علامت ۴×۴ یا WD4 این روزها پشت بیشتر شاسیبلندها نوشته میشود، اما این نوشتهها چه معنایی دارند و چه اطلاعاتی درباره خودرو به ما میدهند؟
WD4 یا چهار چرخ متحرک که به آن تمام چرخ نیز میگویند و با علامتهای WD4 و ۴×۴ نیز نشان داده میشود این اطلاعات را در اختیار ما میگذارد که گشتاور تولید شده موتور به طور همزمان میتواند بین چهار چرخ خودرو تقسیم شود.
WD4 مخفف 4Wheel Drive است یعنی سیستمی که براساس آن میتوان برای مدتی از چهار چرخ خودرو استفاده کرد. در این سیستم نیروی تولید شده موتور خودرو به چهار چرخ خودرو منتقل میشود و راننده میتواند انتخاب کند که وضعیت انتقال نیرو به چه شکلی باشد. سیستم 4WD به دلیل دارا بودن دنده سنگین بیشتر برای مسیرهای خارج از جاده یا آفرود استفاده میشود و به چهار دسته دائم، موقت، خودکار غیر متقارن و تمام وقت متقارن تقسیم میشود.
چهار چرخ متحرک دائم
این سیستم قابلیت استفاده در تمام مسیرها را دارد یعنی میتوان از آن در جادههای شهری نیز استفاده کرد. 4WD دائم برای ایجاد کارامدی و قدرت کشش در مسیرهای روزمره به وجود آمده است که به آن سیستم تمام وقت نیز میگویند. این نوع خودروها یک دیفرانسیل اضافی در مجموعه انتقال قدرت وجود دارد که براساس آن نیرو به چهار چرخ خودرو منتقل میشود. در این سیستم حالت 2WD وجود ندارد و خودرو مانند اسبی قدرتمند سرعت و کشش بالایی را در اختیار راننده قرار میدهد.
چهار چرخ متحرک موقت
این سیستم فاقد دیفرانسیل مرکزی است و زمانی که فعال میشود محورهای عقب و جلو به هم قفل میشوند که همین سبب میشود تا چرخهای جلو و عقب با سرعت یکسانی حرکت کنند. دور زدن با فعال بودن سیستم چهار چرخ متحرک موقت مشکلات بسیار زیادی ایجاد میکند و این سبب شده که استفاده از آن فقط در مسیرهای خارج از جاده یا آفرود امکانپذیر باشد. دندههای این سیستم در حالتهای 4WD LO، 4WD Hi و 2WD قرار میگیرد.
چهار چرخ متحرک متقارن
این سیستم مانند 4WD دائمی است با این تفاوت که فاقد گشتاور سرعت کم است. این سیستم قابلیت استفاده در تمام جادهها را دارد و درباره استفاده از آن در مسیرهای آفرود کمی شک وجود دارد؛ چراکه برای کارهای سنگین طراحی نشده است.
چهار چرخ متحرک خودکار غیر متقارن
سیستم اتوماتیک غیر متقارن یا AWDدر ابتدا تنها به عنوان سیستمی قدرتمند و مستحکم ساخته شده بود. از این سیستم میتوان در تمام مسیرها از جمله جادههای آسفالته استفاده کرد. این سیستم به صورت دائمی عمل نمیکند و تنها زمانی فعال میشود که خودرو از شرایط تعادل خارج شود. خودروهای دارای این سیستم، خودروهایی هستند که دیفرانسیل 2WDدارند و قابلیت حرکت در جادههای نامساعد را ندارند.
4WD و AWD چه تفاوتی دارند؟
در سیستمهای 4WD راننده میتواند به صورت الکترونیکی سیستم را فعال و غیرفعال کند که در مدلهای قدیمی تر این کار به کمک دنده اضافی انجام میشد.
در سیستم ۴×۴ حالت Low برای قفل شدن دیفرانسیل و تقسیم نیرو بین چرخهای طرفین وجود دارد. حالتHigh نیز در این سیستم وجود دارد که به آن کنترل لغزش نیز میگویند که در این حالت مشکل قفل شدن دیفرانسیل وجود ندارد. تفاوت 4WD و AWD در این است که AWD همواره فعال است. این سیستم هم مدل الکترونیکی و هم مدل مکانیکی دارد. در مدل مکانیکی این سیستم انتقال قدرت از سه دیفرانسیل استفاده میشود و نیروی چهار چرخ تنها به چرخی منتقل میشود که بیشترین نیروی Traction را داشته باشد.
WD۴ چه مزایایی دارد؟
این سیستم با قابلیت غیر فعال شدن، مصرف سوخت را کاهش میدهد.
نیروی زیاد و جلو برنده در آفرود
تکنولوژی قوی
WD۴ چه معایبی دارد؟
افزایش وزن خودرو
قابل استفاده نبودن در تمام شرایط
هزینه بالا
AWD چه مزایایی دارد؟
افزایش چسبندگی خودرو
فرمان پذیری خوب
فعال بودن همیشگی
معایب AWD
مصرف سوخت بالا
برای آفرود مناسب نیست
قفل دیفرانسیل چیست؟
راننده زمانی که قفل دیفرانسیل یا (Diff Lock) را فعال میکند، دیفرانسیل نیرو را به چرخ مخالف یا چرخی که چسبندگی بیشتری دارد منتقل میکند. به عبارت بهتر، زمانی که خودرو با زمین چسبندگی ندارد، این سیستم قدرت را به طور مساوی بین دیفرانسیل جلو و عقب منتقل میکند.
نویسنده: شقایق صفی خانی