سال ۱۹۷۲ میلادی (۱۳۵۱ خورشیدی) یکی از مهم‌ترین سال‌های تاریخ خودرو است. در این سال نسل اول هوندا سیویک به بازار آمد و پایه‌گذار سلسله‌ای شد که همچنان با ۱۱ نسل ادامه دارد. فرانسوی‌ها، رنو ۵ محبوب و پرطرفدار را معرفی کردند و بخشی از خاطره خودرویی ایرانی‌ها را شکل دادند. نام بی ام و سری ۵ برای اولین بار در دنیای خودرو طنین‌انداز شد. مرسدس بنز کلاس S ترمز ABS را برای افزایش ایمنی راننده و سرنشینان معرفی کرد. علاوه بر این‌ها، چند خودرو دیگر نیز برای نخستین بار رونمایی شدند و رنگ تازه‌ای به دنیای ماشین‌بازها زدند.
آئودی ۸۰
آئودی ۸۰ آنقدر خودرو خوبی بود که توانست با شکست دادن رنو ۵ و آلفارومئو آلفتا، عنوان بهترین خودرو سال ۱۹۷۳ اروپا را از آن خود کند. این خودرو دارای سه تیپ L با موتور ۱۲۹۶ سی سی و ۶۰ اسب بخار، تیپ LS با موتور ۱۴۷۱ سی سی و ۷۵ اسب بخار و تیپ GL با موتور ۱۴۷۱ سی سی و ۸۵ اسب بخار بود. آئودی 80 GT سال ۱۹۷۴ به بازار آمد و از موتور ۱۵۸۸ سی سی نسل اول گلف GTI استفاده می‌کرد، با این تفاوت که به جای انژکتور از کاربراتور دو دهانه استفاده می‌کرد.
آلفارومئو آلفتا
آلفارومئو آلفتا جدیدترین محصول خودروساز ایتالیایی در سال ۱۹۷۲ بود که یک سال بعد از مدل محبوب آلفاسود به بازار آمد. پلتفرم مونوکوک جدید، موتورهای دو میل بادامک، گیربکس ترنس اکسل و سیستم تعلیق عقب ده دیون، آلفتا را به یکی از بهترین سدان‌های چهار در دهه ۷۰ میلادی تبدیل کرده بود. این خودرو تا سال ۱۹۸۴ روی خط تولید قرار داشت و ۴۵۰ هزار دستگاه از آن با مدل‌های سدان و کوپه تولید شد. پلتفرم جدید آلفارومئو دو دهه برای ساخت خودرو به کار می‌رفت.
استون مارتین V8
سال ۱۹۷۲ دیوید براون، خودروسازی استون مارتین را به یک شرکت مسئولیت محدود فروخت. این اتفاق منجر به حذف حروف DB از نام محصولات شرکت و بازطراحی مدل DBS V8 شد که بعد با نام استون مارتین V8 به بازار آمد. این خودرو اسپرت از ماه مه ۱۹۷۲ تا ژوئیه ۱۹۷۳ روی خط تولید قرار داشت و از موتوری با سیستم انژکتوری بوش استفاده می‌کرد و تهویه مطبوع در لیست امکانات استاندارد آن دیده می‌شود.
بی ام و سری ۵ (نسل E12)
بی ام و سری ۵ برای اولین بار با نسل E12 به دنیای خودرو معرفی شد و جد بزرگ محصولات سری ۵ فعلی محسوب می‌شود. این خودرو چهار درب از نظر ابعاد و اندازه و کلاس بین بی ام و ۲۰۰۲ (سری ۳ آینده) و سری ۶ که در سال ۱۹۷۶ عرضه شد، قرار گرفت. موتورهای ۴ سیلندر کاربراتوری یا انژکتوری زیر کاپوت سری ۵ قرار داشت و مدل ۵۲۵ هم دارای پیشرانه ۶ سیلندر بود. در همین سال بی ام و M تاسیس شد و اولین محصول خود را با نام بی ام و 3.0 CSL (نسل E9) تولید کرد. نسل اول بی ام و سری ۵ یکی از خودروهایی بود که در دهه ۱۳۵۰ شمسی وارد کشور شد و ایرانی‌ها توانستند پشت فرمان آن بنشینند.
پژو ۱۰۴
پژو ۱۰۴ برای اولین بار در سال ۱۹۷۲ به بازار آمد و دو میلیون دستگاه از آن در فاصله سال‌های ۱۹۷۲ تا ۱۹۸۸ ساخته شد. همچنین بعدها تالبوت سامبا و سیتروئن ویزا بر اساس این خودرو فرانسوی طراحی شد. پژو ۱۰۴ در ابتدا به صورت سدان چهار درب به فروش می‌رسید و هاچبک پنج درب سال ۱۹۷۶ به خط تولید پیوست. همچنین نسخه کوپه محور کوتاه و اسپرت این خودرو با نام ZS در دسترس خریداران قرار گرفت.
رنو ۵
رنو ۵ یکی از مهم‌ترین خودروهایی است که معرفی و رونمایی شد و سالیان سال جزو پرفروش‌های بازارهای جهانی قرار داشت. نسل اول رنو ۵ در بازارهای جهانی ۵.۵ میلیون دستگاه فروش رفت، تا اینکه در سال ۱۹۸۴ جای خود را به نسل بعدی و مدل سوپرسینک داد. چرخ متحرک جلو و بدنه هاچبک جادار باعث شد تا این خودرو یکی از اولین سوپرمینی‌هایی باشد که نامش را در فهرست پرفروش‌ترین‌ها ثبت می‌کند. رنو ۵ در سال‌های ۱۳۵۵ و ۵۶ به بازار ایران رسید و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، تولید آن توسط پارس خودرو و سایپا ادامه پیدا کرد. در دهه ۸۰ شمسی، فیس‌لیفت‌های این خودرو با نام‌های پی کی، سپند و سپند ۲ روی خط تولید پارس خودرو قرار گرفت، اما کیفیت رنو ۵ را نداشتند.
فراری 365 GT4 2+2
فراری 365 GT4 2+2 در نمایشگاه خودرو پاریس ۱۹۷۲ معرفی شد و تا سال ۱۹۷۶ روی خط تولید باقی ماند و سپس جای خود را به فراری ۴۰۰ داد. بدنه این خودرو توسط پینین فارینا در تورین ساخته شد و مونتاژ آن در مارنلو انجام گرفت. موتور ۴.۴ لیتری V12 دو میل بادامک، ۳۴۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کرد و حداکثر سرعت به ۲۴۵ کیلومتر بر ساعت می‌رسید.
فیات ۱۲۶
فیات روزهای شلوغی را در ۱۹۷۲ میلادی پشت سر گذاشت و خودروهای متنوعی را به بازار فرستاد. اگرچه تولید فیات ۵۰۰ تا سال ۱۹۷۵ ادامه پیدا کرد، اما فیات ۱۲۶ آمده بود تا جای این خودرو محبوب را بگیرد. مدل ۱۲۶ در نمایشگاه تورین رونمایی شد و ۴.۷ میلیون دستگاه از آن به دست مشتریان رسید. عرضه این سوپرمینی توسط پولسکی فیات لهستان تا سال ۲۰۰۰ ادامه داشت.
فیات ۱۳۲
فیات ۱۳۲ سال ۱۹۷۲ به بازار آمد و جانشین فیات ۱۲۵ شد. این خودرو جمع و جور از موتورهای ۱۵۹۲ سی سی و ۱۷۵۶ سی سی چهار سیلندر دو میل بادامک استفاده می‌کرد و تیپ رده بالای آن با پیشرانه ۱۹۹۵ سی سی، در ۱۹۷۷ میلادی عرضه شد. مدل ۱۳۲، اولین سدان بزرگ فیات بود که از گیربکس اتوماتیک ۴ و ۵ سرعته استفاده می‌کرد. سال ۱۹۸۱، فیات ۱۳۲ به آخر خط رسید و جای خود را به فیات آرجنتا داد.
فیات X1/9
فیات X1/9 جذاب‌ترین و اسپرت‌ترین خودرویی بود که ایتالیایی‌ها اوایل دهه ۷۰ به بازار فرستادند. سری اول X1/9 دارای پیشرانه ۱.۳ لیتری چهار سیلندر با قدرت ۷۳ اسب بخار بود و مدل قوی‌تر با موتور ۱.۵ لیتری و قدرت ۸۵ اسب بخار، سال ۱۹۷۹ وارد بازار شد. فیات X1/9 بعد از تولید ۱۶۳ هزار و ۷۵۰ دستگاه از خط تولید خارج شد.
لانچیا بتا
لانچیا سال ۱۹۶۹ تحت مالکیت بزرگ‌ترین خودروساز ایتالیا، فیات قرار گرفت، اما ۳ سال طول کشید تا اولین خودرویش را در دوره جدید به بازار بفرستد. لانچیا بتا با بدنه‌های مختلف از سدان فستبک ۴ درب تا استیشن ۳ درب به بازار آمد و با امکاناتی مثل سیستم تعلیق مستقل، جعبه دنده ۵ سرعته جدید، موتورهای بادامک دوقلو ترمزهای دیسکی از رقبا جلوتر بود.
مازراتی مراک
مازراتی مراک توسط جورجتو جوجارو طراحی شده و از موتور ۲۹۶۵ سی سی V6 استفاده می‌کرد که برای سیتروئن SM در نظر گرفته شده بود. هدف از طراحی و تولید مراک، عرضه خودروی اسپرتی با مصرف سوخت کمتر بود. مازراتی بورا از موتور V8 استفاده می‌کرد، اما موتور کوچک‌تر V6 این امکان را فراهم کرد تا مراک قابلیت نصب صندلی‌های عقب را پیدا کند و کاربردی‌تر شود.
مرسدس بنز کلاس S (نسل W116)
مرسدس بنز کلاس S کیفیت آلمانی را همراه با امکانات و آپشن‌های لوکس و پیشرفته زمان خود ارائه کرد تا از سوی کارشناسان و خبرنگاران، لقب یکی از «کامل‌ترین خودروهای جهان» بگیرد. ترمز ضدقفل (ABS)، لنز چراغ و شیشه‌های جانبی ضد آلودگی برای اولین بار با بنز کلاس S به دنیای خودرو معرفی شدند. همچنین باک بنزین بالای اکسل عقب قرار داشت و در تصادفات شدید ضربه نمی‌خورد و بنابراین آسیب نمی‌دید. مرسدس بنز کلاس S سال ۱۳۵۱ همزمان با بازارهای اروپا و آمریکا توسط شرکت مریخ به ایران رسید و با قیمت ۲۰۰ هزار تومان به مشتریان فروخته شد.
هوندا سیویک
سال ۱۹۷۲، یکی از نقاط برجسته و مهم تاریخ خودرو است، چرا که در این سال اولین نسل هوندا سیویک به بازار آمد و خیلی زود به یکی از خودروهای پرطرفدار و پرفروش تبدیل شد. پیشرانه ۱۱۹۶ سی سی چهار سیلندر آب خنک زیر کاپوت این خودرو کوچک قرار داشت و ترمزهای دیسکی جلو، صندلی‌های اسپرت، تزیینات چوبی داشبرد، تهویه مطبوع و رادیو از امکانات آن به شمار می‌آمد. افزایش قیمت بنزین در سال ۱۹۷۳ موجب شد تا پیشرانه کم‌مصرف سیویک اهمیت زیادی در بازارهای اروپا پیدا کند. نسل یازدهم سیویک در نمایشگاه لس آنجلس ۲۰۲۱ معرفی شد. فروش کل این خودرو از ۲۰ میلیون فراتر رفته است.
نویسنده: میلاد قزللو
