بیایید از ابتدای این مقاله بسیار ساده به موضوع نگاه کنیم. اگر خودروهای چینی به سیستم پرخوران به منظور بهبود توان خروجی پیشرانه‌های ضعیف خود مجهز نمی‌شدند، آیا می‌توانستیم در بازار داخلی آینده‌ای برای آنها متصور شویم؟
کافی است حدود یک دهه به عقب بازگردیم. زمانی که در دهه 1380 پای محصولات چینی به بازار ایران باز شد، نگاه مشتریان ایرانی به این دست خودروها تنها به عنوان جایگزین‌های جدید و ارزان قیمت، یا دربهترین حالت؛ خودروهایی در حد و اندازه محصولات تولید داخل بود. اما امروز محصولات چینی از هر نظر از محصولات تولید داخل پیشی گرفته و مرز قیمت یک میلیارد تومان را رد کرده‌اند. محصولات چینی دیگر نه یک شوخی صنعتی بلکه یک رقیب جدی در بازار خودروهای اقتصادی جهان هستند.
زمانی که کرمان موتور کراس اوور جدید جک با نام S5 را در سال 1394 روانه بازار کرد، این خودرو توانمند به کمک پیشرانه 2 لیتری توربوچارجر خود تحول قابل توجهی در بازار داخلی ایران ایجاد کرد. کراس اووری چینی که با تکیه بر تکنولوژی روز می‌توانست بسیاری از خودروهای وارداتی بازار ایران را شرمنده کرده و پا به پای برخی کره‌ای‌های V6 حرکت کند. جک S5 برای مردم ایران خودرویی نوین باسطح عملکردی متمایز بود که توانست به سرعت برق و باد به یکی از پرفروش‌ترین‌‌های بازار چینی‌ها در کشور بدل شود.
دیری نپایید که وجود سیستم پرخوران توربو شارژر در میان خودروهای چینی مونتاژی بازار کشور به یک استاندارد بدل شد و رقبای دیگر نیز نسخه‌های توربو محصولات خود را روانه بازار کردند. ایران خودرو با هایما S7 توربو و مدیران خودرو با تیگو 7 رقابت کراس اوورهای توربو را ادامه دادند. شاید این سه رقیب نزدیک‌ترین رقبای کراس اوورهای سایز کوچک شهری با پیشرانه توربو در بازار ایران باشند.
ریشه شناسی، رویارویی جک S5 با هایما S7T
کرمان موتور یکی از شرکت‌های خودروسازی داخلی است که به واسطه همکاری دیرینه خود با برند هیوندای کره جنوبی، ارائه محصولات با استاندارد بالا و کیفیت درخور توجه و البته خدمات ثانویه مناسب در کشور شناخته می‌شود. کرمان موتور را شاید بتوان از نظر جایگاه درمیان سایر خودروسازان داخلی با گروه خودروسازی بهمن (بهمن موتور) مقایسه کرد.
این شرکت زمانی که تحت تاثیر تحریم‌ها به همکاری با رقبای چینی روی آورد؛ به سراغ یکی بهترین‌های چین یعنی برند جک (JAC) رفت تا با محصولات این خودروساز در بازار ایران عرض اندام کند. یکی از رقبای کرمان موتور یعنی ایکو (ایران خودرو) با برند هایما به بازار ایران آمده بود و کراس اوور S7 را در ابعاد خارجی بزرگ‌تر روانه بازار کرد که در ابتدای کار به پیشرانه توربو مجهز نبود.
هایما S7 ابتدا در سال 2010 روانه بازار جهانی شد و اولین بار در سال 2013 مورد بازنگری طراحی قرار گرفت. هر دو نسخه قبل و پس از فیس لیفت این خودرو از سوی ایکو به بازار ایران عرضه شد که نسخه فیس لیفت با پیشرانه توربو به ایران راه یافت. فیس لیفت دوم که در سال 2015 بر S7 پیاده‌سازی شد هنوز پا به بازار کشور نگذاشته است.
جک S5 سابقه طراحی مدرن‌تری دارد و اولین بار در سال 2013 به بازار جهانی عرضه شد. این محصول که اخیرا تنها یک بار مورد بازنگری طراحی قرار گرفته، قرار است به زودی از سوی کرمان موتور با ظاهر جدید به بازار ایران تزریق شود. هرچند نمی‌توان فیس لیفت S5 را الزاما زیباتر از نسخه قبل از فیس لیفت آن دانست اما در هر صورت بازار کشور همواره تشنه محصول جدید است. حتی اگر به زیبایی قبلی‌ها نباشد. در نتیجه S5های موجود در بازار ایران تا کنون تنها با یک ظاهر ثابت و بدون تغییر به تولید رسیده‌اند. این موضوع شاید در بازار ایران چندان مهم جلوه نکند اما شرکتی چون مدیران خودرو از معدود شرکت‌های خودروسازی داخلی کشور است که به شدت به ارائه نسخه‌های فیس لیفت محصولات خود اهمیت می‌دهد.
طراحی، ابهت هایما یا ظرافت جک
با نگاهی به بازار دست دوم کراس اوورهای چینی در ایران، می‌توان جک S5 را رو در روی هایما S7 دید. هایما S7 توربو با ظاهری جدید روانه بازار کشور شد که خوشبختانه به خوبی خود را از نسخه تنفس طبیعی جدا می‌کند. در نتیجه نسخه فیس لیفت S7 از جلوپنجره بسیار بزرگ‌تر با طراحی متفاوت و تریم کرومی عمودی بهره می‌گیرد. زیرسپر نیز تغییر یافته و بخش مه‌شکن با قطعه‌ای کرومی تزیین شده است.
اما المان طراحی اصلی S7 که همان طراحی قوطی کبریتی و جعبه مانند است همچنان بر جای خود کاملا دست نخورده باقی مانده است. هایما با استفاده از خطوط مستیم و صاف و عدم به کارگیری قوس و شکست در خطوط توانست S7 را نزدیک به یک شاسی بلند طراحی کند. به همین دلیل S7 آنقدر که به کلاس شاسی بلندها شباهت دارد؛ به کراس اوورها نزدیک نیست. باید تاکید کرد که این نکته یک برگ برنده و نقطه قوت در طراحی S7 به حساب می‌آید.
استفاده از جلوپنجره کرومی بزرگ با چراغ‌های کشیده در جلو به ابهت و هیبت این خودرو کمک بسیار شایانی می‌کند. چراغ‌های عقب با طراحی دو تکه و گرافیکی بسیار شبیه به محصولات برند بی ام و، نمای عقب S7 را تکمیل می‌کند. با این وجود این خودرو از نمای جانبی بسیار ساده و میانه‌رو است که می‌توان این ویژگی را بخشی از سبک طراحی آن دانست.
در مقابل جک S5 مملو از قوس و پیچ و خم در طراحی خارجی است. عدم استفاده از خطوط شکسته در طراحی S5 باعث می‌شود این خودرو از هر زاویه نرم و گِرد و به محصولات کره‌ای وقت نظیر کیا اسپورتیج بسیار شبیه به نظر برسد. ماندگاری نسبتا طولانی S5 در بازار ایران بدون ارائه فیس لیفت در چند سال گذشته را باید جدا از توان فنی درخور توجه، در گرو طراحی خوب و متناسب آن جست و جو کرد.
جک S5 در نمای جلو از چیدمان بسیار زیبا و تناسبات هندسی بسیار هماهنگ میان چراغ‌ها و جلوپنجره و مه شکن بهره می‌برد. کوچک بودن جلوپنجه و بزرگ بودن ورودی هوا در پایین سپر ظاهری متمایز و جسور به S5 داده است. نمای جانبی با یک خط شانه ساده تا چراغ‌های عقب دنبال می‌شود. چراغ‌هایی تمام LED که از دیدگاه طراحی؛ ظاهری شبیه به چراغ عقب محصولات کمپانی آئودی در سال‌های پیش از 2010 دارد.
مقایسه ابعاد خارجی این دو رقیب با یکدیگر نشان می‌دهد که هایما S7 در طول حدود 100 میلی‌متر کشیده‌تر، در عرض 10 میلی‌متر پهن‌تر و در ارتفاع معادل 70 میلی‌متر بلندتر است. این در حالی است که S5 از دیدگاه فاصله محورها به اندازه 25 میلی‌متر از S7 کشیده‌تر است. S7 نه تنها از نظر ابعادی جثه بزرگ‌تری دارد بلکه طراحی جعبه مانند آن باعث می‌شود این خودرو در حالت ایستا ظاهری قلدرتر، خشن‌تر و به مراتب بزرگ‌تر از حقیقت خود را به نمایش بگذارد.
نمای داخلی، قدیمی های چینی
با ورود به فضای داخلی هر دو خودرو به سادگی می‌توان قدمت طراحی اجرا شده از سوی طراحان چینی را در این دو محصول دید. اگر این سبک طراحی داخلی را در کنار محصولات چینی نوین و نوظهور امروزی بازار ایران بگذاریم، به سادگی می‌توان دید که چینی‌ها از یک دهه پیش تا کنون چه مسیر طولانی را به پیش آمدند.
هر دو خودرو در نمای داخلی خود از حجم قابل توجهی از پلاستیک فشرده نسبتا خشک بهره گرفتند که حس ارزان قیمت و اقتصادی بودن را به سرنشینان القا می‌کند. داشبرد هر دو خودرو طراحی قرینه‌ای دارد و مجموعه کلیدهای کنترلی سیستم تهویه مطبوع و مولتی مدیا در بخش مرکزی داشبرد در اتصال با کنسول میانی قرار گرفته‌اند. اما اینطور به نظر می‌رسد که این چیدمان در S7 در ساختاری تمیزتر اما ساده‌تر از S5 اجرا شده است که قدیمی‌تر بودن سبک طراحی این خودرو را نشان می‌دهد.
فرمان S5 از نوع سه شاخه شکاف‌دار در بخش پایینی و تزئین شده با تریم نقره‌ای مشترک با تریم موجود در عرض داشبرد است که ظاهری اسپرت‌تر از فرمان چهار شاخه S7 دارد. نشانگرهای پشت فرمان هر دو خودرو از نوع آنالوگ است اما استفاده جک از دو نمایشگر کوچک دیجیتالی در وسط دو نشانگر اصلی S5، به شکل قابل توجهی بر میزان تکنولوژی به کار رفته در مای داخلی این خودرو درمقایسه با S7 افزوده است. قابل انکار نیست که نمای داخلی S5 با الهام گیری از خودروهای مدرن روز و البته بازه طراحی جدیدتر، بر S7 برتری دارد.
در عین حال S7 در تریم داخلی دو رنگ نیز روانه بازار ایران شد که از روکش رنگ متمایز صندلی‌ها و رودری‌ها بهره می‌گیرد. اگرچه جای این تریم دو رنگ روی داشبرد خودرو بسیار خالی است اما همین که نمای داخلی با دو رنگ پوشیده شده است جلوه بصری بسیار بهتری در برابر نمای داخلی تک رنگ S5 به همراه دارد.
با وجود آن که S7 از دیدگاه ابعاد بیرونی از S5 بزرگ‌تر است، این جک S5 است که فضای صندوقی برابر با 505 لیتر برای سرنشین به ارمغان می‌آورد. در مقابل هایما با تنها 400 لیتر فضای حمل بار تضمین می‌کند که در بخش فضای داخلی نشیمن راحت‌تری را برای سرنشینان فراهم کند.
مشخصات فنی، نزدیک به هم
S7 در ابتدای معرفی در بازار ایران با پیشرانه 2 لیتری تنفس طبیعی و گیربکس پنج سرعت دستی قابل سفارش بود. این ستاپ جای خود را به سرعت به نسخه پنج سرعت اتوماتیک داد. نسخه تنفس طبیعی هایما S7 به شدت از موضوع کمبود توان فنی رنج می‌برد. این خودرو که نزدیک به 1550 کیلوگرم وزن داشت تنها 148 اسب بخار و 180 نیوتون.متر را در اختیار چرخ‌های جلو قرار می‌داد. مصرف سوخت متوسط آن تقریبا برابر با 9 لیتر در هر 100 کیلومتر بود و برای دستیابی به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت به حدود 13 ثانیه زمان نیاز داشت. در نتیجه هایما S7 تنفس طبیعی هم کند بود، هم پرمصرف.
نسخه توربو به ناچار و با توجه به رشد چشمگیر فروش محصولات پرخوران رقبا، در نسخه فیس لیفت به خط تولید ایران خودرو پیوست. این مدل از پیشرانه 1.8 لیتری چهار سیلندر 16 سوپاپ به قدرت 170 اسب بخار در دور 5500 و گشتاور 230 نیوتون.متر در دور 4500 بهره می‌گیرد که نمونه گیربکس شش سرعت دستی آن با توقف تولید جای خود را به سرعت به نسخه شش سرعت اتوماتیک داد.
نسخه توربو S7 حالا اگرچه با افزایش مصرف سوخت به حدود 9.5 لیتر در هر100 کیلومتر مواجه شد اما در عوض در حدود 10.5 ثانیه برای رسیدن به سرعت 100 کیلوتر بر ساعت از حالت سکون زمان نیاز داشت که بهبود 2.5 ثانیه‌ای را به ارمغان آورد و به واقع جهشی بزرگ و محسوس بود. کسانی که با S7 تنها در زمینه توان فنی مشکل داشتند حالا دیگر بهانه‌ای برای دوری از این خودرو ندارند.
جک S5 از همان ابتدا با پیشرانه 2.0 لیتری توربو شارژر به بازار وارد شد که از دو گیربکس شش سرعت دستی یا شش سرعت دو کلاچ اتوماتیک (6DCT ) بهره می‌گرفت. نسخه اتوماتیک دو کلاچ به سرعت جای نمونه دستی را گرفت و با کمک پیشرانه 2.0 لیتری که قادر به تولید قدرت 174 اسب بخار در دور 5200 و گشتاور 265 نیوتون.متر در دور 2000 تا 4000 است می‌تواند وزن مشابه 1550 کیلوگرمی S5 را در حدود 10.3 ثانیه از حالت سکون به تندی 100 کیلومتر بر ساعت برساند که به واقع برای خودرویی از این کلاس بسیار تیز و بز به حساب می‌آید. این در حالی است که مصرف سوخت متوسط این خودرو در حدود 8 لیتر در هر صد کیلومتر عنوان می‌شود.
سخن نهایی
زمانی که صحبت از مشخصات دقیق مخصوصا اطلاعات عملکردی نظیرشتاب 0 تا 100 کیلومتر بر ساعت خودوهای چینی به میان می‌آید به هیچ عنوان نمی‌توان به اعداد و ارقام شنیده شده اعتماد کرد. باید همین قدر بدانید که نسخه توربو هایما S7 در مقایسه با نسخه تنفس طبیعی آن بسیار توانمندتر و از دیدگاه فنی برتر است. حتی در بسیاری از رسانه‌های جهانی، شتاب 0 تا 100 هایما S7 بهتر و سریع‌تر از جک S5 به ثبت رسیده است. جک S5 نیز پرفروش‌ترین کراس اوور چینی بازار کشور است که توان فنی خوب و قیمت رقابتی آن در کنار آپشن‌های کافی از آن یک گزینه محبوب در بازار ایران ساخته است.
از آنجایی که مشتریان معمولا به ایکو و خدمات فنی پس از فروش آن نگاه مثبتی ندارند، شاید تملک جک S5 برای مشتری بازار دست دوم گزینه مطلوب‌تری باشد چرا که خدمات آن برعهده شرکت کرمان موتور است. همچنین عرضه نسبتا محدود نسخه توربو هایما S7 در برابر محبوبیت و حجم فروش جک S5 باعث می‌شود که جک S5 گزینه فراگیرتر و محبوب‌تر با بازار دست دوم داغ‌تر باشد.
نویسنده: شهاب انیسی
جک اس ۵هم قیافه بهتری داره و هم شتاب بهتری.جک اس ۵ برتر از هایماs7هست.
نیوفیس جک از نظر فنی عالی است و بهتر از رقبا