سالها از اولین تلاش دنیا و کشورهای مختلف برای پیدا کردن سوخت پاک و جایگزین میگذرد. اکنون پس از مدتها، این تلاش به صنعت خودروسازی راه پیدا کرده است. در واقع کمرنگ کردن نقش خودروهای بنزینی در زندگی روزمره، یکی از دو مراحل مهم خداحافظی با سوختهای ناپاک است. مرحله دیگر، به سوخت مورد نیاز نیروگاههای برق شهری مربوط میشود. دلیل اصلی این حرکت بزرگ و مهم، کاهش آلودگی و آلایندگیها، گازهای گلخانهای و سلامت مردم و محیط زیست است. حالا بیشتر کشورها و کمپانیهای خودروسازی دست به کار شدهاند، چرا که ونها و ماشینهای سواری مسئول تولید 15 درصد از کربن دیاکسید و دیگر آلایندهها در کشورهای اتحادیه اروپا و شهرهای آنها هستند. البته با توجه به اوضاع کنونی و شیوع ویروس کرونا، این آلودگی به طرز قابل توجهی کاهش یافته اما پس از عادی شدن مجدد شرایط، دوباره به همان روال سابق باز میگردیم.
انگلیس، یکی از آن کشورهای اروپایی محسوب میشود که کمر به از رده خارج کردن خودروهای غیرالکتریکی بسته است. بنابراین خبرهای بدی برای دوستداران خودروهای بنزینی و حتی هیبریدی در راه است.
آن طور که به نظر میرسد، دولت قصد دارد نقش تمامی خودروهای بنزینی، دیزلی، هیبریدی و حتی پلاگین هیبریدی را در طی 15 سال آینده حذف کرده و فروش آنها را برای همیشه ممنوع و متوقف کند.
این کشور پیشتر با پیوستن به کشورهای اروپایی دیگر اعلام کرده بود که محصولات دیزلی و بنزینی را تا سال 2040 از رده خارج خواهد کرد. گویا برنامههای جدید کمی متفاوت است، چرا که این تاریخ از سال 2040 به سال 2035 تغییر پیدا کرده است. حالا انواع ماشینهای هیبریدی نیز به این لیست ممنوعه اضافه شدهاند. این برنامهی جدید توسط ربوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا در کنفراسی مربوط به گرمایش کره زمین در گلاسکوی اسکاتلند، اعلام شد. احتمالا این برنامه به زودی به مرحله قانون گذاری وارد شده و بریتانیا را به اولین کشور بزرگی تبدیل میکند که موتورهای درون سوز را ممنوع کرده است. هدف قبلی که مربوط به سال 2040 بود، قصدی برای حذف خودروهای هیبریدی نداشت. با این حال، دولت تصمیم گرفته است که نسبت به کشورهای دیگر دنیا، سخت گیریهای بیشتری در این مسیر اعمال کند.
آیا تقویت زیرساختها در این مسیر آسان است؟
همانطور که توقع میرود، عملی کردن این تصمیم بزرگ در سخن آسانتر از عمل است. حذف این ماشینهای ناپاک یک بحث و در نظر گرفتن زیرساختهای درست و کاربردی برای جایگزین کردن آنها با محصولات برقی یک بحث دیگر است. شاید بتوان از نبود ایستگاههای شارژ کافی، به عنوان اولین و بزرگترین چالش یاد کرد. بر اساس گفتهها و تحقیقات سایت زَپمَپ (Zapmap)، بریتانیا 10.800 ایستگاه شارژ و 30.400 دستگاه شارژر مستقل دارد، اما به در نظر گرفتن وسعت این کشور و جمعیت آن، این اعداد و ارقام بسیار ضعیف و کم هستند.
در حال حاضر، 36 میلیون دستگاه خودروی تجاری سبک وزن (مثل ون و وانت) با میانگین عمر 7.7 سال در این کشور وجود دارد. بنابراین حتی اگر محدودیتی در زمینه استفاده از خودروهای بنزینی و دیزلی موجود اعمال نشود، این کشور به زیرساختهای بسیاری قویتری برای پشتیبانی و مدیریت خودروهای الکتریکی تا سال 2040 نیاز دارد. پس شاید عملی کردن این تصمیم تا 15 سال دیگر ممکن نباشد.
منتقدین چه میگویند؟
تعداد افرادی که از این تصمیم به شدت انتقاد کردهاند، اصلا کم نیست، درست همانطور که تعداد موافقانش زیاد است. آنها شور و اشتیاق نخست وزیر خود را برای ممنوع کردن هرچه سریعتر این خودروها و ضعف رهبری این کشور را در زمینه مدیریت آلودگی و آلایندگی در این کشور به باد انتقاد گرفتهاند. مردم بریتانیا طرفدار پر و پا قرص سفرهای هوایی هستند. در واقع مجموع افرادی که از فرودگاه لندن به دیگر مقاصد سفر میکنند، از شهر بزرگ دیگر در دنیا بیشتر است. از طرف دیگر، زیرساختهای مربوط به قطارهای الکتریکی در این کشور بسیار ضعیف است.
تنها 40 درصد از ریلها برای استفاده از قطارهای الکتریکی مناسب هستند. این عدد در کشورهایی مانند فرانسه و آلمان، به ترتیب 55 درصد و 60 درصد است.
یکی دیگر از مسائلی که دولت و مردم را نگران میکند، خروج این کشور از اتحادیه اروپاست. حالا با توجه به اوضاع کنونی، بحث افزایش تعرفههای گمرکی خودروهای وارداتی بین بریتانیا و دیگر کشورهای قاره اروپا مطرح میشود. در حال حاضر تنها مدلهای الکتریکی که در این کشور تولید میشوند مینی الکتریکی (Mini Electric) و نیسان لیف (Nissan Leaf) است. همچنین این موضوع که غولهای لاکچری صنعت خودروسازی این کشور بهترین ماشینهای بنزینی را تولید میکنند، از کسی پوشیده نیست. بریتانیا خانه و مهد مکلارن (McLaren) بزرگ و رولز-رویس (Rolls-Royce) و آستن مارتین (Aston Martin) افسانهای است. از طرفی دیگر، چند وقت پیش کمپانی بنتلی ورژن پلاگین هیبرید مدل بنتایگا (Bentayga) را ارائه کرد. بنابراین این کشور آنطور که باید و شاید آماده این تغییرات بزرگ نیست.
کشورهای اروپایی کوچکتر، اهداف دور از دسترستری نسبت به بریتانیا دارند. تاریخ خداحافظی با ماشینهای ناپاک در نروژ سال 2025، در سوئد، ایسلند، دانمارک و هلند نیز 2030 است. اسکاتلند نیز قصد دارد ساخت و فروش این خودروها را تا سال 2032 پایان دهد.
منابع:
https://en.wikipedia.org/wiki/Phase-out_of_fossil_fuel_vehicles
https://www.caranddriver.com/news/a30772427/uk-ban-non-electric-cars-2035/
نویسنده و مترجم: پرستو مهدی قلیخان