اخبار اسقاط خودروهای فرسوده

خودروهای فرسوده نه تنها مصرف سوخت بالایی دارند بلکه در آلودگی کلان شهر‌ها نیز نقش مهمی ایفا می‌کنند. به گفته مسئولان بالغ بر ۳ میلیون دستگاه خودرو فرسوده در کشور در حال تردد
هستند.

طی سال‌های اخیر حذف اسقاط خودرو‌ها نگرانی‌هایی از قبیل تهدید محیط زیست،‌ آلودگی هوا و مصرف بیش از اندازه سوخت را به وجود آورده است. در همین سال‌ها با کاهش ارائه گواهی اسقاط، ممنوعیت واردات خودرو و معافیت خودروسازان داخلی از اسقاط خودرو‌های فرسوده، رفته رفته مراکز اسقاط نیز تعطیل شدند و این طرح پس از گذشت سال‌های طولانی نتوانست به خوبی اثرگذار باشد.

اسقاط خودرو چیست؟

براساس ماده ۸ قانون هوای پاک که در ۲۵ تیر ۱۳۹۶ مصوب شد تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی مالک وسایل نقلیه موظف‌اند وسیله نقلیه را پس از رسیدن به سن فرسودگی از رده خارج کنند که این سن برای خودروهای سواری، سنگین و نیمه سنگین و موتور سیکلت متفاوت است. بر اساس این طرح، مراکزی به نام مراکز اسقاط خودرو های فرسوده به وجود آمدند تا خودروهای فرسوده را از رده خارج کنند.

اهمیت اسقاط خودروهای فرسوده

اجرای طرح فرسودگی خودرو‌ها مهم است چراکه بسیاری از کلانشهر‌های ایران با آلودگی هوا رو‌به‌رو هستند و تردد خودروهای فرسوده و موتور‌سیکلت‌ها به این آلودگی‌ها دامن می‌زند و سبب افزایش آلایندگی‌ها می‌شود. خودرو‌های فرسوده بیش از ۲۰ برابر خودرو‌های معمولی تولید آلایندگی دارند و تنها با جریمه نمی‌توان تردد آنها را محدود کرد.

از طرفی تعلق نگرفتن سهمیه بنزین و کارت سوخت به خودرو‌های فرسوده سبب از رده خارج شدن خودرو‌های فرسوده نمی‌شود. خودرو‌های فرسوده همچنان مجاز به استفاده از بنزین آزاد و تردد در شهر هستند و افزایش قیمت بنزین هم نمی‌تواند دلیلی بر از رده‌ خارج کردن خودرو‌های فرسوده باشد.

افزایش روز افزون خودرو‌ها در سطح شهر‌ها و از طرفی خارج نکردن خودرو‌های فرسوده سبب می‌شود که هر روزه بر آلودگی کلان‌‌شهر‌ها افزوده شود و این یک تهدید بسیار جدی برای محیط زیست است. همچنین مصرف سوخت خودرو‌های فرسوده بسیار بالا است و این سبب می‌شود که منابع نفتی موجود اتلاف شود. افزایش بی‌رویه خودرو‌های فرسوده ترافیک را نیز در شهرهای بزرگ افزیش می‌دهد. بنابراین اسقاط خودروهای فرسوده می‌تواند به ذخیره منابع سوختی و کاهش آلودگی هوا و همچنین تامین مواد اولیه برای فولاد کمک زیادی کند.

آیین‌ نامه سن فرسودگی خودروها

خرداد ماه سال ۱۴۰۰ هیات وزیران وقت، آیین‌نامه‌ای را درباره تعیین سن فرسودگی خودروها به تصویب رساند.

بر اساس این آیین‌نامه، با توجه به کاهش ایمنی و آلایندگی انواع وسایل نقلیه در اثر مرور زمان، سن مرز فرسودگی به جای سن فرسودگی تعیین شد. بنابراین خودروهای مشمول باید سالانه دفعات بیشتری برای دریافت معاینه فنی اقدام کنند.

بر این اساس سن مرز فرسودگی برای خودروهای سواری ۱۵ سال است. این خودروها پس از رسیدن به سن مرز فرسودگی باید هر ۶ ماه اقدام به دریافت معاینه فنی کنند.

وانت پایه گازسوز و بنزینی، دوگانه سوز و دیزلی نیز به ترتیب با سن ۱۴ و ۱۳ سال به سن مرز فرسودگی می‌رسند که پس از آن باید هر ۴ ماه یکبار نسبت به دریافت معاینه فنی اقدام کنند.

اهمیت فعالیت مراکز اسقاط خودرو

فعالیت مراکز اسقاط خودرو فرسوده اهمیت بسیاری دارد. از یک سو وظیفه خارج کردن خودروهای فرسوده بر عهده این مراکز است و از سوی دیگر افراد بسیاری از این طریق مشغول به کار هستند. اما با لغو طرح اسقاط خودرو‌های فرسوده در سال ۱۳۹۷، مراکز اسقاط کشور نیز تعطیل شدند. آمارها نشان می‌دهد که ۲۱۶ مرکز اسقاط در کشور فعالیت داشتند که با معافیت خودروسازان از اسقاط و ممنوعیت واردات خودرو این مراکز تعطیل شدند. تعطیلی این مراکز بر صنعت فولاد نیز تاثیر گذاشت چراکه فولادی‌ها برای تامین مواد اولیه به مشکل خوردند. تعطیلی این مراکز سبب شد بیش از ۶ هزار نیروی کار در سراسر کشور بیکار شوند. ۸۰ هزار گواهی اسقاط در مراکز اسقاط انباشته شده است که نوعی سرمایه راکد است.

آخرین اخبار اسقاط خودروهای فرسوده

تصویب لایحه اصلاح روند اسقاط خودرو فرسوده

نمایندگان مجلس شورای اسلامی، روز چهارشنبه ۹ آذر ۱۴۰۱، لایحه اصلاح ماده ۱۰ قانون ساماندهی خودرو درباره اسقاط خودروهای فرسوده را تصویب کردند.

• در صورت عدم وجود گواهی اسقاط خودرو یا موتورسیکلت به اندازه کافی در سامانه اسقاط تحت مدیریت وزارت صمت که به تشخیص این وزارتخانه، باعث اختلال در روند تولید شود، تولیدکنندگان خودرو یا موتورسیکلت می‌توانند با پرداخت ۱.۵ درصد قیمت آن به صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع پیشرفته وزارت صمت، مجوز شماره‌گذاری را دریافت کنند.
• مسئولیت اسقاط خودرو در کشور با وزارت صمت است و این وزارتخانه می‌تواند برای گواهی اسقاط، زمان اعتبار تعیین کند.
• رانندگانی که کارت هوشمند خودمالک دارند و شرکت‌های حمل و نقل خودمالک (حمل و نقل عمومی) در صورت عدم وجود گواهی اسقاط، می‌توانند برای یک مرتبه و یک دستگاه برای مدت ۱۰ سال، ۵ درصد ارزش گمرکی خودروهای وارداتی مذکور را به صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع پیشرفته وزارت صمت برای دریافت مجوز شماره گذاری، پرداخت کنند.
• شماره‌گذاری خودروهای سواری با سهم داخلی‌سازی کمتر از ۴۰ درصد قطعات، به شرط ارائه گواهی اسقاط، برابر با ۵۰ درصد تعداد تعیین شده برای خودروهای وارداتی مشابه است.
• حداقل ۲۰ درصد خودروهای عرضه شده در قرعه‌کشی، به دارندگان خودروهای فرسوده اختصاص می‌یابد. به شرط آنکه هنگام تحویل خودرو جدید، خریدار گواهی اسقاط خودرو فرسوده خود را تحویل دهد.

اسقاط خودرو در نبود گواهی

مصطفی طاهری، رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس، درباره اصلاحیه قانون ساماندهی خودرو در خصوص چگونگی اسقاط خودروهای فرسوده گفت:

• در صورت عدم وجود گواهی اسقاط به میزان لازم، باید ۱.۵ درصد از قیمت هر خودرو سواری برای شماره‌گذاری پرداخت شود.
• در صورتی که گواهی اسقاط کافی برای کامیون و کشنده وارداتی وجود نداشته باشد، ۵ درصد قیمت این خودروها برای شماره‌گذاری پرداخت می‌شود.
• این منابع صرف اسقاط موتورسیکلت و حمل و نقل عمومی خواهد شد.
• پیش از این، بنابر ماده ۱۰ قانون ساماندهی صنعت خودرو، به ازای شماره‌گذاری هر ۴ خودروی تولید شده، باید یک خودرو اسقاط می‌شد.

مراحل ثبت نام خودروهای فرسوده

علیرضا احمدی، سرپرست ستاد مدیریت حمل ‌و نقل و سوخت سازمان راهداری، درباره جزئیات مراحل ثبت‌نام خودروهای فرسوده در طرح‌های فروش خودروسازان گفت:

• مالکان خودروهای فرسوده، بعد از برنده شدن در قرعه‌کشی خودرو باید منتظر دریافت پیامک برای مراجعه به مراکز اسقاط باشند.
• در مرحله بعد، مالک خودرو فرسوده باید به مرکز اسقاط انتخاب‌شده مراجعه و درخواست خود را ارائه کند.
• بعد از پذیرش خودرو، مالک باید اقرارنامه پیوست را قبل از اسقاط خودرو امضا کند.
• در این مرحله اقرارنامه باید توسط مدیر مرکز اسقاط خودرو، مهر و امضا و سپس در دبیرخانه ثبت شود.
• ۲ نسخه از این اقرارنامه به مالک خودرو تحویل داده می‌شود و نسخه دیگر در مرکز اسقاط می‌ماند.
• بعد از این مراحل، تصویر اقرارنامه باید در سامانه نوسازین بارگزاری شود.
• ثبت پذیرش خودرو به عنوان حق‌العمل در صفحه خودروساز انجام می‌شود.
• ناجا، مراحل اداری و قانونی اسقاط خودرو و بارگذاری اطلاعات خودروهایی را که اسقاط آنها تایید شده است، در سامانه نوسازین انجام می‌دهد.
• در پایان تاییدیه خودروی فرسوده مهر شده با مهر مرکز اسقاط و فرم اقرارنامه و سایر مدارک و مستندات مورد درخواست تولیدکننده خودرو ارائه می‌شود.
• بعد از اتمام این فرآیند، واگذاری خودرو طبق بخشنامه‌های خودروسازان انجام خواهد شد.

لزوم اسقاط ۲۵ درصد خودروها

محمود مشهدی شریف، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی مراکز اسقاط خودروهای فرسوده، با بیان عدم هماهنگی بین هزینه صدور گواهی اسقاط و ارزش ضایعات خودرو فرسوده گفت:

• در حال حاضر قیمت خودروهای فرسوده بسیار بالا رفته و ممکن است نرخ خرید این خودروها توسط مراکز اسقاط بالاتر هم برود.
• مسئول اسقاط خودروهای فرسوده، خودروسازان و واردکنندگان خودرو هستند و مراکز اسقاط برای تسهیل این فرآیند و در راستای تعامل بیشتر با تولیدکنندگان به نیابت از آن ها اقدام به جمع‌آوری خودرو می‌کنند.
• اردیبهشت هر سال، ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت به کارشناسان رسمی دادگستری قیمت گواهی اسقاط خودروهای فرسوده را اعلام می‌کند.
• نرخ گواهی اسقاط تابع نرخ خودروی فرسوده است.
• در صورت عدم حمایت دولت، هزینه صدور گواهی اسقاط افزایش سرسام‌آوری خواهد داشت.
• طبق قانون باید معادل ۲۵ درصد خودروهای تولیدی کشور حدودا ۲۵۰ هزار دستگاه خودروی فرسوده باید اسقاط شوند.
• در قانون بودجه ۱۴۰۱ پیش‌بینی شده است که ۱۰ درصد از خودروهای عرضه شده از طریق قرعه‌کشی، به صاحبان خودروهای فرسوده تعلق بگیرد.

تهیه و تنظیم: تیم تولید محتوا خودرو45