برخی گمان می‌کنند هنگام معامله خودرو همین که از نظر فنی خودرو را بررسی کنند و خودروی سالمی را بخرند، معامله به خوبی و خوشی به پایان می‌رسد و همین هم کافی است. اما بسیاری از مواقع، ناآگاهی از مسائل حقوقی مشکلات بسیاری را برای طرفین معامله به وجود می‌آورد.
معامله وکالتی خودرو، یکی از روش‌های خرید و فروش خودرو است که البته در گذشته بیشتر رایج بوده اما همچنان برخی به سراغش می‌روند، غافل از اینکه ناآگاهی از قانون‌های مرتبط با چنین معامله‌هایی ممکن است عواقبی برای آنها داشته باشد.
وکالت خرید و فروش خودرو چیست؟
وکالت خرید و فروش خودرو یک سند رسمی است که شما در آن به شخص دیگری وکالت می‌دهید به جای شما کار خرید خودرو یا فروش آن را انجام دهد و کارهای قانونی را پیش ببرد.
در وکالت فروش خودرو، انجام تمام امور فروش خودرو از پیدا کردن مشتری، توافق با او و انجام همه کارهای اداری به عهده وکیل شما است.
وکالت خرید خرید خودرو هم تقریبا مشابه همان وکالت فروش است و وکیل شما به صورت قانونی می‌تواند همه مراحل قانونی از تعویض پلاک گرفته تا انتقال سند را انجام دهد.
انواع وکالت معامله خودرو
به صورت کلی دو نوع وکالتنامه ساده و بلاعزل برای معامله خودرو وجود دارد که هر کدام شرایط و قوانین خودشان را دارند. در هر صورت وکالتنامه باید در دفتر اسناد رسمی ثبت شود تا از نظر قانونی قابل قبول باشد.
هزینه صدور این وکالتنامه در سال ۱۴۰۱ حدودا ۱۵۰ هزار تومان اعلام شده است.
وکالت ساده معامله خودرو
در وکالتنامه ساده و معمول، مالک خودرو به وکیل خود وکالت می‌دهد تا در زمان تعیین‌شده در متن وکالتنامه، خودروی مالک را بفروشد و تمام امور اداری مرتبط با فروش خودرو را نیز انجام دهد. در این نوع از وکالتنامه، وکیل یا مالک خودرو می‌توانند به سادگی و با طی کردن مراحل اداری مشخص، وکالتنامه را باطل کنند.
وکالت بلاعزل معامله خودرو
یکی از انواع وکالتنامه‌ها، وکالتنامه بلاعزل است که برای فروش خودرو نیز استفاده می‌شود. در این نوع از وکالتنامه، موکل (صاحب خودرو) نمی‌تواند وکیل خود را عزل کند.
وکیل بلاعزل، صاحب خودرو نیست و مالکیتی ندارد. بنابراین در صورت بروز مشکلات احتمالی صاحب خودرو همچنان درگیر است. اما در صورتی که قرار باشد خریدار خودرو از مالک آن، وکالت بلاعزل فروش بگیرد، بهتر است مبایعه‌نامه‌ای هم در این راستا نوشته شود تا وکیل تعیین‌شده بتواند امور اداری تنظیم سند رسمی خودرو را به نام خودش انجام دهد.
شرایط ابطال وکالت فروش خودرو
- فوت وکیل یا موکل
- از بین رفتن مورد وکالت (فروش خودرو)
- اتمام تاریخ وکالت
مدارک لازم وکالت معامله خودرو
- سند خودرو یا برگ سبز
- اصل شناسنامه و کارت ملی مالک و وکیل
- مدارک احراز منطقه سکونت هر دو طرف
- مفاصا حساب عوارض شهرداری خودرو
- بیمه شخص ثالث
مدت اعتبار وکالت خودرو
مدت اعتبار وکالت فروش خودرو، به صورت توافقی توسط مالک یا خریدار خودرو و وکیل او مشخص می‌شود.
پس از اتمام زمان تعیین شده در وکالتنامه، وکالت خرید و فروش خودرو باطل می‌شود. در صورتی که دو طرف بخواهند مدت وکالتنامه را تمدید کنند، باید بار دیگر به دفاتر اسناد رسمی کشور مراجعه و قرارداد جدیدی را تنظیم کنند.
هشدارهای معامله وکالتی خودرو
به صورت کلی کارشناسان، معامله وکالتی خودرو را توصیه نمی‌کنند. پس بهتر است حتی اگر مجبور به انجام چنین معامله‌ای شدید، طرف معامله‌تان فردی باشد که او را به خوبی می‌شناسید.
- ممکن است فردی که وکالت خودرو را به عهده دارد، با خودرو تخلفاتی را انجام دهد. از آنجا که مالکیت خودروی وکالتی همچنان با مالک اصلی است، مسئولیت تمامی تخلفات هم با او است.
- ممکن است مالک اصلی خودرو، تخلفاتی را انجام داده باشد و پای فردی که وکالت خودرو با او است هم به ماجرا باز شود و مشکلاتی را برایش به وجود آورد.
- معامله خودروهای وکالتی که سند آنها در رهن است، معمولا با مشکلاتی همراه است.
- ممنوع‌المعامله نبودن دو طرف معامله، یکی از موارد مهمی است که باید در معامله وکالتی خودرو به آن دقت شود.
نویسنده: فاطمه امین الرعایا
