سایپا آریا؛ بررسی و مشخصات فنی، مزایا و معایب

همان‌طور که می‌دانیم بازار خودروهای کراس اوور در ایران همواره پررونق بوده و سلیقه اکثر ایرانیان برای خرید خودرو به گونه‌ای است که خودروهای کراس اوور یا به اصطلاح شاسی بلند از جایگاه ویژه‌ای نزد آنان برخوردار است.

برای پاسخ به این نیازمندی شرکت‌های خودروسازی داخلی در سال‌های اخیر ابتدا به مونتاژ یا واردات خودروهای چینی مشغول شده و ایران خودرو با مونتاژ و عرضه محصولات هایما و سایپا با واردات محصولات چانگان سعی در پاسخ به نیاز مشتریان داشتند. در سال‌های اخیر هر دو خودروساز تصمیم به تولید یک پلتفرم ملی بر اساس سگمنت کراس اوور گرفتند و ایران خودرو با ریرا و سایپا با پروژه تولید خودرو آریا وارد میدان شدند.

سایپا پروژه توسعه آریا را قبل از ری‌را ایران خودرو آغاز کرد و حتی از سال ۱۴۰۱ در نمایشگاه‌های خودرو آن را به نمایش درآورد، اما مدیران سایپا تصمیم گرفتند تا این خودرو را با توسعه و بهبود طراحی و مشخصات فنی و آپشن‌های بیشتر روانه بازار کنند. بنابراین این موضوع باعث طولاتی‌تر شدن پروژه توسعه این محصول شد و حالا در سال ۱۴۰۴ نسخه نهایی این خودرو با بهره گیری از تکنولوژی‌های جدید و سطح آپشن مناسب در نمایشگاه مشهد معرفی شد و می‌توان منتظر ورود قریب‌الوقوع این خودرو به بازار و عرضه در شرایط فروش سایپا بود.

طراحی ظاهری سایپا آریا

سایپا آریا بر اساس پلتفرم SP100 طراحی و توسه یافته، به طوری که این پلتفرم دقیقا با خودروی شاهین یکسان است و هردو خودرو بر مبنای همان پلتفرم توسعه داده شده‌اند. در یک نگاه می‌توان نقاط مشترک طراحی بین این دوخودرو را مشاهده کرد به طوری که می‌توان گفت آریا در واقع نسخه هاچبک کراس شاهین محسوب می‌شود. در بحث طراحی آریا از المان‌های شاهین الگوبرداری شده، به طوری که در نمای جلوی آریا شاهد استفاده از چراغ‌ها، سپر و جلوپنجره شاهین برای این خودرو هستیم.

سایپا با بازطراحی سپر جلوی آریا به سبک جدید و استفاده از رنگ‌های کروم مات و مشکی، چهره اسپرت‌تر و جوان‌پسندتری به ماشین بخشیده است.

در نمای جانبی آریا استفاده از رینگ‌های آلومینیومی ۱۷ اینچی با طراحی اسپرت و جدید و همچنین فلاپ‌های مشکی‌رنگ اطراف گلگیر و روف رک، طراحی متفاوت و جذابی را در مقایسه با سایر خودروهای ایرانی رقم زده است.

به طور کلی نمای عقب آریا طراحی متفاوتی با شاهین دارد و از طراحی مینیمال استفاده می‌کند. نمای عقب این خودرو به صورت کاملا ساده است و صرفا سعی شده تا با استفاده از چراغ‌های منحنی که از روی درب صندوق تا گلگیر‌های عقب کشیده می‌شوند و دیزاین گرافیکی جدید این چراغ‌ها، فرمت اسپرت بودن خودرو را حفظ کنند. البته باید اعتراف کرد فرم طراحی سپر عقب و چراغ‌ها هماهنگی خوبی با سایر بخش‌های خودرو دارد.

طراحی داخلی آریا سایپا

نمای داخلی آریا دقیقا همان چیزی است که ‌می‌توان بابت تاخیر در معرفی نسخه نهایی این خودرو به بازار از آن تقدیر کرد. طراحی کابین داخلی سایپا با تمامی محصولات تولیدشده داخلی متفاوت است و از سبک طراحی جدید و مدرن استفاده شده است. این طراحی به طور کلی با سطح انتظار ما از یک خودروی تولید داخل، جذابیت بالایی دارد و پیشرفت خوبی برای تولیدات داخلی محسوب می‌شود؛ شاید اگر لوگوی سایپا را از روی فرمان برداریم، به سختی بتوان حدس زد که با کابین یک خودروی تولید داخل روبرو هستیم.

یکی از ایراداتی که به عمده خودروهای تولید داخلی گرفته می‌شود، استفاده از مواد پلاستیکی سخت برای تولید داشبورد این خودروهاست. از دیگر نکات مثبت سایپا آریا استفاده از مواد و متریال نرم یا به اصطلاح سافت تاچ برای کابین است. به طور کلی آریا اولین خودرو شرکت سایپاست که از این نوع متریال برای کابین آن استفاده می‌شود و قطعا می‌تواند حس مثبتی را برای سرنشینان فراهم کند.

بعد از ریرا حال این‌بار سایپا از کلاستر و مانیتور به‌هم‌پیوسته برای این خودرو استفاده کرده تا کابین سایپا آریا هرچه بیشتر به خودروهای روز دنیا نزدیک شود و حس لوکس بودن را به مخاطب القا کند.

رنگ داخلی کابین که ترکیبی از دو رنگ مشکی و موکا است، در کنار استفاده از طرح چوب کنسول وسط، استفاده از سردنده الکتریکی مشابه محصولات کی ام سی، جنس رودری نرم برای در جلو و عقب، صندلی‌های چرم با طرح برجسته و استفاده از قاب طرح آلومینیوم برای اسپیکر‌های جلو وعقب و حتی داشبورد، تجربه جدیدی را در ماشین‌های تولید داخل به خریداران منتقل می‌کند.

مشخصات فنی سایپا آریا

یکی دیگر از اصلی ترین تفاوت‌های آریا با شاهین استفاده از مشخصات فنی متفاوت است. مهم ترین بخش فنی آریا، موتور و جعبه دنده آن است که بر خلاف خودروی شاهین، از یک موتور تنفس طبیعی ۲ لیتری به جای موتور توربوشارژ ۱.۵ لیتری استفاده می‌کند که قاعدتا با سلایق ما ایرانی‌ها تطابق بیشتری دارد.

قلب تپنده سایپا آریا یک موتور ۲ لیتری چهارسیلندر خطی است که بر پایه فناوری میتسوبیشی طراحی و داخلی‌سازی شده است. این موتور از معماری ساده‌تری نسبت به نمونه‌های توربوشارژ بهره می‌برد. حذف فناوری توربوشارژ اگرچه شتاب اولیه را کمی کاهش می‌دهد، اما باعث می‌شود تا دوام، قابلیت اطمینان و هزینه نگهداری این موتور به مراتب پایین تر باشد؛ موضوعی که برای مشتریان ایرانی یک مزیت مهم محسوب می‌شود.

این پیشرانه توان تولید ۱۳۸ اسب‌بخار قدرت در ۶۰۰۰ دور در دقیقه و ۱۸۹ نیوتن‌متر گشتاور در ۴۴۰۰ دور در دقیقه را دارد. این اعداد در نگاه اول چندان هیجان‌انگیز به‌نظر نمی‌رسند، اما برای یک کراس‌اوور جمع‌وجور خانوادگی کافی‌اند و در مقایسه با موتور توربوشارژ شاهین، عملکرد پایدار تر و با اطمینان بیشتری از خود نشان می‌دهد.

یکی از نکات مثبت این موتور، استفاده از سیستم تایمینگ متغیر سوپاپ‌ها (VVT) است که باعث بهبود راندمان، کاهش مصرف سوخت و افزایش گشتاور در دورهای میانی می‌شود. همچنین طراحی موتور با استاندارد آلایندگی یورو۵ هم‌خوانی دارد و سایپا وعده داده که در نسخه‌های آتی، امکان ارتقا به یورو۶ نیز وجود دارد.

قدرت تولیدی موتور توسط یک گیربکس اتوماتیک ۶ سرعته با مبدل گشتاور (AT) به چرخ‌های جلو منتقل می‌شود. طبق اطلاعات منتشرشده، این جعبه‌دنده محصول شرکت DAE  چین است و از نظر دوام و عملکرد، در رده‌ای بالاتر از گیربکس‌های CVT یا DCT که روی برخی خودروهای هم‌رده داخلی نصب شده‌اند، قرار می‌گیرد.

این گیربکس قابلیت تعویض دستی دنده‌ها از طریق حالت تیپ‌ترونیک را هم در اختیار راننده می‌گذارد. از ویژگی‌های مثبت این جعبه‌دنده می‌توان به تعویض نرم دنده‌ها، هماهنگی قابل‌قبول با موتور و کاهش استهلاک در رانندگی‌های شهری پرترافیک اشاره کرد. البته باید توجه داشت که به دلیل وزن نسبتا بالای خودرو و موتور تنفس طبیعی، شتاب‌گیری آن چندان تند و تیز نیست و بیشتر روی راحتی و نرمی سواری تمرکز دارد.

وزن خالص آریا حدود ۱۳۳۰ کیلوگرم اعلام شده است. این عدد نسبت به خودروی شاهین بیشتر است و طبیعی به‌نظر می‌رسد، زیرا بدنه کراس‌اوور نیازمند تقویت شاسی و اجزای جانبی بیشتری است. مصرف سوخت ترکیبی خودرو در حدود ۷.۵ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر گزارش شده و ظرفیت باک آن ۴۷ لیتر است. بنابراین با یک بار سوخت‌گیری، می‌توان مسافتی نزدیک به ۵۵۰ کیلومتر را طی کرد؛ عددی که برای سفرهای بین‌شهری مناسب به نظر می‌رسد.

مهندسان سایپا برای تعلیق جلو از سیستم مک‌فرسون و در محور عقب از یکپارچه تیر پیچشی (Torsion Beam) استفاده کرده‌اند. این ترکیب در بسیاری از خودروهای اقتصادی کلاس کراس‌اوور و هاچ‌بک دیده می‌شود. هرچند این سیستم نمی‌تواند به اندازه تعلیق‌های چنداتصالی، راحتی و پایداری بالا را ارائه دهد، اما هزینه ساخت و نگهداری آن بسیار پایین‌تر است.

ترمزهای جلو از نوع دیسکی خنک‌شونده و ترمزهای عقب از نوع دیسکی معمولی هستند. سیستم‌های کمکی نظیر ABS و EBD و BA نیز به‌صورت استاندارد روی آریا نصب شده‌اند تا اطمینان بیشتری در شرایط جاده‌ای مختلف فراهم شود.

مشخصات کلی

ابعاد و ظرفیت ‌ها

آپشن های سایپا آریا

محصول جدید سایپا از نظر آپشن و امکانات رفاهی نیز از ویژگی‌های قابل‌توجهی بهره می‌برد که می‌تواند آن را به یکی از فول آپشن‌ترین خودروهای مونتاژی تبدیل کند. ازجمله مهم‌ترین آپشن‌های سایپا آریا می‌توان سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک، استارت دکمه‌ای، ترمز پارک برقی، اتوهلد، شارژر وایرلس موبایل، کلاستر دیجیتال، فرمان کمکی برقی، دسته دنده الکترونیکی، کروز کنترل، محدود کننده سرعت، سیستم کنترل پایداری، نورپردازی چندرنگ کابین، سیستم کنترل حرکت در سربالایی و سرازیری، رادار نقطه کور، سنسور نور، فرمان دی کات و درب صندوق عقب برقی را نام برد.

استفاده از نورپردازی کابین روی درها، داشبورد و کنسول وسط با قابلیت استفاده از چند رنگ و حالت‌های رنگی مختلف مانند حالت نوری ثابت، متحرک و ریتمیک به جذابیت کابین افزوده است. صندلی شاگرد خودرو به صورت دستی بوده و هر دوصندلی مجهز به گرمکن هستند. در زمان رونمایی خودرو در نمایشگاه مشهد آپشن اتولایت در خودرو موجود نبود و از ایربگ‌های جانبی جلو نیز خبری نیست. کیفیت کلاستر و نمایشگر خودرو مناسب است و از قدرت تاچ و کنتراست خوبی برخوردار است، اما متاسفانه در نسخه مذکور از اندرید اتو و اپلی کارپلی پشتیبانی نمی‌کند.

مزایای سایپا آریا

+ استهلاک پایین به دلیل استفاده از موتور تنفس طبیعی و گیربکس اتوماتیک

+ فهرست کاملی از آپشن‌های رفاهی

+ فضای کابین مناسب برای استفاده خانوادگی و استفاده از مواد نرم (سافت تاچ)

معایب سایپا آریا

– کیفیت ضعیف متریال و مونتاژ

– تعداد کم ایربگ

– نداشتن امکاناتی مانند اتولایت و پشتیبانی از اندروید اتو و اپل کارپلی

قیمت سایپا آریا در بازار

قیمت آریا هنوز به‌صورت رسمی توسط سایپا مشخص نشده است، اما بر اساس بررسی‌ها و گزارش‌های مختلف، این خودرو در بازه تقریبی ۱.۴ تا ۱.۷ میلیارد تومان عرضه خواهد شد. نوع قیمت‌گذاری این خودرو می‌تواند مهم ترین عامل برای موفقیت یا عدم موفقیت این ماشین در بازار خودرو ایران باشد.

در همین رده قیمتی، آریا با چند کراس‌اوور شهری تولید داخلی و مونتاژی رقابت می‌کند که از مهم‌ترین آنها می‌توان ریرا ایران خودرو و ام وی ام X55 پرو یا محصول جدیدتر مدیران خودرو یعنی ام وی ام X5  را رقیب مستقیم آریا در بازار خودروهای خانوادگی و شهری به حساب آورد.

نویسنده: کوشا رستمی