بازار سدانهای سایز کوچک تولید داخل را باید مهمترین بازار خودروهای داخلی ایران دانست. کلاسی که از دیدگاه اهمیت، کاربری و تامین نیاز به مراتب بالاتر از سگمنت خودروهای CUV (کراساوور) سایز کوچک قرار میگیرد. این خودروها بزرگترین سهم بازار خودروهای تولید داخل را به خود اختصاص داده و جای تعجب ندارد که دو خودروساز دولتی ایکو (ایران خودرو) و سایپا، از رقبای برتر این سگمنت باشند.
در نتیجه دو محصول تغییریافته و نسبتا جدید تارا V4 LX و شاهین پلاس، بار دیگر با قابلیتهای نوین رو در روی یکدیگر قرار میگیرند تا برتری خود را در بازار هدف به مشتریان ثابت کنند. مقایسه شاهین پلاس با تارا نشان میدهد که محصول سایپا ارزش خرید بیشتری دارد یا اینکه ماشین ملی ایران خودرو بهتر نیازهای خریداران را تامین میکند.
مشخصات فنی
خودرو شاهین روی پلتفرم جدید سایپا با نام SP در سال ۱۳۹۷ به بازار معرفی شد. خودرویی که به دلیل داشتن پلتفرم جدیدتر با تکنولوژی نسبتا پیشرفتهتر، حالا توان دریافت ۳ ستاره ایمنی اروپا منطبق بر استانداردهای Euro-NCAP را دارا است. اگرچه ۳ ستاره چشمگیر و پیشرفته جلوه نمیکند، اما برای خودروهای تولید انبوه داخلی ایران، درخور توجه و نوین است. این خودرو تا کنون در ستاپهای مختلف با پیشرانه ۱.۵ لیتری ۸ سوپاپ توربوشارژر (نسخه پرخورانشده پیشرانه M15 مشترک با تیبا و ساینا) به همراه گیربکس ۵ سرعت دستی و اتوماتیک ضریب متغیر با ۶ دنده مصنوعی (6-CVT) شرکت پانچ روانه بازار شد.
اما شاهین پلاس (معروف به شاهین اتوماتیک پلاس) با کنار زدن برخی از ذهنیتهای ابتدایی، بر مهندسی اولیه خود پا گذاشته و حالا از پیشرانه تنفس طبیعی ۱.۶ لیتری ۱۶ سوپاپ ME16 (نسخه داخلیسازیشده پیشرانه EC5 پژو-سیتروئن با همکاری شرکت مگاموتور) در کنار گیربکس اتوماتیک AT شش سرعت بهره میگیرد. این پیشرانه از دیدگاه توان و گشتاور خروجی تمایز محسوسی با M15-TC ندارد، چرا که تکنولوژی DOHC (دو میل سوپاپ/۱۶ سوپاپ) آن باعث بهبود عملکرد و افزایش خروجی پیشرانه و همتراز شدن آن با تکنولوژی قدیمی ۸ سوپاپ M15-TC شده است. از آن مهمتر آن که گیربکس CVT بهکاررفته در شاهین از دیدگاه عملکرد نهایی، بسیار کند، ضعیف و خنگ ایفای نقش کرده است. این ویژگیها اگرچه در خانواده گیربکسهای CVT رایج است، اما در شاهین به مراتب بدتر و ناهماهنگتر است. در نتیجه استفاده از گیربکس جدید ۶ سرعت AT شرکت DAE، میتواند لذت رانندگی با این خودرو را برای مشتری ایرانی و متنفر از گیربکس CVT، یک سر و گردن بهبود بخشد.
تارا حاصل همکاری ناقص ایران خودرو با شرکت PSA سابق (پژو-سیتروئن) در دوران برجام بود. خودرویی که میتوان آن فرزند اجباری قرارداد مونتاژ داخلی پژو ۳۰۱ دانست که با برهم خوردن برجام، هرگز محقق نشد. در نتیجه ایکو با در اختیار داشتن پلتفرم پژو ۳۰۱، خودروی جدیدی با نام تارا را روانه بازار ایران کرد.
یکی از برتریهای تارا، استفاده از پیشرانه ارتقایافته پژو ۲۰۶ تیپ ۵ یا همان پیشرانه معروف به TU5 است. این پیشرانه با بهبود طراحی در پمپ روغن و سیستم زمانبندی متغیر سوپاپها، حالا با نام TU5P (حرف P به معنای پلاس) شناخته میشود که در مقایسه با نسخه اصلی TU5 با اندکی بهبود در میزان مصرف سوخت و خروجی فنی مواجه شد تا پیشرانه اصلی تیپهای مختلف تارا را با گیربکسهای دستی ۵ و ۶ سرعت و گیربکس اتوماتیک ۶ سرعت تشکیل دهد. تیپ V4 که با کد تجاری LX شناخته میشود، در حقیقت در بخش مشخصات فنی با تیپ V2 مشترک است. یعنی پیشرانه و گیربکس آن ثابت مانده و ازاینرو، تفاوتهای میان این دو تیپ تنها در بخش ظاهری و امکانات رفاهی خودرو است.
به عقیده بسیاری از متخصصان، بهکارگیری پیشرانه قدیمی TU5 و مشتقات آن در تولید خودروهای امروزی بازار ایران یک فاجعه است. البته شخص نگارنده نیز با این مهم موافق است اما مزیت استفاده از این پیشرانه قدیمی آن است که TU5 نهفقط در بازار قدیم بینالملل، بلکه در بازار دو دهه گذشته داخل ایران در تیراژ بسیار انبوه به تولید رسیده و تستهای فنی خود را به خوبی پشت سر گذاشته است. قطعات فنی مورد نیاز و دانش عمومی تعمیرات آن در بازار کشور فراوان است و ازاینرو نگهداری از این پیشرانه بسیار بیدردسر و مزایا و معایب آن کاملا واضح است.
موضوع مقایسه شاهین پلاس با تارا ازاینرو جذابیت مییابد که دو پیشرانه ME16 و TU5P تقریبا از نظر توان و گشتاور خروجی با یکدیگر برابر و از نظر میزان مصرف سوخت بسیار مشابه هستند. از آن گذشته دو خودرو تارا LX و شاهین پلاس، حالا هر دو از گیربکس ۶ سرعت AT بهره میگیرند. در نتیجه شباهت میان دو خودرو از همیشه به یکدیگر بیشتر و رقابت نزدیکتر شده است.
مشخصات کلی
سایپا شاهین پلاس | ایکو تارا LX (V4) | |
نوع موتور خودرو | موتور بنزینی/ME16 | موتور بنزینی/TU5P |
حجم موتور | ۱.۶ لیتر | |
سیلندر / سوپاپ | ۴/۱۶ | |
تنفس موتور | طبیعی | |
قدرت | ۱۱۱ اسب بخار | ۱۱۳ اسب بخار |
گشتاور | ۱۵۰ نیوتن.متر | ۱۴۴ نیوتن.متر |
گیربکس | ۶ سرعت اتوماتیک (AT) | |
محور محرک | دیفرانسیل جلو (FWD) | |
شتاب | ۱۲.۵ ثانیه | ۱۳ ثانیه |
سرعت | ۱۸۰ کیلومتر بر ساعت | ۱۹۰ کیلومتر بر ساعت |
مصرف سوخت | ۷.۲ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر | ۷.۳ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر |
استاندارد آلایندگی | یورو ۵ | |
فرمان | برقی | |
بدنه | سدان سایز کوچک | |
نوع رینگ | آلومینیومی |
ابعاد و ظرفیت ها
سایپا شاهین پلاس | ایکو تارا LX (V4) | |
طول | ۴۴۴۶ میلیمتر | ۴۵۱۹ میلیمتر |
عرض | ۱۷۷۱ میلیمتر | ۱۷۴۸ میلیمتر |
ارتفاع | ۱۴۹۰ میلیمتر | ۱۴۶۶ میلیمتر |
فاصله محورها | ۲۶۵۰ میلیمتر | ۲۶۵۲ میلیمتر |
وزن خالص | ۱۳۳۰ کیلوگرم | ۱۲۳۴ کیلوگرم |
تعداد سرنشین | ۵ نفر | |
ظرفیت صندوق | ۴۲۲ لیتر | ۶۴۰ لیتر |
حجم مخزن سوخت | ۴۷ لیتر | ۵۰ لیتر |
قطر رینگ | ۱۵ اینچ | ۱۶ اینچ |
طراحی ظاهری
شاهین به عنوان یک خودرو جدید تلاش داشته است تا سبک و زبان طراحی را به دنیای مدرن امروزی روانه کند. اگرچه ظاهر نهایی شاهین چندان بهروز و مدرن جلوه نمیکند، اما باید اعتراف کرد که ظاهر آن از برخی زوایا، مخصوصا سهرخ جلو، بهمراتب زیباتر از آن چیزی است که تا کنون از سایپا دیده بودیم. گرافیک طراحی چراغهای جلو همانند چشم پرنده شکاری، جلوپنجره جمع و جور، زیرسپر سه تکه، سیستم روشنایی در روز (DRL) زیرسپرهای جلو و چراغهای عقب، نمایی قابل قبول به نمایش میگذارد.
اما با این وجود نمیتوان از فاکتورهایی چون استفاده از تزئینات کرومی در بخشهای رایج خودرو نظیر جلوپنجره و خط افقی تزئیناتی بین دو چراغ، استفاده از ریمهای ۱۵ اینچ (در مقایسه با نمونه ۱۶ اینچ بهکاررفته در تارا) و سیستم روشنایی در روز جلو قرارگرفته در زیرسپر (بهجای ادغام شدن در چراغهای اصلی جلو) گذشت. این فاکتورها تا حد بسیار زیادی ذات قدیمی خودرو، یا به عبارت بهتر، ذهنیت قدیمی طراحی در خودرو شاهین پلاس را به بیننده لو میدهد.
در مقابل ایکو تلاش بسیار زیادی داشته است که خودرو تارا شبیه به هیچ محصول قدیمی نباشد. اگرچه هنوز میتوان سایه نیمرخ محصولات پژو را در بدنه آن دید، اما استفاده از گرافیک متمایز در طراحی چراغهای جلو و خطوط تیز زیر سپر، خط تزئیناتی دامن جانبی، ستونهای قطور اتاق، چراغهای پیوسته تمام LED عقب و استفاده جزئی از تریم تزئیناتی کرومی در بدنه خودرو، به واقع خودرویی متمایز را به نمایش گذاشته است که از دیدگاه تناسبات کلی هندسی، به مراتب زیباتر از شاهین پلاس ایفای نقش میکند.
تغییرات بصری جزئی نظیر تغییر در گرافیک سیستم روشنایی چراغهای عقب، استفاده از آنتن کوسهای بر روی سقف و سیستم روشنایی خوشآمدگویی بر روی درهای جلو، از مهمترین تغییرات انجام گرفته در نمای خارجی تارا LX است.
طراحی داخلی
در مقایسه تارا با شاهین پلاس از دیدگاه طراحی نمای داخلی، هر دو خودرو در زمینه متریال بهکاررفته و کیفیت مونتاز چنگی به دل نمیزنند. اما با کمی دقت، میزان شباهتهای طراحی کابین شاهین و تارا، بسیار جالب توجه است. مجموعه کلاستر دارای دو نشانگر آنالوگ و نمایشگر سفری TFT، بیرون زدگی تریم تزئیناتی از مجموعه کلاستر برای دربرگرفتن دو دریچه خروجی سیستم تهویه در وسط داشبرد، محل قرارگیری نمایشگر مولتی مدیا، خط افقی قوسدار جدا کننده بالا و پایین داشبرد، نحوه اتصال کنسول میانی به داشبرد و محل قرارگیری دو دریچه خروجی تحویه در دو گوشه داشبرد در هر دو خودرو بسیار شبیه به یکدیگر است. این حجم از شباهت زمانی بیشتر به چشم میآید که هر دو خودرو را از نزدیک و همزمان مورد بررسی قرار دهید.
نسخه LX (V4) تارا در نمای داخلی نیز با برخی بهبودها همراه بوده است. به عنوان مثال چراغ آفتابگیر و داشبرد به LX اضافه شده است. کلیدهای کنترلی شیشههای جانبی از مرکز به رودریها منتقل شده و از این رو فضای خالی پیشین در میان دو صندلی جلو جای خود را به یک محفظه کوچک برای قرار دادن ادوات داده است. آینه وسط از نوع الکتروکرومیک انتخاب شده است. تریم تزئیناتی پوشش سقف، طراحی کنسول سقفی و کلیدهای کنترلی سانروف تغییر یافته و یک زیرآرنجی به همراه دو جالیوانی به صندلی ردیف دوم افزوده شده است.
بر اساس اطلاعات وبسایت ایران خودرو، تریم داخلی تارا V4 LX از نوع تک رنگ مشکی است. اما شاهین با تریم داخلی دو رنگ و تزئینات طرح چوب به بازار عرضه میشود. این تریم دو رنگ و تزئینات چوب مصنوعی تاثیر مثبتی بر کیفیت کلی کابین ندارد، اما بدون تردید باعث میشود خطوط جداکننده ادوات داشبرد و طراحی کلی در ساختار کابین شاهین پلاس بهمراتب زیباتر از نسخه تکرنگ و تریم مشکی رنگ داخلی تارا به چشم بیاید و جلوه صمیمی و گرمتری داشته باشد.
آپشن ها و امکانات
شاهین پلاس و تارا LX هر دو نسخه فول آپشن و تجهیز شده سبد شاهین و تارا به حساب میآیند. در نتیجه تقابل اصلی این دو خودرو بسیار مشابه، در جزئیات و سطح امکانات رفاهی است. در نتیجه از بیان شباهتهای آپشنی خودداری کرده و در این قسمت تفاوت میان ویژگیهای رفاهی و ایمنی دو خودرو را مطرح میکنیم.
تارا دارای ۴ کیسه ایمنی هوا برای ردیف جلو (جلو و جانبی) است اما شاهین تنها دو کیسه ایمنی هوا دارد. این خودرو دارای نمایشگر لمسی ۷ اینچ مولتی مدیا، هم سایز با نسخههای دیگر شاهین است، اما شاهین پلاس با نمایشگر بزرگتر ۱۰ اینچی روانه بازار میشود.
صندلیهای جلو تارا برای راننده و سرنشین از نوع ۶ جهت با کنترل برقی به همراه گرمکن است. شاهین نیز همین ویژگی را به همراه دارد با این تفاوت که صندلی شاگرد آن همچنان دارای کنترل تمام دستی است. صندلیهای تارا دارای پوشش چرم و پارچه و شاهین پلاس دارای روکش چرم کامل است.
تارا به کیک سنسور (Kick Sensor) مجهز شده است تا صندوق عقب با حرکت پا در زیر سپر عقب باز شود. تریم داخلی تارا حتی در نسخه LX تکرنگ مشکی، اما در شاهین پلاس از نوع دو رنگ با تزئینات طرح چوب است. تارا با ریمهای آلیاژی ۱۶ اینچ به بازار عرضه میشود، اما شاهین از ریمهای سایز کوچک ۱۵ اینچ بهره میگیرد.
تارا به زیرآرنجی صندلی عقب و سنسور باران مجهز است، اما شاهین پلاس از این دو ویژگی بیبهره است. همچنین تارا به دلیل داشتن ابعاد بزرگتر، صندوق عقب جادارتری نسبت به شاهین دارد.
سایپا شاهین پلاس | ایکو تارا LX (V4) | |
کروز کنترل | دارد | |
کروز کنترل هوشمند | ندارد | |
کنترل ایستایی در سربالایی | دارد | دارد |
کنترل سرعت در سرازیری | ندارد | |
کنترل کشش | دارد | |
کنترل پایداری | دارد | |
اتو پارک | ندارد | |
سنسور جلو | ندارد | |
سنسور عقب | دارد | |
رادار نقطه کور | ندارد | |
رادار تغییر لاین | ندارد | |
رادار تصادف جلو | ندارد | |
رادار تصادف عقب | ندارد | |
ترمز ضدقفل | دارد | |
توزیع نیروی ترمز | دارد | |
ترمز کمکی | ندارد | |
ترمز اضطراری | ندارد | |
ترمز پارک برقی | ندارد | |
پدال شیفتر | ندارد | |
اتولایت | دارد | |
چراغ روز | دارد | |
دکمههای کنترلی فرمان | دارد | |
گرم کن فرمان | ندارد | |
نمایشگر اطلاعات و سرگرمی | دارد | |
ناوبری | دارد | |
نمایشگر هدآپ | ندارد | |
دوربین عقب | دارد | |
دوربین ۳۶۰ درجه | ندارد | |
کیسه هوا | دارد | |
ورود بدون کلید | دارد | |
استارت بدون کلید | دارد | |
تهویه اتوماتیک | دارد | |
صندلی برقی راننده | دارد | |
صندلی برقی سرنشین جلو | ندارد | دارد |
گرمکن صندلی جلو | دارد | |
سردکن صندلی جلو | ندارد | |
ماساژور صندلی جلو | ندارد | |
آینه بغل برقی | دارد | |
گرمکن آینه بغل | دارد | |
پانوراما | ندارد | |
سانروف | دارد |
خرید شاهین پلاس یا تارا V4 LX
با توجه به نزدیکی خیرهکننده مشخصات فنی نظیر توان و گشتاور نهایی، نحوه تنفس پیشرانه، نوع گیربکس، مصرف سوخت متوسط و مجموعه امکانات رفاهی و ایمنی بسیار شبیه به یکدیگر، تمایز میان دو خودرو شاهین پلاس و تارا LX بیشتر معطوف به قیمت نهایی، ابعاد کابین و خدمات پس از فروش شرکت عرضهکننده است. تارا با داشتن ابعاد بزرگتر، فضای صندوق بیشتری نسبت به شاهین دارد. در نتیجه تناسب بیشتری با شرایط استفاده بین شهری خواهد داشت. در عوض شاهین کمی جمع و جورتر و مناسب برای استفاده روزمره درون شهری یا خانوادههای کمجمعیت است.
اختلاف قیمت میان دو خودرو در مقایسه شاهین پلاس با تارا نیز چندان محسوس و چشمگیر نیست. در نتیجه با وجود اختلافات بسیار جزئی میان آنها، مدلی محبوبتر خواهد بود که از دیدگاه خدمات پس از فروش و دوام کلی مجموعه فنی در بازار شناخته شدهتر باشد.
نویسنده: شهاب انیسی
شاهین پلاس کنترل حرکت در سربالایی دارد