دنا در برابر آریو، تقابل سدان های خوشنام

جای هیچ تردید نیست که کلاس خودروهای سدان در بازار ایران همچنان محبوب‌ترین و پر فروش‌ترین کلاس خودرویی است. سهولت استفاده، فضای مناسب برای سرنشین و بار، قیمت نهایی منطقی و هزینه‌های نگهداری معقول از برترین ویژگی‌های خودروهای کلاس سدان به شمار می‌آیند.

در میان خودروهای سدان تولیدی شرکت‌های خودروسازی داخلی، دو خودرو دنا از ایران خودرو و آریو از سایپا در میان سدان‌های خوشنام بازار داخلی ایران هستند که هر یک محبوبیت خود را به طریق منحصر به خود کسب کرده‌اند.

ریشه شناسی، دنا در برابر آریو

نام دنا در سال 1393 برای اولین بار از سوی ایران خودرو (ایکو) به صورت رسمی معرفی شد. 15 سال از عرضه خانواده سمند در ایران می‌گذشت که دنا به میدان آمد. این خودرو همچنان بر پلتفرم خانواده سمند بنا شده بود که خود پلتفرمی متعلق به خانواده پژو بود. ایران خودرو دنا را با طراحی کاملا نوین و به عنوان فیس لیفت سمند روانه بازار کرد اما همچون همیشه، این خودرو به موازات خانواه سمند به تولید رسید.

با داشتن طاحی نوین و زیباتر، گرافیک کاملا جدید چراغ‌های جلو و عقب، گلگیرهای برجسته و المان‌های طراحی کاملا نوین در نمای داخلی، همچنان می‌توان به سادگی المان‌های طراحی قدیمی سمند را در دنا نیز مشاهده کرد.

سایپا نیز یک سال پس از ورود دنا، از محصول جدید خود با نام آریو رونمایی کرد. خودرویی که ریشه آن به مدل Z300 شرکت زوتی چین باز می‌گردد. آریو ابتدا S300 نام گرفت اما با ورود به فرایند مونتاز داخلی در سال 1394، به آریو تغییر نام داد. زوتی Z300 اولین بار در سال 2012 درنمایشگاه خودرو پکن به نمایش درآمد. این خودرو در سال 2014 دستخوش فیس لیفت و تغییرات ظاهری شد و تا سال 2017 بر خط تولید زوتی باقی ماند. اما نسخه مونتاژی سایپا نسخه پیش از فیس لیفت آن است.

 طراحی ظاهری، دنا زیباتر است یا آریو؟

با وجود اعمال برخی تغییرات فنی، دنا همچنان نسخه فیس لیفت شده سمند به حساب می‌آید. این خودرو با بهره گیری از المان‌های جدید طراحی نظیر طراحی کاملا جدید جلوپنجره دو تکه، چراغ‌های کاملا متمایز جلو و عقب به همراه مه‌شکن‌های متفاوت‌، گلگیرهای برجسته‌تر و حذف ضربه‌گیرهای پلاستیکی مشکی رنگ از روی سپرها و بدنه، با ارائه ظاهری نوین و به روز به خوبی توانست بین خود و خانواده سمند فاصله ایجاد کند. طراحی دنا به واقع نوین و تازه بود اما برای ارائه در سال 1393 کمی دیر بود.

انتظار می‌رفت ایران خودرو این طرح نوین را حداکثر پس از بازه تولید 10 ساله سمند روانه بازار کند تا ارزش معنوی این طراحی جدید به منظور نمایش توانایی‌های صنعتی گروه خودروسازی ایران خودرو، جلوه بیشتری به همراه داشته باشد. اما این مهم محقق نشد و با وجود تاخیر در ارائه ظاهری نوین در خانواده سمند، دنا به دلیل بی‌تنوعی بازار خودرو ایران همچنان با استقبال خوب مواجه شد که در نهایت به ارائه نسخه دنا پلاس با ظاهری بهبود یافته انجامید.

آریو اما از همان بدو معرفی به بازار چین به شدت از دیدگاه طراحی مورد توجه قرار گرفت. نه الزاما به این دلیل که آریو ظاهری معقول و سنگین دارد، بلکه به دلیل این که ظاهر آن کپی مستقیمی از تویوتا آلیون (پریمیو) نسل دوم (T260/2007 – 2010) بود. در حقیقت طراحان زوتی برای طراحی Z300 زحمت چندانی به خود ندادند و مستقیما از طراحی محصول قدیمی‌تر تویوتا الهام گرفتند. در نتیجه جای تعجب ندارد که آریو با داشتن ظاهری مینیمال و شسته رفته، همچنان طراحی قابل قبولی داشته باشد.

آریو طراحی بسیار ساده و به دور از هر گونه آلایش و اغراق به همراه دارد که می‌توان آن را به صورت خلاصه با صفت میانه‌رو توصیف کرد. صفتی که از ویژگی‌های بارز محصولات تویوتا در سال‌های پیش از 2010 بود.

آریا در طول تنها 6 میلی‌تر کشده‌تر، در عرض 46 میلی‌متر پهن‌تر و در ارتفاع 26 میلی‌متر بلند‌تر از دنا است. از دیدگاه فاصله محورها، آریو نیز 29 میلی‌متر کشیده‌تر از دنا است. به همین دلیل جای تعجب ندارد که ظاهر ایستا آریو کمی معقول‌تر و زیباتر از دنا به نظر می‌رسد. عرض کم دنا بدون شک یکی از بزرگ‌ترین نقطه ضعف‌های این خودرو تولید داخل است که باعث می‌شود ظاهر آن چندان دلچسب جلوه نکند. ایرادی که در خانواده سمند نیز وجود داشت و ایران خودرو با استفاده از گلگیرها و سپر‌های برجسته‌تر تلاش کرد تا از تاثر منفی آن بر ظاهر دنا بکاهد.

نمای داخلی، برتری آریو بر دنا

با ورود به نمای داخلی دنا، شاهد استفاده بیشتر ایران خودرو از جزئیات طراحی و تزئیناتی در دنا در مقایسه با خانواه سمند هستیم. استفاده از تریم طرح چوب بر کنسول میانی و رودری‌‌ها و ترکیب دو رنگ بالا و پایین داشبرد کمی حس شلوغ کاری به بیننده القا می‌کند. البته تلاش ایران خودرو در ارائه ظاهری مدرن از طریق اتصال مرکز داشبرد با کنسول میانی، استفاده از چیدمان عمودی ادوات و استفاده از مجموعه نشانگرهای کاملا جدید در کنار طراحی نوین غربیلک فرمان ستودنی است، اما تعدد متریال و قطعات در نمای داخلی دنا به شدت مستعد ایجاد لقی و صدا در کارکرد کمتر از 50 هزار کیلومتر است که می‌تواند برای مالک آزار دهنده باشد.

در مقابل نمای داخلی آریو همانند نمای خارجی آن ظاهری بسیار ساده و میانه‌رو دارد. یکی از برترین خاصیت‌های طراحی میانه‌رو، تناسب همیشگی آن با زمان حتی در گذر مدت زمان طولانی است. شاید این نمای داخلی ساده پس از مدتی تکراری شود اما هرگز آزار دهنده نخواهد شد.

داشبرد غیر قرینه آریو از چیدمان بسیار ساده ادوات کنترلی بر قاب مستیل میان داشبرد بهره می‌گیرد. غربیلک چهار شاخه فرمان ظاهری قابل قبول دارد و مجموعه نشانگرهای پشت آن نیز ظاهری کاملا معمولی دارند. رودری‌ها در عین سادگی طراحی قابل قبول و به دور از اغراق و شلوغی دارند و تریم دو رنگ مشکی/خاکستری نمای داخلی این خودرو نیز هماهنگی بسیار خوبی با تزئینات نقره‌ای مات نمای داخلی دارد.

آریو با وجود داشتن طول بیشتر، حجم صندوقی برابر با 457 لیتر دارد که برای سفرهای بین شهری کاملا مناسب است اما این حجم در دنا برابر با 500 لیتر است. اختلاف 43 لیتری میان حجم صندوق دو خودرو قابل توجه است اما مزیت مهم آریو داشتن طول و فاصله محورهای کشیده‌تر از دنا است.

این مهم باعث می‌شود فضای نشیمن ردیف دوم سرنشینان در آریو راحت‌تر و دارای فضای پای بیشتر باشد که آسایش بیشتری در سفرهای طولانی برای سرنشینان به همراه خواهد داشت. لازم به تاکید است که فضای نشیمن داخل کابین بیشتر از فضای خالی داخل صندوق عقب مورد استفاده قرار می‌گیرد. در نتیجه آریو از این نظر بر دنا مزیت کاملا محسوسی دارد.

مشخصات فنی، شانه به شانه

دنا تنها با یک پیشرانه و سیستم انتقال نیرو قابل سفارش است. پیشرانه این خودرو نسخه EF7 به طراحی پژو از نوع چهار سیلندر 16 سوپاپ انژکتوری بنزینی به حجم 1.7 لیتر با ضریب تراکم 11:1 (11 به 1)، به قدرت 115 اسب بخار در دور 6000 و گشتاور 157 نیوتون.متر در دور 4500 است.

این پیشرانه در ساختار متحرک جلو به گیربکس 5 سرعت دستی متصل شده است که دنا را قادر می‌سازد با وزن 1258 کیلوگرمی خود، در حدود 13.5 ثانیه به تندی 100 کیلومتر بر ساعت دست یابد در حالی که مصرف سوخت متوسط آن در حدود 7.8 لیتر عنوان شده است.

در مقابل آریو با سه ستاپ متفاوت سیستم انتقال نیرو ورانه بازار ایران شد. دو پیشرانه 1.6 لیتری مجهز به گیربکس چهار سرعت اتوماتیک یا پنج سرعت دستی و یک نمونه 1.5 لیتری با گیربکس پنج سرعت دستی است. به منظور مقایسه منطقی و عادلانه، باید نمونه 1.6 لیتر دستی را در مقابل دنا قرار داد.

پیشرانه 1.6 لیتری آریو همانند دنا از نوع چهار سیلندر انژکتوری 16 سوپاپ با ضریب تراکم 10.5:1 (10.5 به 1) است که می‌تواند قدرتی برابر با 112 اسب بخار در دور 6000 و گشتاور 151 نیوتون.متر در دور 5000 به تولید برساند. آریو برابر با 1275 کیلوگرم وزن دارد که اختلاف آن با دنا قابل چشم پوشی است. با این حال شتاب صفر تا 100 کیلومتر بر ساعت آریو برابر با حدود 12 ثانیه و میزان مصرف سوخت متوسط آن برابر با 6.7 لیتر عنوان شده است.

اعداد و ارقام عنوان شده برای هر دو خودرو مستقیما از اطلاعات رسمی منتشر شده از خودروسازان بیان شده است. به همین دلیل این طور انتظار می‌رود که میزان مصرف سوخت متوسط هر دو خودرو در رانندگی شهری حقیقی اندکی فراتر از آن چیزی باشد که در این مقاله عنوان شده است. این مهم در خصوص شتاب صفر تا 100 کیلومتر بر ساعت نیز صدق می‌کند.

نتیجه گیری

هر دو خودرو گزینه‌های بسیار مناسبی برای استفاده روزمره شهری هستند. در زمان عرضه آریو به بازار انتظار می‌رفت این خودرو بتواند به مراتب بهتر از آن چه که اتفاق افتاد، خود را در بازار کشور جا بی‌اندازد. اما بسیاری از مشتریان ایرانی خرید خودرو دنا به عنوان محصول داخلی و خودرویی که همواره در بورس بازار دست دوم قرار دارد و تامین قطعات آن در دراز مدت مشکل ساز نخواهد شد را گزینه بهتری دانستند.

درنتیجه آریو در بازار دست دوم اقبال چندانی ندارد اما باید در ذهن داشت که از دیدگاه طراحی و کاربری و مخصوصا از نظر آسایش سواری و فضای داخلی، به مراتب بهتر از دنا عمل می‌کند. مخصوصا عرضه این خودرو با گیربکس اتوماتیک از سوی سایپا برگ برنده‌ای برای آن به حساب می‌آید چراکه در درجایگاه مقایسه، دنا اتوماتیک تنها در نسخه پلاس عرضه می‌شود که قیمتی به مراتب بالاتر از دنا معمولی دارد.

نویسنده: شهاب انیسی