وقتی مسیر طولانی که رانندگی کرده‌اید را به یاد نمی‌آورید دچار هیپنوتیزم جاده‌ای شده‌اید. اما این به نظر شما این اتفاق چگونه رخ می‌دهد و یا چگونه باید از آن جلوگیری کرد.
آیا تا به حال برای شما اتفاق افتاده است که مسیری را رانندگی کرده باشید اما یادتان نباشد؟ آیا شده چند متر قبل را به یاد نیاورید؟ اگر پاسخ به این سوالات مثبت است یعنی شما وضعیت هیپنوتیزم جاده‌ای را تجربه کرده‌اید. هیپنوتیزم جاده‌ای تمرکز بالای ذهن و جدا شدن از محیط اطراف را نشان می‌دهد.
هیپنوتیزم جاده‌ای هنگام رانندگی رخ می‌دهد. این اتفاق معمولا به دلایل زیر اتفاق می‌افتد:
- رانندگی طولانی مدت
- کم خوابی قبل از رانندگی
- خستگی زیاد
- مصرف داروهای اعصاب و روان و داروهای کاهش دهنده سطح هوشیاری
- مصرف مشروبات الکلی
- مسیر یک نواخت
- عدم تمرکز مغز
خستگی یکی از اصلی‌ترین دلایلی است که سبب هیپنوتیزم جاده‌ای می‌شود؛ در این وضعیت سطح هوشیاری کم می‌شود و مغز وارد مرحله‌ای از خواب می‌شود یا به عبارت دیگر شما با چشمان باز خوابیده‌اید و حتی ممکن است چشم‌ها پلک بخورند اما مغز خواب است.
فاصله بین دیدن یک جسم در برابر خودرو و فشار دادن ترمز شش دهم ثانیه است و اگر سطح هوشیاری راننده پایین باشد این عدد بالاتر می‌رود و ممکن است سبب اتفاقات ناگواری شود.
هیپنوتیزم جاده به صورت خودکار اتفاق می‌افتد، یعنی بدون اینکه فکر کنید کاری را انجام می‌دهید. افراد با تسلط بر یک مهارت می‌توانند آن را به صورت خودکار انجام دهند و بر کارهای دیگر تمرکز کنند. افرادی که دچار هیپنوتیزم جاده‌ای می‌شوند، به طور خودکار محیط را بررسی می‌کنند و خطرات آن را به مغز هشدار می‌دهند اما راننده‌ای که سطح هوشیاری پایینی دارند نمی‌توانند خطرات محیط اطراف را به خوبی تشخیص دهند و این سبب تصادف می‌شوند.
تفاوت بین خستگی و هیپنوتیزم جاده‌ای
هنگامی که فرد دچار هیپنوتیزم جاده می‌شود می‌تواند در حالی که کاملا بیدار است رانندگی کند اما در حالت خستگی منجر به خوابیدن پشت فرمان می‌شود.
راه‌های پیشگیری از هیپنوتیزم جاده‌ای
- روز را برای رانندگی انتخاب کنید
رانندگی در روز از بروز حوادث جلوگیری می‌کند. به طور کلی تمرکز افراد در روز از شب بیشتر و احتمال خستگی کمتر است.
- نوشیدن قهوه و چای
- توقف در مسیر و استراحت
- مکالمه با همسفران
- نشستن صحیح و داشتن حالت بدنی مناسب
- گوش دادن به موسیقی
- استفاده از غذاهای سبک قبل از رانندگی
علایم هیپنوتیزم جاده‌ای چیست؟
- پلک زدن آهسته و پشت سر هم
- کندی زمان
- گیچی
- احساس خواب آلودگی
- نداشتن تمرکز کافی
آیا سیستم هشدار هوشیاری راننده از هیپنوتیزم جاده جلوگیری می‌کند؟
شاید پاسخ به این سوال هم بله و هم خیر باشد چراکه سیستم هشدار هوشیاری راننده هنگام خواب آلودگی به کار می‌آید اما در هیپنوتیزم جاده راننده بیدار است و کمتر حالت خواب آلودگی دارد. از این جهت می‌توان به این پرسش پاسخ مثبت داد که سیستم هشدار خواب آلودگی راننده در یک زمان معین حرکات را زیر نظر می‌گیرد و در صورت احساس تغییر و خواب آلودگی به راننده هشدار می‌دهد. از آنجایی که در هیپنوتیزم جاده، راننده پشت سر هم پلک می‌زند احتمالا این سیستم هشدارهای لازم را به صورت‌های مختلف به راننده می‌دهد و او را آگاه می‌کند.
هشدار رانندگی بین خطوط راننده را از هیپنوتیزم جاده نجات می‌دهد؟
سیستم Lane Keeping Assistکه به آن سیستم خروج از خطوط می‌گویند با استفاده از دوربین و سنسورهای مادون قرمز خطوط جاده را تشخیص می‌دهد و اطلاعات را به کامپیوتر خودرو ارسال می‌کند. این سیستم در صورتی که متوجه انحراف خودرو شود به صورت صوتی، تصویری، محدود کردن سرعت و لرزش فرمان به راننده هشدار می‌دهد. اگر راننده در حالت هیپنوتیزم جاده‌ای از خطوط جاده منحرف شود این سیستم بسیار کمک کننده خواهد بود.
نویسنده: شقایق صفی خانی
