودروها، دیرتر کهنه و قدیمی شود. اهمیت این سیاست در بازار دست دوم مشهود خواهد بود چراکه باعث میشود خودرو با وجود قدیمی بودن به اصطلاح در بورس بماند و بازار کارکرده آن حتی پس از گذر چندین سال در بازار بی‌‌تنوع ایران همچنان داغ باشد.
مقایسه نمای خارجی سوناتا و آزرا نشان می‌دهد که آزرا معادل ۹۵ میلی‌متر کشیده‌تر، ۱۸ میلی‌متر پهن‌تر و ۲۲ میلی‌متر مرتفع‌تر از سوناتا است و این در حالی است که فاصله محورهای این خودرو به اندازه ۵۰ میلی‌متر کشده‌تر از سوناتا است. در نتیجه جای تعجب ندارد که آزرا با سوناتا همکلاس نیست.
نمای داخلی
زمانی که در بازه زمانی یک دهه پیش صحبت از طراحی‌های محصولات کره‌ای مخصوصا هیوندا به میان می‌آید، باید صادقانه بر میانه‌روی و سادگی بیش از حد آن تاکید کنیم. فقدان جسارت طراحی جسورانه در نمای خارجی، در نمای داخلی محصولات ده سال گذشته هیوندا به مراتب بیشتر به چشم می‌آید. استفاده از متریال نه چنان با کیفیت، فراوانی متریال پلاستیکی، طراحی بسیار ساده و استفاده از تزئینات جزئی در نمای داخلی این سری محصولات در آن دوران به سرعت به سبک و زبان طراحی انحصاری هیوندا بدل شد.
سوناتا داشبردی کاملا قرینه دارد که در سمت شاگرد تنها یک تریم طرح چوب یا نقره‌ای رنگ طرح آلومینیوم؛ فرح‌بخش نمای داخلی است. خوشبختانه این تریم از داشبرد بر روی رودری‌ها امتداد یافته است تا انسجام نمای داخلی را حفظ کند. کنسول میانی با قوسی ملایم به وسط داشبرد متصل شده است که با تریم‌های نقره‌ای رنگ عمودی، تمامی ادوات کنترلی روی داشبرد تا کنسول میانی را در بر می‌گیرد. پشت فرمان چهار شاخه ساده سوناتا، سه نشانگر دایره بسیار ساده قرار دارد که نحوه چیدمان و گرافیک آنها بینده ماشین‌باز را اندکی به یاد مرسدس بنز W211 کلاس E می‌اندازد.
هیوندا آزرا با داشتن تعلق سگمنتی بالاتر در مقایسه با سوناتا، از نمای داخلی پیچیده‌تری بهره می‌برد. هرچند که این خودرو هم از دیدگاه متریال به کار رفته و سبک طراحی با سوناتا مو نمی‌زند اما بدون شک جلوه‌ای به مراتب لوکس‌تر به همراه دارد که با سگمنت تولیدی آن هماهنگ است. داشبرد آزرا همانند سوناتا طراحی کاملا قرینه دارد و بر خلاف انتظار در طراحی آن تلاش شده است تا از هرگونه پیچیدگی خودداری شود. در نتیجه در طراحی افقی داشبرد با برجستگی میانی آن در اتصال به کنسول مرکزی، از هیچ‌گونه تریم تزئیناتی استفاده نشده است و داشبرد کاملا یک‌دست و یک‌رنگ است. حتی دریچه‌های سیستم تهویه مطبوع نیز فاقد قاب هستند. در عوض تریم تزئیناتی طرح چوب از بخش بالایی داشبرد همانند خودروهای لوکس، به صورت افقی در سرتاسر داشبرد کشیده شده و این تریم با زیبایی و ظرافت فراتر از کلاس هیوندا،تا روی رودری‌ها نیز امتداد یافته است تا به نظر شخص نگارنده یکی از زیباترین ایده‌های طراحی نمای داخلی را رقم بزند که معمولا در خودروهای کلاس لاکچری نظیر نسل آخر سری XJ جگوار دیده میشود. نشانگرهای پشت فرمان چهار شاخه مشترک با سوناتا (اقدامی نه چندان عجیب از خودروساز اقتصادی کره‌ای) شامل دو نشانگر دایره بزرگ در کنار دو نیم‌دایره و یک نمایشگر LCD برای کامپیوتر سفری است.
فضای صندوق عقب سوناتا حجمی برابر با ۴۶۲ لیتر دارد در حالی که آزرا با وجود داشتن ابعاد خارجی بزرگ‌تر تنها برابر با ۴۷۰ لیتر فضای صندوق بار دارد. این فضا در هر دو خودرو برای حمل لوازم کافی برای ۵ سرنشین در مسافرت‌های بین شهری کاملا مناسب است اما اختلاف جزئی میان آنها نشان دهنده آن است که ابعاد بزرگ‌تر آزرا صرف آسایش و راحتی بیشتر سرنشینان عقب شده است که خود به تنهایی برگ برندهای در برابر سوناتا به حساب می‌آید.
خوشبختانه تریم دو رنگ نمای داخلی برای هر دو خودرو آزرا و سوناتا عرضه شد که مستقل از میزان فراوانی و تنوع رنگی هر یک از آنها، سبک طراحی دورنگ آن از دیدگاه نگارنده در زمره بهترین‌های جهان در زمان عرضه است. ترکیب بندی که هنوز در سال ۲۰۲۰ چینی‌های پرتلاش هم نتوانستند به آن دست پیدا کنند. طراحی نمای داخلی این دو خودرو بی‌ایراد نیست اما در ذهن داشته باشید که این نقد به طراحی نمای داخل آنها نزدیک به یک دهه بعد گرفته میشود و حقیقت آن است که در زمان عرضه آنها مخصوصا در بازار ایران، سبک طراحی داخلی و خارجی این دو خودرو بسیار نوین و پیشرو بود.همچنین مدنظر داشته باشید که پیش از انتخاب گزینه مطلوب، تفاوت‌های آپشنی هردو خودرو را در هر مدل مورد بررسی قرار دهید.
مشخصات فنی
نسل پنجم سوناتا پیش از فیس لیفت در قدرتمندترین حالت ممکن با پیشرانه ۳.۳ لیتری V6 و گیربکس ۵ سرعت اتوماتیک به بازار ایران راه یافت که با قدرت ۲۳۵ اسب بخار و گشتاور ۳۰۵ نیوتون.متر از این دیدگاه با آزرا پیش از فیس لیفت کاملا مشترک بود. اما نمونه ۴ سیلندر ۲.۴ لیتری با دو گیربکس ۴ سرعت اتوماتیک یا ۵ سرعت دستی نیز برای آن قابل سفارش بود. اما نسخه پس از فیس لیفت تنها با پیشرانه ۲.۴ لیتر ارتقا یافته با قدرت ۱۷۵ اسب بخار و گشتاور ۲۳۰ نیوتون.متر هماهنگ شده با گیربکس ارتقا یافته ۵ سرعت اتوماتیک در اختیار خریداران قرار گرفت.
این نسخه می‌توانست وزن ۱.۵ تنی سوناتا را در حدود ۹ ثانیه از حالت سکون به تندی ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت برساند در حالی که مصرف سوخت متوسطی برابر با کمتر از ۹ لیتر در هر صد کیلومتر از خود برجای می‌گذاشت. طبیعتا نسخه V6 برای افراد قدرت‌پسند گزینه مناسب‌تری است اما سوناتا به عنوان سدان سایز متوسط شهری در نسخه چهار سیلندر نیز عملکردی مناسب با خود به همراه دارد.
آزرا اما نه تنها فقط با پیشرانه ۳.۳ لیتری V6 به بازار ایران عرضه شد بلکه نسخه پس از فیس لیفت آن با ارتقا محسوسی مواجه شد و قدرتی برابر با ۲۶۰ اسب بخار و گشتاوری معادل ۳۱۵ نیوتون.متر تولید می‌کرد که با گیربکس اتوماتیک ۶ سرعت (به جای ۵ سرعت) هماهنگ شده بود تا یکی از قدرتمندترین سدان‌های وارداتی بازار ایران در زمان عرضه باشد. آزرا با این ستاپ می‌توانست در کمتر از ۸ ثانیه از حالت سکون به تندی ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت دست یابد در حالی که مصرف سوخت متوسط آن برابر با ۱۰ لیتر در هر صدکیلومتر بود
سخن نهایی
سوناتا و آزرا دو محصول بسیار پرطرفدار و خوش سواری کره‌ای در بازار دست دوم حال حاضر ایران است که با به همراه داشتن ظاهری بسیار مناسب، کیفیت درخور توجه و قیمتی رقابتی در مقایسه با رقبای ژاپنی، به برترین گزینه‌های بازار وارداتی در زمان عرضه و بازار دست دوم ایران بدل شدند. طبیعتا آزرا با داشتن ابعاد بزرگ‌تر، آپشن‌های رفاهی بیشتر و پیشرانه‌ای توانمندتر، برای افراد لوکس و قدرت‌پسند گزینه مناسب‌تری است اما باید درنظر داشت که هزینه‌های نگهداری آن در مقایسه با سوناتا طبیعتا بیشتر است. در هر صورت محصولات کره‌ای آن دوران از دیدگاه انجام به موقع سرویس‌های دوره‌ای و از دیدگاه دوام و نیاز به رسیدگی در مقایسه با رقبای ژاپنی خود حساس‌تر هستند. در نتیجه پیش از خرید نمونه‌های کارکرده آنها باید به سلامت فنی و کارشناسی صحیح آنها توجه ویژه‌ای داشت.
نویسنده: شهاب انیسی
