حتی زمانی که حال حوزه واردات خودرو در سال‌های پیش از خود تحریمی‌های داخلی خوب بود و محصولات وارداتی بازار خودرو هر روز متنوع‌تر و گسترده‌تر می‌شد هم برخی برندهای مطرح جهانی در بازار ایران با مشکلات جدی در زمینه رقابت در بازار آزاد دست و پنجه نرم می‌کردند.
ادعا نمی‌کنیم که بازار خودروهای وارداتی کشور ایران همانند بازار آمریکای شمالی (بزرگ‌ترین بازار خودرو در جهان) متنوع و چالش برانگیز بود اما با در نظر گرفتن ورود برندهای مطرح و نام آشنای کره‌ای، اروپایی و ژاپنی به بازار کشور، باید پذیرفت که ایران نیز رفته رفته از دیدگاه تنوع برندهای وارداتی رشد کرد و کم‌کم به سمت تبدیل شدن به بازاری رنگارنگ حرکت می‌کرد.
این اتفاق مهم به دلیل تشدید تحریم‌ها در صنعت تولید و واردات خودرو در دوران پسا برجام و اعمال محدودیت‌های متنوع دولتی – از قانون منع واردات خودروهای مجهز به پیشرانه‌های حجیم‌تر از ۲.۵ لیتر گرفته تا منع کلی واردات خودرو به کشور – محقق نشد و بازار خودوهای وارداتی ایران دوباره رو به پیری گذاشت تا جا برای فروش زباله‌های چینی مونتاژ داخلی باز و بازتر شود.
به لطف آن دوران پررونق واردات خودرو، هنوز محصولاتی وجود دارند که بسیاری از مشتریان بازار دست دوم را به سوی خود بکشاند. دو سدان رنو سفران و هوندا آکورد از محصولات شکست خورده و نه چندان محبوب بازار خودروهای وارداتی ایران به شمار می‌آیند که می‌توانستند آینده درخشانی در بازار ایران تجربه کنند اما دست روزگار با آن‌ها یار نبود.
ریشه شناسی، دو مشکل متفاوت با نتیجه یکسان
رنو سفران (Safrane) سدان سایز بزرگ شرکت رنو فرانسه است که بر پلتفرم سایز متوسط D مشترک گروه خودروسازی رنو/نیسان توسعه یافته است. این محصول که در سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ روانه بازار جهانی شد در حقیقت در بازار اروپا با نام رنو لتیتود (Latitude) و در بازار آسیا با نام رنو سامسونگ SM5 شناخته می‌شد اما در بازار مکزیک و ایران با نام سفران عرضه شد. این نام برخلاف انتظار هیچ ارتباطی با کلمه انگلیسی سفران (Saffron) به معنای زعفران ندارد. لتیتود یا همان سفران در سال ۲۰۱۶ با محصول جدید رنو با نام تلیسمان (Talisman) جایگزین شد.
سفران خودرویی از کلاس E دسته بندی اروپایی (خودروهای سایز بزرگ) شناخته می‌شود اما از دیدگاه ابعادی در قالب خودروهای سایز متوسط جهانی قرار می‌گیرد. با این حال خودروهای مشابهی نظیر نیسان ماکسیما بر این پلتفرم وجود دارند که از دسته خودروهای سایز بزرگ به حساب می‌آیند در حالی که نیسان تیِنا (Teana/بخوانید تی-یِنا) و نیسان آلتیما (Altima) بر همین پلتفرم در دسته خودروهای سایز متوسط به تولید رسیدند.
سفران بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ از سوی نماینده رسمی واردات محصولات برند رنو در ایران، یعنی شرکت نگین خودرو در چهار تیپ مختلف روانه بازار ایران شد. این محصول شکست خود دربازار وارداتی‌های ایران را بدون شک مدیون استقبال بیشتر از برندهای وارداتی کره‌ای و محصولات تویوتاست که در کشور فروش بسیار بالاتری را تجربه کرده‌اند.
هوندا آکورد (Accord) نامی است که در بازار ایران به هیچ عنوان غریبه نیست. نام آکورد در ایران به موازات نام سیویک (Civic) در دهه۱۳۷۰ شمسی بر سر زبان ایرانیان افتاد چرا که در آن دوران این دو محصول از برند هوندا، رنگ و بوی جدیدی به بازار خودروهای وارداتی بخشیدند. این واردات که بسیار محدود بود، بار دیگر با کمک شرکت گلرنگ موتور فامیلی (فامیلی موتور) بر سر زبان‌ها افتاد چرا که شرکت فامیلی موتور موفق شد واردات برند هوندا به بازار ایران را مستقیما در دست بگیرد و به نماینده واردات رسمی برند هوندا در ایران بدل شود. در نتیجه آکورد نسل نهم توانست بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ روانه بازار ایران شود که یک فیس لیفت ظاهری را نیز دربر می‌گیرد.
آکورد؛ سدان سایز متوسط هوندا است که در دوران کلاسیک از سال ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۹ در قالب سدان جمع و جور (کامپکت) و از آن پس در قالب سدان سایز متوسط به تولید رسید. این خودرو که امروز دهمین نسل حضور خود در بازار جهانی را تجربه می‌کند، یکی از قدیمی‌ترین سدان‌های ژاپنی است که در رقابت مستقیم با محصولات تویوتا نظیر مدل کمری است. آکورد در دهه ۱۹۹۰ میلادی در نسل چهارم و سپس درسال‌های اخیر در نسل نهم به بازار ایران راه یافت.
شکست آکورد در بازار ایران تنها در برابر بلندپرازی‌ها و قیمت رقابتی محصولات کره‌ای با سفران مشترک بود اما علت اصلی شکست برند محبوبی چون هوندا در بازار کشور در حقیقت ضعف مدیریتی شرکت فامیلی موتور و پس از آن؛ داستان منع واردات خودروهای مونتاژ شده در آمریکا بود که باز کردن موضوع دوم به تنهایی یک مقاله مجزا می‌طلبد.
طراحی، برتری آکورد بر سفران
برند هوندا و رنو هر دو از برندهای اقتصادی ساز و تقریبا هم رده با تویوتا به شمارمی‌آیند. در نتیجه از محصولاتی در این کلاس نمی‌توان انتظار ویژه‌ای در بخش طراحی داشت. اما نکته جالب آن‌جا است که از سال ۲۰۱۵ به بعد هر سه برند اقتصادی ساز هوندا، رنو و تویوتا تحولات عمده‌ای در زبان طراحی خود ایجاد کردند که باعث شد جایگاه جهانی آن‌ها از دیدگاه اختلاف زیبایی شناختی با محصولات بلندپرواز کره‌ای کمتر شود.
در نتیجه نسل نهم هوندا آکورد در نسخه پیش از فیس لیفت شاید ظاهر چندان گیرایی به همراه نداشته باشد و از دیدگاه طراحی در قالب خودرویی چون کیا اپتیما TF یا هیوندای آزرا (گرنجور) TG قرار بگیرد. اما در نسخه‌های فیس لیفت که از سال ۲۰۱۵ وارد بازار ایران شد، زبان طراحی هوندا به اندازه‌ای دگرگون شد که طراحی آکورد بر خلاف نسخه قبل فیس لیفت به شدت خشن‌تر، جسور‌تر و جذاب‌تر شد. این فیس لیفت که چندان بزرگ و چشمگیر هم نبود؛ تنها در استفاده بیشتر هوندا از خطوط تیز در جلو پنجره، استفاده از سپرهای بازطراحی شده و گرافیک جدید چراغ‌های جلو و عقب خلاصه شد.
زیبایی طراحی خارجی آکورد در حد میانه‌رویی قرار دارد اما اگر رنو سفان قرار باشد با نسخه فیس لیفت آکورد مقایسه شود، بعید است شانسی برای پیروزی داشته باشد. اما شاید بتواند در ظاهر با نسخه پیش از فیس لیفت آکورد رقابت کند. نمای خارجی سفران همانند بیشتر محصولات این برند در سال‌های پیش از ۲۰۱۶ و قبل از به اجرا گذاشتن زبان جدید طراحی، بسیار ساده و محافظه کار است.
نمای جلویی سفران با استفاده از المان ادغام چراغ‌های جلو با ساختار جلوپنجره شباهت بسیار زیادی به اپتیما TF دارد. اما در عقب گرافیک خاص چراغ‌ها با قطعه کرومی اتصال دهنده میان آن‌ها بیننده را کمی به یاد محصولات لکسوس (لکسس)، مخصوصا مدل ES XV40 می‌اندازد. باید پذیرفت که سفران در نمای جانبی هیچ المان جذاب و گیرایی برای نمایش ندارد. از این رو حتی نسخه پیش از فیس لیفت آکورد (و رقبای کره‌ای آن دوران) می‌تواند در مقایسه با این خودرو زیباتر جلوه کند.
با وجود داشتن اختلاف بین دسته‌بندی کلاسی این دو خودرو، مقایسه ابعاد خارجی آن‌ها با یکدیگر نشان می‌دهد که سفران در طول تنها به اندازه ۳۵ میلی‌متر کشیده‌تر، در عرض برابر با ۱۷میلی‌متر باریک‌تر و در ارتفاع معادل ۱۷ میلی‌متر بلندتر است. این درحالی است که آکورد از دیدگاه فاصله محورها به اندازه ناچیز 6 میلی‌متر کشده‌تر از سفران است. باید اعتراف کرد که ابعاد و تناسبات هندسی در بخش طراحی ظاهری، بدون شک به نفع آکورد است.
نمای داخلی رقابت تنگاتنک سفران و آکورد
زمانی که میان دو خودرو از برندی اقتصادی بحث طراحی نمای داخلی به میان می‌آید، معمولا باید سطح توقع خود را پایین بیاوریم چرا که در بهترین حالت با چیزی جز یکی از رقبای تویوتا طرف نیستیم. با این حال در نمای داخلی آکورد و سفران با شباهت‌های ظاهری بسیار زیادی مواجه هستیم.
ساختار کلی داشبرد در هر دو خودرو به صورت غیرقرینه و در راستای افق طراحی شده است و ادوات کنترلی در بخش مرکزی داشبرد در اتصال با کنسول میانی بالای یکدیگر سوار شده‌اند. تفاوت عمده در میانه‌روی رنو و بهره‌گیری بیشتر از المان‌های مشترک با سایر طراحی‌های دیگر این برند مخصوصا دربخش کلیدهای کنترلی سیستم تهویه مطبوع و مولتی مدیا است که مستقیما در مدل‌های دیگری چون اسکالا و فلوئنس نیز استفاده شده است.
بخش برجسته‌ای که در داشبرد سفران با قوس بسیار ملایمی از پشت فرمان تا سمت راست داشبرد امتداد یافته است، در آکورد بسیار چشمگیرتر و بزرگ‌تر است. در حقیقت این سبک برجستگی در طراحی تنها با بخش میانی داشبرد ادامه یافته و هیچ شباهتی به قوس استفاده شده در سفران ندارد. ساختار طراحی کلیدهای کنترلی و ادوات قرار گرفته بر میانه داشبرد آکورد همخوانی هندسی و تناسب بیشتری با نمای داخلی این خودرو دارد اما در سفران این گونه به نظر می‌آید که تنها تلاش شده تا ظاهر معاصر رنو در نمای داخلی خودرو بازتاب داده شود.
نشانگرهای پشت فرمان سه شاخه سفران دو نشانگر آنالوگ دایره است که به هیچ عنوان جلوه بصری خاصی به همراه ندارد. اما در آکورد نشانگرها به صورت مشترک با سایر مدل‌ها، به نوع سه دایره‌ای آنالوگ تغییر پیدا کرد که ظاهری دلپذیرتر از سفران دارد. در عوض فرمان سفران بدون هیچ گونه نیتی مبنی بر اسپرت‌گرایی، از نوع سه شاخه با حس اسپرت است که تنها دلیل وجود آن اشتراک این قطعه با سایر محصولات رنو است. در مقابل فرمان آکورد در همراهی بیشتر با سایر بخش‌های نمای داخلی، از نوع چهار شاخه است که به طراحی فرمان رقبای کره‌ای بی‌شباهت نیست.
استفاده از تریم دو رنگ در این دست خودروها بدون شک از مهم‌ترین برگ‌های برندهای است که شرکت‌های خودروسازی در خودروهای اقتصادی خود از آن بهره می‌گیرند. خوشبختانه هر دو گزینه آکورد و سفران نیز با تریم دو رنگ در بازار ایران یافت می‌شوند که در مقایسه با نمونه‌های تک رنگ زیبایی بسیار بیشتری دارند.
با توجه به نزدیکی بسیار زیاد دو خودرو به یکدیگر از دیدگاه ابعادی، مخصوصا در بخش فاصله محورها، جای تعجب ندارد که در دو خودرو سدان مورد مقایسه این مقاله، فضای صندوق عقب برابر با 447 لیتر و فضای نشیمن داخلی آن‌ها تقریبا برابر با یکدیگر است. اختلاف جزئی ابعادی میان آن‌ها در نمای خارجی تنها از طراحی متفاوت این دو محصول نشات می‌گیرد.
مشخصات فنی، سفران یک قدم بالاتر از آکورد
هر دو خودرو در دوران پس از وضع قانون منع واردات خودروهای مجهز به پیشرانه‌های حجیم‌تر از 2.5 لیتر به بازار کشور راه یافتند. در نتیجه آکورد با وجود بهره‌وری از پیشرانه ۳.۵ لیتری V6، تنها در یک تیپ مجهز به پیشرانه چهار سیلندر خطی ۱۶ سوپاپ تنفس طبیعی ۲.۴ لیتری به قدرت ۱۸۵ اسب بخار در دور ۶۴۰۰ و گشتاور ۲۵۰ نیوتون.متر در دور ۳۹۰۰ در اتصال با گیربکس ضریب متغیر (CVT) روانه بازار ایران شد.
این خودرو با داشتن وزنی در حدود ۱.۵ تن قادر است در حدود ۱۰ ثانیه از حالت سکون به سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت دست یابد در حالی که مصرف سوخت متوسط آن نزدیک به ۸ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر است.
سفران با وجود داشتن پیشرانه ۲.۵ لیتری هم حجم با آکورد؛ از ساختاری V6 از نوع ۲۴ سوپاپ و گیربک ضریب متغیر (CVT) بهره می‌برد؛ سیستم انتقال نیرویی که با برادر ناتنی خود یعنی نیسان تینا مشترک است. این پیشرانه قادر به تولید ۱۷۷ اسب بخار قدرت در دور ۶۰۰۰ و ۲۳۵ نیوتون.متر گشتاور در دور ۴۴۰۰ است. از این رو اعداد و ارقام فنی چندان به نفع سفران نیست. با وجود داشتن دو سیلندر بیشتر از آکورد، حتی در بخش گشاور نیز نمی‌تواند با این رقیب ژاپنی رقابت کند. سفران با داشتن وزنی در حدود ۱.۶تن، در عمل برای رسیدن از سرعت صفر تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت نزدیک به ۱۱ ثانیه زمان لازم دارد و مصرف سوخت متوسط آن چیزی در حدود ۱۰ لیتر در هر صد کیلومتر است و در نتیجه در بخش شتابگیری و میزان مصرف متوسط سوخت بازی را به آکورد می‌بازد.
سخن نهایی
اختلاف میان دو گزینه رنو سفران و هوندا آکورد از دیدگاه فنی بسیار کم و قابل چشم‌پوشی است. اما انتخاب میان این دو گزینه در بازار دست دوم‌های ایران می‌تواند بسیار حاشیه‌ساز باشد. محصولات هوندا به دلیل مدیریت بسیار بد شرکت فامیلی موتور در هنگام واردات به هیچ عنوان بازار خدمات پس از فروش قوی ندارد. در مقابل حداقل رنو سفران پشتش به عظمت شرکت نگین خودرو و حمایت‌های این مجموعه بزرگ خودرویی گرم است.
نویسنده: شهاب انیسی
