چند سال پیش و در دوران ورود آهسته اما گسترده خودروهای چینی به بازار ایران، برخلاف امروز اینگونه نبود که تنوع خودروها تا این اندازه زیاد باشد. محصولات چینی یکی پس از دیگری از سوی خودروسازان داخلی به بازار ایران معرفی میشدند تا هر یک به نوبه خود بتوانند سهم فروش برند مونتاژ کننده را در بازار کشور افزایش دهند.
نگاه مشتریان ایرانی به ویژگیهای سازنده برندهای چینی هیچگاه خوب نبود اما از آنجایی که در بازار خودروهای اقتصادی ایران حق انتخاب تنها بین خودروهای قدیمی تولید داخل و خودروهای مونتاژی چینی خلاصه میشود، مشتریان بسیاری انتخاب از میان گزینههای جدید را ترجیح داده و ریسک خرید محصولات چینی را به جان میخرند.
ورود گزینههای چینی به بازار ایران از کلاس CUV یا همان کراس اوورهای کوچک شهری که معمولا بر پایه پلتفرم خودروهای هاچ بک توسعه مییابند، باعث شد میل شاسی بلند پسند ایرانیان بیشتر از گذشته تحریک شده و این دست خودروها در بازار ایران با استقبال گرمی مواجه شوند. ایران خودرو با برادر کوچکتر هایما S7، یعنی S5 و سایپاییها با چانگان CS35 به بازار ایران آمدند تا شانس خود را در بازار رو به رشد کراس اوورهای کوچک شهری امتحان کنند.
ریشه شناسی، چانگان قدیمی در برابر هایما جدیدتر
چانگان CS35 در سال 2012 اما در مرکز طراحی چانگان در تورین ایتالیا طراحی شد و پیش از معرفی مدل CS15، این خودرو کوچکترین کراس اوور تولیدی چانگان از دیدگاه ابعاد بود. پیش از ورود مستقیم چانگان به بازار ایران در سال 1395، تعدادی از این خودروها به صورت نسخههای وارداتی به کشور وارد شدند که با قیمت نهایی قابل توجه به فروش رسیدند.
با ورود CS35 به خط تولید سایپا، قیمت نمونههای مونتاژی به شکل قابل چشمگیری کاهش یافت و این موضوع باعث متضرر شدن خریداران اولیه نسخههای وارداتی CS35 شد که زمینه مناقشات طولانی را میان خریداران و شرکت سایپا رقم زد. همانطور که انتظار میرفت شرکت سایپا در این زمینه اقدام خاصی انجام نداد و این خریداران سری اول CS35 بودند که باید به وضعیت قانع شده و اعتراض خود را به کلی فراموش میکردند.
مدل CS35 در سال 2017 با یک فیس لیفت جزئی از سوی طراحان مواجه شد تا ظاهر خودرو در گذر زمان همچنان مطلوب و محبوب باقی بماند اما این فیس لیفت به بازار ایران راه نیافت و نسخههای تولیدی CS35 سایپا که در خط تولید سایپا کاشان سرهم میشوند همچنان از نسخههای اولیه پیش از فیس لیفت هستند. شایان ذکر است که حروف CS در خط تولید چانگان نشان دهنده سری محصولات شاسی بلند این برند است.
هایما S5 دو سال پس از چانگان CS35 روانه بازار جهانی شد. این خودرو نه تنها از طراحی ظاهری شبیه با CS35 بهره میگیرد بلکه با تاریخ تولد دیرتر، پویایی بیشتری را در نمای خارجی خود به نمایش میگذارد که باعث میشود از CS35 به مراتب جدیدتر و زیباتر به نظر برسد. در سال 2017 هایما نسل دوم S5 را با اعمال تغییرات ظاهری بسیار سنگین روانه بازار کرد. به این معنا که نسل دوم S5 در حقیقت نسخه تغییر یافته نسل اول بود که با حفظ المانهای اصلی طراحی خارجی و داخلی تنها از فیلتر یک فیس لیفت ماژور (فیس لیفت سنگین) عبور کرده بود اما هایما آن را به عنوان دومین نسل S5 روانه بازار کرد.
S5های تولیدی ایکو (ایران خودرو) نسخههای نسل اول هایما S5 است که از سال 1396 به عنوان سومین محصول هایما (پس از دو مدل S7 و S7T) روانه بازار ایران شد. این خودرو از نسل اول اگرچه پیچیدگی طراحی نسخه فیس لیفت شده را با خود به همراه ندارد اما خوشبختانه با بهرهوری از زبان طراحی جدید هایما، همچنان ظاهری زیبا و قابل قبول دارد.
طراحی، سلاطین تناسبات هندسی
اگر هایما S5 را به صورت همزمان در کنار چانگان CS35 مقایسه کنیم شاید به این نتیجه برسیم که S5 اندکی زیباتر است اما زیبایی موضوعی کاملا سلیقهای است و انتخاب نهایی آن بر عهده خریدار است. آن چیزی که در میان دو گزینه مورد بررسی اهمیت دارد، شباهت بسیار زیاد المانهای اصلی طراحی است.
اگر با دقت به نمای جلو، جانبی و پشت هاما S5 و چانگان CS35 نگاه کنید میتوانید شباهت بیمانند المانهای اصلی طراحی نمای خارجی این دو خودرو را به سادگی تشخیص دهید. پوزه برجسته در قسمت جلو با چراغهای دشنه مانند. جلوپنجرهای که به خوبی با خطوط شکل دهنده بدنه و البته بخش زیرین سپرها ترکیب شده است.
نمای جانبی که با کمک تریم پلاستیکی مشکی رنگ بر دامن خودرو به همراه خط شانه و خط کمر دنبال شده و به چراغهای عقب خودرو میرسد. چراغهای عقب نیز در رعایت تناسبات طراحی، همانند چراغهای جلو ظاهری دشنه مانند دارند و به زیبایی با قوس بخش پایین بدنه تکمیل میشوند. اگرچه از دیدگاه طراحی هر دو خودرو مورد بررسی را باید از سلطانهای رعایت تناسبات هندسی و ابعادی دانست اما در عین حال باید اعتراف کرد که خوب یا بد، نمای خارجی هایما S5 به مراتب پیچیدهتر، نوینتر و حاوی المانهای ریز و درشت زیباتری در مقایسه با چانگان CS35 است.
اگر استفاده CS35 از المانهای قدرتمندی چون به کارگیری تریم نقرهای مات در بخشهای زیرسپر جلو و عقب، روی در عقب و لبه مهشکنهای جلو، تریم کرومی جلوپنجره و البته کشیدگی شیشههای جانبی در اتصال کامل به ستون C مزین به نشان برند چانگان را از نقاط قوت طراحی CS35 بدانیم، در نتیجه باید S5 را به دلیل استفاده از اغراق آمیز و برجسته از خط مرکزی نصف کننده بدنه از جلو تا عقب خودرو، خط شانه دو تکه، به کاری گیری بیش از حد تریم مشکی رنگ پلاستیکی دامن خودرو و قوس بزرگ بخش انتهایی تحسین کنیم چرا که این المانهای طراحی به زیبایی بر بدنه اغراق شده S5 نشسته است و ضمن رعایت تناسبات هندسی (درست بر خلاف نسل دوم) به هیچ عنوان عجیب و فضایی جلوه نمیکند.
مقایسه ابعاد خارجی دو خودرو نشان میدهد که S5 به اندازه 198 میلیمتر کشیدهتر، در عرض معادل 13 میلیمتر پهنتر و اما در ارتفاع به اندازه 40 میلیمتر کوتاهتر از CS35 است. این در حالی است که S5 از دیدگاه فاصله محورها نیز به اندازه 70 میلیمتر کشیدهتر از CS35 است.
این اختلاف ابعادی نه تنها S5 را یک کلاس بالاتر از CS35 قرار میدهد بلکه به آن کمک میکند تا از دیدگاه زیبایی و پویایی طراحی حتی در حالت ایستا زیباتر از CS35 جلوه کند. تمایزی که در صورت مقایسه مو به مو این دو خودرو در دنیای حقیقی به سرعت به آن پی خواهید برد.
نمای داخلی، رادیکال گرایی S5 و میانه روی CS35
بلند پروازی که بنا به هر دلیل در نمای خارجی S5 دیده میشود را میتوان بیتردید در نمای داخلی آن دنبال کرد. این در حالی است که میانهروی و قدمت طراحی در نمای داخلی CS35 نیز راه یافته است. در نتیجه این چینی قدیمیتر با استفاده از طراحی داشبرد کاملا قرینه، قوسها و خطوط کاملا نرم را به وجود میآورد که بخش مرکزی آن، دربر گیرنده تمای ادوات و کلیدهای کنترلی سیستم تهویه مطبوع و سیستم مولتی مدیا است که با شیب جزئی به کنسول میانی نزدیک شده است.
استفاده متقارن و متناسب از تریم پلاستیکی نقرهای رنگ در نمای داخلی روی داشبرد، رودریها و غربیلک فرمان، ظاهری قابل قبول و شسته رفته به نمای داخلی این خودرو میبخشد. غربیلک فرمان از نوع سه شاخه شکافدار در بخش پایینی آن است که اندکی بر حس اسپرتگرایی نمای داخلی میافزاید. نشانگرهای پشت فرمان با طراحی چهارگانه گرد و نورپردازی سفید/یخی مشترک با سراسر نمای داخلی، هرچند زیبا است اما کمی از ویژگیهای جوان پسندانه آن میکاهد.
نمای داخلی S5 نیز بر سیاستی کاملا مشترک با CS35 توسعه یافته است. در نتیجه تقارن مهمترین المان طراحی داشبرد این خودرو است. اما یک تفاوت بسیار مهم در نمای داخلی S5 به چشم میآید که نمیتوان از آن چشم پوشی کرد. این نمای داخلی با طراحی بسیار مدرنتر، حتی رادیکالتر از طراحی نمای خارجی آن است. در نتیجه روی داشبرد با خطوط تیز و شکسته در تضاد با قوسهای قرینه و نرم مواجه هستیم که ساختار اصلی داشبرد را شکل میدهد.
بخش میانی داشبرد همانند CS35 تمامی کلیدهای کنترلی سیستم تهویه مطبوع و مولتی مدیا را در خود جای داده است با این تفاوت که تریم به کار رفته در این بخش از نوع مشکی پیانویی است که با تریم کنسول میانی مشترک است. همچنین استفاده از تریم پلاستیکی نقرهای مات روی فرمان و رودریها در کنار اندک مقداری تریم کرومی دیده میشود که جلوه قابل قبولی به نمای داخلی S5 میدهد.
در ادامه این رادیکال گرایی، غربیلک فرمان S5 از نوع چهار شاخه با طراحی منحصر به فرد است و نشانگرهای پشت فرمان نیز با وجود این که از دو دایره ساده در ترکیب با یک کامپیوتر سفری تشکیل شده است اما داخل قاب سه بعدی متصل به هم قرار گرفتهاند. ارائه این خودرو از سوی ایکو با تریم داخلی دورنگ مارون/مشکی یکی دیگر از نقاط قوت نمای داخلی این خودرو است که متاسفانه در رقیب سادهتر یعنی سایپا دیده نمیشود.
با وجود داشتن ابعاد بزرگتر در نمای خارجی، ابعاد صندوق عقب S5 تنها برابر با 320 لیتر است که از رقبای دیگر نظیر مدیران خودرو X33و لیفان X60 کوچکتر است و این در حالی است که فضای صندوق CS35 برابر با 350 لیتر است. این اختلاف چندان فاحش نیست و میتوان به سادگی از اختلاف 20 لیتری میان فضای صندوق این دو خودرو گذر کرد اما باید در نظر داشت که S5 با داشتن ابعاد خارجی و البته فاصله محورهای بزرگتر، در ردیف دوم نشیمن سرنشینان، فضای بازتری را در اختیار قرار میدهد که برای ترددهای بین شهری اهمیت بیشتری از فضای صندوق بار دارد.
مشخصات فنی، برتری چشمگیر S5 بر CS35
چانگان CS35 با پیشرانه چهار سیلندر 16 سوپاپ 1.6 لیتری تنفس طبیعی روانه بازار ایران شد. این پیشرانه قادر به تولید قدرتی برابر با 113 اسب بخار دردور 6000 و گشتاوری معادل با 160 نیوتون.متر در دور 4000 است. وظیفه انتقال گشتاور در این خودرو بر عهده گیربکس اتوماتیک چهار سرعت سنتی (یا پنج سرعت دستی) گذاشته شده است و با وزن 1290 کیلوگرمی (1270 کیلوگرم در نسخه دستی)، این خودرو میتواند در حدود 15 ثانیه به تندی 100 کیلومتر بر ساعت دست یابد.
باید پذیرفت که CS35 با بهرهوری از مشخصات فنی بین پژو 206 تیپ 2 و تیپ 5، قرار نیست به عنوان خودرویی چالاک عمل کند اما خوشبختانه میزان مصرف سوخت متوسط این خودرو نزدیک به 7 لیتر در هر 100 کیلومتر است و سیستم فرمان آن از نوع کمک برقی است که با انتقال تمام توان تولیدی به چرخها، تا حدود زیادی ضعف فنی آن را میپوشاند.
در مقابل S5 از پیشرانه 1.5 لیتری چهار سیلندر 16 سوپاپ بهره میگیرد که به سیستم پرخوران توربوشارژر مجهز است. در نتیجه این پیشرانه میتواند قدرتی برابر با 161 اسب بخار در دور 6000 و گشتاوری برابر با 223 نیوتون.متر در دور 1800 تا 4000 تولید کند. بر خلاف CS35، گیربکس S5 از نوع اتوماتیک ضریب متغیر (CVT) است که در ایران با استقبال چندان خوبی مواجه نیست اما این خودرو 1435 کیلوگرمی را قادر میسازد تا در حدود 9 ثانیه از حالت سکون به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت دست یابد که با توجه به اضافه وزن آن رقم قابل احترامی است. همچنین باید در نظر داشت که S5 با استفاده از سیستم کمکی فرمان سنتی هیدرولیک و داشتن وزن بالاتر، مصرف سوخت متوسط بیشتری نیز به همراه داشته باشد که چیزی در حدود 8 لیتر در هر 100 کیلومتر است. اما این اختلاف یک لیتری در مصرف سوخت متوسط، به سادگی در سایه توان فنی درخور توجه پیشرانه آن مخفی میشود.
سخن نهایی
بیایید تا انتخاب دو خودرو بر اساس طراحی ظاهری و قیمت نهایی در بازار دست دوم را به خریدار واگذار کنیم. در این صورت با دو گزینه مواجه هستیم که در درجه اول، از دیدگاه توان فنی دسته بندی میشوند. با در نظر گرفتن این که هر دو خودرو از سوی دو شرکت خودروسازی بزرگ کشور (ایکو و سایپا) در بازار ایران عرضه شدهاند میتوان بازار خدمات دست دوم آنها را چه خوب و چه بد، شبیه به یکدیگر توصیف کرد اما اگر کسی در پی خودرویی اقتصادی با توان فنی قابل قبول و طراحی مناسب باشد، بدون شک هایما S5 گزینه برتری به حساب میآید.
اگرچه استفاده این خودرو از پیشرانه توربوشارژر و گیربکس CVT کمی بر حساسیت آن میافزاید اما باید پذیرفت که CS35 جز در قالب یک کراس اوور روزمره شهری ایفای نقش نخواهد کرد در حالی که S5 میتواند رانندگی تند و تیزتر و لذتبخشتری را نیز به سرنشینان هدیه کند که از ساختار پیچیدهتر مجموعه فنی آن نشات میگیرد.
نویسنده: شهاب انیسی