بررسی رانا پلاس ارتقا یافته؛ مشخصات فنی و آپشن‌ها

شرکت ایران خودرو بعد از صندوقدار کردن پژو ۲۰۶ هاچبک و عرضه آن به مشتریان، تصمیم گرفت تا یک محصول داخلی بر اساس پژو ۲۰۶ صندوقدار تولید کند که نتیجه کار تحت عنوان خودروی رانا در اوایل دهه ۹۰ شمسی به بازار آمد. خودروی رانا علیرغم برخی ایرادات فنی، مورد استقبال نسبی مشتریان قرار گرفت و در نهایت از سال ۹۹ نسخه جدید این خودرو با نام رانا پلاس به بازار آمد. رانا پلاس در برخی جزئیات ظاهری و داخل کابین دچار تغییراتی شد، اما بخش فنی آن تقریبا بدون تغییر باقی ماند و صرفا با استاندارد آلایندگی یورو ۵ به دست مشتریان رسید.

در سال ۱۴۰۲ نیز بعد از اجباری شدن برخی تجهیزات نظیر سیستم‌های کنترل کشش و پایداری، نسخه ارتقا یافته رانا پلاس به بازار آمد که علاوه بر این دو مورد به سیستم کنترل فشار باد تایرها و نشانگر وضعیت دنده نیز مجهز شده بود. رانا پلاس ارتقا یافته یکی از محصولات ایران خودرو بر پایه پلتفرم‌های قدیمی پژو است که فعلا روی خط تولید قرار دارد و امیدواریم بعد از خصوصی شدن این شرکت، جای خود را به محصولات مدرن با سطح ایمنی و کیفیت بالاتر بدهد.

اما فعلا این خودرو در رنج قیمتی خود جزو معدود انتخاب‌های مشتریان به عنوان یک سدان اقتصادی خانوادگی برای بازار ایران محسوب می‌شود و در ادامه به معرفی ویژگی‌ها و مشخصات فنی و ظاهری آن می‌پردازیم تا نقاط قوت و ضعف رانا پلاس ارتقایافته برای مشتریان و خریداران احتمالی آن مشخص شود.

طراحی ظاهری رانا پلاس ارتقا یافته

شرکت ایران خودرو طی ماه‌های پایانی دهه ۸۰ خورشیدی دستی به سر و گوش اتاق پژو ۲۰۶ صندوقدار کشید و طرح اولیه رانا را به نمایش گذاشت. اما تولید این خودرو  مدتی به طول انجامید و سرانجام رانا در سبد تولیدات بزرگترین خودروساز ایران جا گرفت تا به‌عنوان نسخه متفاوت و البته کمی ارزان‌تر از پژو ۲۰۶ صندوقدار بتواند به طیف بیشتری از مشتریان با توان مالی پایین‌تر خدمات برساند.

حدود ۸ سال بعد رانا پلاس به‌عنوان نسخه به‌روزشده رانا معمولی وارد بازار شد که البته تحولات ظاهری آن چندان ملموس نبود و صرفا به جزئیاتی مثل تغییر گرافیک چراغ‌ها، همرنگ شدن زه و دستگیره‌ها با بدنه، اضافه شدن دیلایت، طرح جدید قاب آینه‌های کناری و قالپاق چرخ خلاصه می‌شد. رانا پلاس ارتقا یافته هم که از نیمه دوم سال ۱۴۰۲ روی خط تولید قرار گرفته است، تغییرات ظاهری خاصی نسبت به رانا پلاس اولیه نداشته و همان شمایل نسبتا قدیمی ساده و نه‌چندان جذاب را از خود به نمایش می‌گذارد.

البته جذاب نبودن ظاهر رانا پلاس شاید برای مشتریان خودروهای اقتصادی ایرانی چندان قابل قبول نباشد، چرا که سایر خودروهای هم‌رده تولید داخل نیز انصافا ظاهر چندان دلچسب‌تری ارائه نمی‌دهند و شاید میان آنها رانا پلاس ارتقا یافته بتواند همچنان گزینه به‌روزتری از لحاظ طراحی بدنه و المان‌های بصری محسوب شود.

با این حال طرح مستطیلی و تقریبا چهارگوش چراغ‌های جلو و عقب این خودرو با استایل خمیده بدنه آن کمی ناهماهنگ به نظر می‌رسد و در صورتی که مثل پژو ۲۰۶ از چراغ‌های منحنی در طراحی آن استفاده می‌شد، احتمالا هماهنگی میان اجزای بدنه ارتقا پیدا می‌کرد و متعاقبا جذابیت ظاهری این خودرو هم بیشتر می‌شد.

به هر حال باید گفت که بین محصولات تولید داخل، رانا پلاس همچنان خودرویی نسبتا زیبا و به‌روز به حساب می‌آید که می‌تواند نیازهای دیداری و زیبایی‌شناختی مشتریان خودروهای اقتصادی بازار ایران را در شرایط فعلی و تحت کمبود تنوع محصولات ارزان‌قیمت، تا حدودی پاسخگو شود.

طراحی داخلی رانا پلاس ارتقا یافته

با توجه به آنکه یکی از محصولات نسبتا ارزان‌قیمت ایران خودرو روبروی شما قرار دارد، بنابراین نباید انتظار طراحی یا کیفیت کابین فوق‌العاده را از این سدان خانوادگی کوچک داشته باشید. اولین تغییری که بعد از ورود به داخل کابین رانا پلاس نسبت به نسخه‌های معمولی رانا ال ایکس نظر شما را به خود جلب می‌کند، وجود یک غربیلک فرمان جدید است که البته جدید بودن آن جای بحث دارد؛ چرا که پیش از این به طور گسترده در پژو ۲۰۷ استفاده می‌شد و حالا به رانا پلاس و نسخه ارتقا یافته این خودرو راه پیدا کرده است.

مواردی مثل صفحه کیلومترشمار تغییر کرده و صندلی‌ها و رودری‌ها نیز از پژو ۲۰۷ به رانا پلاس راه پیدا کرده‌اند. این تغییرات اگرچه کابین رانا پلاس را نسبت به نسخه ال ایکس قدیمی کمی به‌روزتر و زیباتر نشان می‌دهد، اما در مجموع نمی‌توان امتیاز بالایی به سبک طراحی داخلی این خودرو داد. به‌ویژه که طرح داشبورد تغییر چندانی نسبت به مدل قدیمی نکرده و همان داشبورد ازمدافتاده، ساده و خصوصا کم‌کیفیت در این ماشین نیز به کار گرفته شده است.

نکته منفی که در اتاق مدل‌های مختلف رانا از جمله نسخه ارتقا یافته بسیاری از مشتریان را آزار می‌دهد، استفاده از پلاستیک‌های خشک با سطح کیفی پایین و نه‌چندان مرغوب است که حس ارزان بودن را در نقاط مختلف کابین این خودرو منعکس می‌کند.

به‌ویژه زمانی که برای اولین بار داخل کابین بنشینید، این نکته می‌تواند کاملا توی ذوق شما بزند. حداقل انتظار می‌رفت که برخی قسمت‌ها با روکش چرمی یا مواد نرم پوشش داده شوند تا سطح کیفی داشبورد یا رودری‌ها شرایط بهتری پیدا کند و موجب رضایت بیشتر کاربر شود که متاسفانه اینگونه نبوده است.

یکی دیگر از نکات منفی کابین محصولات خانواده رانا و پژو ۲۰۶، کم‌نور بودن اتاق، تنگ بودن فضا، حس دلگیری، بیش از حد ضخیم بودن ستون‌ها و افزایش نقاط کور است که هم روی حس رانندگی تاثیر منفی می‌گذارد و هم لذت کاربران از حضور در این کابین را کاهش می‌دهد.

همچنین سرنشینان ردیف عقب نیز فضای چندان جاداری در اختیار ندارند. این فضا بیشتر مناسب افراد کوچک‌جثه یا کودکان است و افراد بلندقد را از ناحیه پاها زانوها و شانه‌ها در صورت حضور سه نفر کاملا تحت محدودیت قرار می‌دهد.

صندلی‌های ردیف جلو نیز اگرچه گنجایش قابل قبولی ارائه می‌دهد، اما فرم صندلی‌ها چندان ارگونومیک نیست و نباید روی حمایت‌های جانبی آنها هنگام مانور دادن و دور زدن‌های سریع حساب باز کرد.

با این حال وجود یک صندوق عقب ۴۰۰ لیتری می‌تواند در این کلاس نقطه قوت محسوب شود و کاربردپذیری رانا پلاس ارتقا یافته را برای مصارف خانوادگی و مسافرتی افزایش دهد. این میزان فضا برای جا دادن ۴ تا ۵ چمدان متوسط کفایت می‌کند و بتواند نیازهای مسافرتی خانواده ۴ نفره را به نحو مناسب پاسخ دهد.

بنابراین به‌طور کلی کابین رانا پلاس ارتقا یافته از لحاظ سطح کیفی، میزان فضا و نوع طراحی چندان سطح بالا نیست و می‌توان آن را نسبت به رقبای همرده در رتبه‌های پایین‌تر هم دسته‌بندی کرد. البته این ایراد در بسیاری از محصولات اقتصادی داخلی حاکم است و شاید نباید خیلی هم به رانا پلاس از این جهت خرده گرفت.

مشخصات فنی رانا پلاس ارتقا یافته

شرکت ایران خودرو بعد از معرفی رانا پلاس تغییر چندانی در موتور این خودرو ایجاد نکرد و صرفا همان موتور تیوفایو معمولی را با سطح استاندارد آلایندگی یورو ۵ روی رانا پلاس قرار داد که همین نسخه هم در مدل ارتقا یافته رانا پلاس انجام وظیفه می‌کند. رانا پلاس با موتور تیوفایو پلاس و گیربکس ۶ دنده نیز در خط تولید ایران خودرو حضور داشته که مورد بحث ما نیست.

موتور تیوفایو مورد استفاده در رانا پلاس اولین بار با پژو ۲۰۶ در ایران حضور پیدا کرد و روی تیپ‌های مختلف این خودرو نصب شد. در آن دوران سطح کیفی این موتور فرانسوی بسیار بالا بود و میزان استهلاک و خرابی آن در پایین‌ترین حد قرار داشت.

اما رفته‌رفته و به‌ویژه در سال‌های فعلی که نمونه‌های داخلی موتور TU5 روی محصولات ایران خودرو نصب شده‌اند، سطح کیفی پایین‌تری ارائه داده و میزان خرابی یا استهلاک آنها نیز نسبت به گذشته بالاتر رفته است. با این حال هنوز هم موتور تیوفایو یکی از گزینه‌های قابل قبول و تقریبا کم‌استهلاک محصولات اقتصادی داخلی است که می‌تواند کیفیت و قابلیت‌های فنی کافی به کاربران دهد.

این پیشرانه در شرایط استاندارد ۱۰۵ اسب بخار قدرت و ۱۴۲ نیوتن متر گشتاور را به یک گیربکس ۵ دنده دستی تحویل می‌دهد تا از آنجا راهی چرخ‌های جلو شود. این میزان توان برای یک سدان معمولی شهری به وزن ۱۱۴۰ کیلوگرم تقریبا مناسب است و به واسطه مصرف سوخت کمتر از ۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر، قادر است هم توان مناسب و هم مصرف سوخت مقرون‌به‌صرفه‌ای داشته باشد. باک سوخت رانا پلاس ارتقایافته ۵۰ لیتر ظرفیت دارد که با میزان مصرف بنزین این خودرو تطابق پیدا می‌کند و نیاز به مراجعه به پمپ بنزین را چندان افزایش نمی‌دهد.

در مورد شتابگیری نمی‌توان انتظار بالایی از رانا پلاس ارتقایافته داشت، ولی این خودرو نسبت به برخی از تولیدات داخلی شتاب بهتری دارد و در مدت ۱۲ ثانیه تحت شرایط استاندارد به سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت از حالت توقف کامل می‌رسد. همان‌طور که اشاره شد این میزان شتاب خیلی هیجان‌انگیز و سطح بالا نیست، اما در قیاس با برخی از خودروهای اقتصادی داخلی، چابکی و چالاکی بهتری به شما می‌دهد.

البته در بعضی از خودروها، استاندارد یورو ۵ مقداری تاخیر پدال گاز وجود دارد که در اینجا نیز دیده می‌شود. اما این میزان تاخیر در نسخه‌های جدید تا حدودی کمتر شده و خیلی آزاردهنده به نظر نمی‌رسد.

یکی از ضعف‌های فنی رانا پلاس ارتقا یافته نوع سیستم تعلیق نیمه مستقل محور پیچشی عقب آن است که باعث می‌شود سطح کوبش داخل کابین افزایش پیدا کرده و هندلینگ خودرو نیز تحت تاثیر منفی قرار گیرد. به نحوی که در شرایط رانندگی پرشتاب و دور زدن‌های سریع احتمال انحراف نیمه پشتی خودرو وجود دارد. در نسخه‌های ارتقایافته با اضافه شدن سیستم کنترل کشش و پایداری این ایراد تا حدودی برطرف شده، اما در مجموع نمی‌توان به اندازه خودروهای مجهز به سیستم تعلیق مستقل مالتی عقب، روی سطح پایداری و هندلینگ این محصول ایران خودرو حساب باز کرد.

همچنین با توجه به نوع طراحی ستون‌ها و درب موتور، سطح تسلط و دید راننده به قسمت جلو یا کناره‌ها پایین بوده و نیازمند احتیاط بیشتر هنگام رانندگی است، چرا که نقاط کور زیادی در این قسمت‌ها وجود دارد‌.

مشخصات کلی رانا پلاس ارتقا یافته

نوع موتور خودرو	خطی بنزینی
حجم موتور	۱.۶ لیتر
سیلندر / سوپاپ	۴ / ۱۶
تنفس موتور	طبیعی
قدرت	۱۰۵ اسب بخار
گشتاور	۱۴۲ نیوتن.متر
گیربکس	۵ سرعته دستی
محور محرک	دیفرانسیل جلو
شتاب	۱۲ ثانیه
سرعت	۱۹۰ کیلومتر بر ساعت
مصرف سوخت	۶.۹ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر
استاندارد آلایندگی	یورو ۵
فرمان	هیدرولیکی
بدنه	سدان کوچک
نوع رینگ	فولادی

ابعاد و ظرفیت ‌ها

طول	۴۲۹۲ میلیمتر
عرض	۱۶۸۴ میلیمتر
ارتفاع	۱۴۵۳ میلیمتر
فاصله محورها	۲۴۴۵ میلیمتر
وزن خالص	۱۱۳۴ کیلوگرم
تعداد سرنشین	۵ نفر
ظرفیت صندوق عقب	۴۰۰ لیتر
حجم مخزن سوخت	۵۰ لیتر
قطر رینگ	۱۴ اینچ

آپشن‌های رانا پلاس ارتقا یافته

خوشبختانه بعد از اجباری شدن امکاناتی مثل سیستم‌های کنترل کشش و پایداری، این آپشن مهم به سطح تجهیزات ایمنی اکثر خودروهای داخلی اضافه شد و رانا پلاس ارتقا یافته نیز از آنها بهره‌مند شده است. علاوه بر این امکاناتی مثل نشانگر وضعیت دنده، سنسور فشار باد تایرها، کروز کنترل و دی لایت نیز در فهرست تجهیزات این خودرو دیده می‌شوند که به نوبه خود نوین و کاربردی هستند.

با این وجود رانا پلاس ارتقا یافته یک خودروی اقتصادی داخلی محسوب می‌شود که تجهیزات متنوعی ندارد و حتی مواردی مثل صندلی‌های برقی، تهویه اتوماتیک، سانروف، نمایشگر مالتی مدیا و… نیز بین امکانات آن دیده نمی‌شود. بنابراین نباید از این جهت انتظار وجود امکانات متنوع و نسبتا به روز را از این محصول ایران خودرو داشته باشید.

کروز کنترل	دارد
کروز کنترل هوشمند	–
کنترل ایستایی در سربالایی	دارد
کنترل سرعت در سرازیری	–
کنترل کشش	دارد
کنترل پایداری	دارد
ضد واژگونی	–
اتو پارک	–
سنسور جلو	–
سنسور عقب	دارد
سنسور باران	–
سنسور فشار باد تایر	دارد
سنسور خواب‌آلودگی راننده	–
رادار نقطه کور	–
رادار تغییر لاین	–
رادار تصادف جلو	–
رادار تصادف عقب	–
رادار تابلوخوان	–
ترمز ضدقفل	دارد
توزیع نیروی ترمز	دارد
ترمز کمکی	–
ترمز اضطراری خودکار	–
ترمز پارک برقی	–
اتولایت	–
دی لایت	دارد
دکمه‌های کنترلی فرمان	دارد
گرم‌کن فرمان	–
پدال شیفتر	–
نمایشگر اطلاعات و سرگرمی	–
سیستم صوتی	۴ اسپیکر
ناوبری	–
دوربین عقب	–
دوربین ۳۶۰ درجه	–
هداپ	–
کیسه هوا	۲ عدد
ورود بدون کلید	–
استارت بدون کلید	–
تهویه اتوماتیک	–
صندلی برقی راننده	–
صندلی برقی سرنشین جلو	–
گرمکن صندلی جلو	–
سردکن صندلی جلو	–
ماساژور صندلی جلو	–
آینه بغل برقی	دارد
گرم‌کن آینه بغل	–

مزایای رانا پلاس ارتقا یافته

+ استهلاک فنی نسبتا پایین

+ قطعات فنی فراوان و تقریبا ارزان به دلیل اشتراک با پژو ۲۰۶

+ صندوق جادار نسبت به ابعاد و سگمنت بدنه

معایب رانا پلاس ارتقا یافته

– کیفیت پایین متریال کابین

– فضای داخلی کوچک

– پلتفرم قدیمی

– سطح ایمنی نامعلوم

– امکانات ضعیف

– ارزش خرید پایین

قیمت رانا پلاس ارتقا یافته در بازار

قیمت رانا پلاس ارتقا یافته در مدل ۱۴۰۴ توسط کارخانه حدود ۶۱۵ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان در هنگام نگارش این مطلب (فروردین ۱۴۰۴) تعیین شده و قیمت بازار آزاد آن نیز به حدود ۷۴۰ میلیون تومان می‌رسد. نسخه‌های سال ۱۴۰۲ صفر کیلومتر این خودرو نیز چیزی حدود ۶۸۰ میلیون تومان در بازار آزاد قیمت خورده‌اند.

رانا پلاس در مجموع نسبت به رقبایی همچون پژو پارس، سورن پلاس، دنا معمولی، گزینه‌های کارکرده دنا پلاس یا پژو پارس تیوفایو، خیلی در بازار ایران محبوب نشده، اما به هر حال بازار معاملات آن رونق قابل قبولی دارد و با توجه به کم‌تنوع بودن این بخش از بازار خودرو کشور، رانا پلاس می‌تواند یکی از گزینه‌های مناسب، به‌ویژه از لحاظ فنی و موتوری برای مصارف خانوادگی باشد.

اما به هر حال کابین این خودرو چه از لحاظ کیفی و چه از جنبه میزان فضا محدودیت‌های جدی دارد و نسبت به رقبا رتبه کمتری کسب می‌کند. به همین دلیل این سدان ایرانی بیشتر مناسب زوج‌های جوان یا خانواده‌های کم‌جمعیت بوده و بهتر است که خانواده‌های پرجمعیت یا افراد درشت‌جثه به فکر خرید محصولاتی همچون پژو پارس یا سورن پلاس باشند تا محدودیت‌های کابین خیلی آنها را اذیت نکند.

نویسنده: حسین باباپور