نمایشگاه انجمن بازار تجهیزات تخصصی، معروف به نمایشگاه سما (SEMA/با تلفظ صحیحی سیما) که هر ساله در شهر لاس وگاس ایالت نوادا آمریکا برگزار میشود، به جرات یکی از قدیمیترین و مهمترین نمایشگاههای بین المللی وابسته به صنعت خودرو جهان است که به مدت پنج روز و از ابتدای ماه نوامبر آغاز به کار میکند.
این نمایشگاه بسیار حیاتی و تخصصی در سال جاری (۲۰۲۲)، بیش از ۱۶۰ هزار شرکتکننده را شامل شد که در حدود ۷۰ هزار مورد از آنها را مشتریان مستقیم بازار لوازم جانبی صنعت خودرو تشکیل دادند. این نمایشگاه هر سال جوایز متعددی را به شرکتکنندگان برتر در هر زمینه اعطا میکند که معرف برترین محصولات حاضر در این نمایشگاه است.
سما در تسخیر استلانتیس
گروه خودروسازی استلانتیس (Stellantis)، نام یکی از بزرگترین خودروسازان دنیا است که از ادغام دو گروه بزرگ خودروسازی آمریکایی/ایتالیایی FCA (فیات-کرایسلر) و گروه خودروسازی فرانسوی PSA (پژو-سیتروئن) حاصل شده است. این گروه بزرگ خودروساز که در سال ۲۰۲۱ تحت نام استلانتیس آغاز به کار کرد، پنجمین خودروساز بزرگ دنیا از دیدگاه حجم فروش خودرو به حساب میآید.
اما درخشش این نام در نمایشگاه سما ۲۰۲۲ هیچ ارتباطی به حجم فروش سالانه ندارد. دلیل مطرح شدن نام استلانتیس، کسب چهار جایزه اصلی نمایشگاه سما امسال آن هم تحت نام برند کرایسلر از سه زیرمجموعه داج، جیپ و رم (RAM/برند انحصاری وانتساز گروه کرایسلر) است.
شرکتکنندگان سما ۲۰۲۲، در فرایند داوری توانمندیهای خودروسازان انبوه شرکتکننده، جایزه خودرو برتر سال را به داج چلنجر، جایزه شاسیبلند برتر سال را به جیپ رنگلر، جایزه وانت سایز متوسط برتر سال را به جیپ گلادیاتور و جایزه وانت سایز بزرگ برتر سال را برند رم (RAM) اهدا کردند که هر چهار برند از زیرمجموعههای اساسی، قدرتمند و محبوب برند کرایسلر به حساب میآیند.
نه تنها این جوایز به تنهایی نشاندهنده توانمندی، قدرت و محبوبیت برندهای یاد شده در بازار جهاناند، بلکه با در نظر گرفتن رقابت سنگین میان سه برند بزرگ خودروساز آمریکای شمالی (جنرال موتورز، فورد و کرایسلر) و حضور تعداد قابل توجهی از رقبای درخور و توانمند در هر سگمنت عنوان شده، کرایسلر ثابت کرده است که با وجود قرارگیری چند دههای در جایگاه سوم خودروسازان آمریکای شمالی (در پس جنرال موتورز و فورد)، همچنان محبوبترین برند خودروساز و توانمند بازار جهان و مخصوصا آمریکای شمالی به حساب میآید. همچنین جالب توجه است که گروه استلانتیس یک گروه بزرگ خودروساز سه ملیتی (آمریکایی-ایتالیایی-فرانسوی) است که با این وجود، هر چهار جایزه را برندهای شعبه آمریکایی این خودروساز به خود اختصاص دادهاند.
کرایسلر و بازار افترمارکت
گروه استلانتیس این پیروزی بزرگ و چشمگیر در نمایشگاه سما ۲۰۲۲ را مدیون پافشاریها و خلاقیتهای بیمانند مهندسان و طراحان گروه خودروسازی کرایسلر و برند نامآشنا و بسیار قدیمی موپار (Mopar/قدیمیترین قطعهساز انحصاری صنعت خودرو-وابسته به کرایسلر و گروه خودروسازی استلانتیس امروزی) است که با وجود حرکت تند و تیز صنعت خودروسازی جهان در راستای دستیابی به سبد محصولات تمام الکتریکی (Full EV)، همچنان در مسیر ارائه قدرتمندترین محصولات تولید انبود سوخت فسیلی نظیر خانواده پیشرانههای V8 هِلکت (Hellcat)، دیمِن (Demon)، هِلِفِنت (Helephant) و هِلکریت (Hellcrate) قدم برداشت.
گروه کرایسلر (استلانتیس آمریکای شمالی) همچنین در نمایشگاه سما ۲۰۲۲ از خانواده جدید پیشرانههای کریت (Crate Engine/پیشرانههای عرضه شده در بازار افترمارکت) خود پرده برداشت که نمونه اول با نام هوریکریت (HurriCrate) نسخه افترمارکت و ارتقا یافته عملکرد محور پیشرانه هاریکین (Hurricane) از نوع شش سیلندر خطی ۳.۰ لیتری توئین توربو به قدرت فراتر از ۱۰۰۰ اسب بخار است. نسخه استاندارد این پیشرانه در قدرتمندترین نسخه خود توانی فراتر از ۵۰۰ اسب بخار و ۶۵۰ نیوتون.متر گشتاور خواهد داشت و در اصل برای خانواده شاسی بلندها و وانتهای زیرمجموعه کرایسلر (جیپ، داج و رَم) طراحی و تولید شده است.
پیشرانه دوم یک هیولای ۷.۰ لیتری V8 از نوع ۱۶ سوپاپ (OHV) مجهز به سیستم سوپرشارژر (همانند خانواده هلکت) اما مجهز به سوپرشارژر ۳.۰ لیتری و سوزن انژکتورهای دارای دور ۱۷۰۰ سیسی در دقیقه است. کرایسلر توان این پیشرانه غول پیکر را بیش از ۱۵۰۰ اسب بخار اعلام کرده است که با این اوصاف، برنده بسیاری از جایزههای بین المللی سگمنت پیشرانههای افترمارکت جهان، ازجمله قدرتمندترین پیشرانه تولید انبوه کریت خواهد بود.
خودروهای برتر سما
یکی از مهمترین بخشهای نمایشگاه سما، رونمایی از پروژههای بلند پروازانه و دیوانهکننده خودروسازان خصوصی و تیراژ محدود است که جمعیت بسیار زیادی را به خود جلب میکنند. تعداد خودروهای به نمایش درآمده از حد تصور خارج است، اما در ادامه تنها به معرفی تعداد بسیار معدودی از برترینهای نمایشگاه سما در سال ۲۰۲۲ میپردازیم.
پلیموث سوپربرد: جهنم در نسکار
پلیموث سوپربرد (Superbird/اَبَر پرنده)، برادر ناتنی داج چارجر دیتونا، در دهه ۱۹۶۰ میلادی با تکیه بر تکنولوژی برتر کرایسلر توانستند رکورد مسابقات نسکار و دیتونا ۵۰۰ دهه ۱۹۶۰ میلادی را چنان درهم شکنند که قوانین مسابقات را به ضرر خود تغییر دهند. این دو خودرو افسانهای در تیراژ محدود کمتر از ۲۰۰۰ دستگاه و در راستای پیروی از قوانین همسانسازی مسابقات (Homologation) به منظور فروش به عوام، با دو پیشرانه ۷.۰ لیتری 426 Hemi و ۷.۴ لیتری RB440 به تولید رسیدند.
این خودرو در نسخه استاندارد یکی از گران قیمتترین خودروهای کلاسیک آمریکایی به حساب میآید اما نسخه رونمایی شده در سما ۲۰۲۲، یک نمونه مجهز شده به پیشرانه ۷۰۷ اسب بخاری ۶.۲ لیتری سوپرشارژر هلکت در اتصال به گیربکس اتوماتیک هشت سرعت تورک فلایت (Torque Flight/ همان ZF 8HP) است که در چلنجر و چارجر هلکت استفاده شد.
اگرچه این خودرو یک نمونه بارز رستوماد (Restomod/خودرو کلاسیک بازسازی شده با تکنولوژی روز) است اما همچنان محبوبیت و ارزش مادی بسیار زیادی به همراه دارد.
بیوئیک گرند نشنال: شوالیه شبِ کوین هارت
کوین هارت (Kevin Heart)، بازیگر و استندآپ کمدین مشهور آمریکایی که از قضا یک کلکسیونر بسیار مطرح خودروهای آمریکایی تقویت شده به حساب میآید، در نمایشگاه سما ۲۰۲۲ با یکی دیگر از ابرخودروهای عجیب و غریب خود ظاهر شد. این بازیگر پرآوازه که به تملک خودروهای چند هزار اسب بخاری مشهور است، در سما امسال یک دستگاه بیوئیک گرند نشنال (GNX) مدل ۱۹۸۷ را به نمایش گذاشته که از سوی شخص وی، شوالیه شب (Dark Knight) نام گرفته است.
بیوئیک گرند نشنال به صورت فابریک از یک پیشرانه ۴.۳ لیتری توربو V6 به قدرت ۳۰۰ اسب بخار و ۵۷۰ نیوتون.متر بهره میگرفت که به صورت استاندارد، یکی از قدرتمندترین و سریعترین خودروهای دهه ۱۹۸۰ میلادی در جهان شناخته میشد که هیچ فراری و لامبورگینی توان رسیدن به گرد پای آن را نداشت. اما این نسخه ارتقا یافته از پیشرانه ۳.۶ لیتر V6 کادیلاک ATS-V بهره میگیرد که پس از ارتقا فنی سنگین، به خروجی ۶۵۰ اسب بخار ارتقا یافته است.
تویوتا استاوت ۱۹۶۶: وانت مخصوص دریفت
نمایشگاه سما مرکز جنون و دیوانهبازی عاشقان خودرو است. این بار زیرمجموعه عملکرد محور تویوتا با نام TRD به سراغ یک دستگاه تویوتا استاوت (Stout) مدل ۱۹۶۶ رفته است که در حقیقت جد پدری تویوتا هایلوکس (مشهور به تاکوما در آمریکای شمالی) به حساب میآید. این وانت گمنام در بازار ژاپن نیز محبوب نبود، چه برسد به بازار آمریکای شمالی آن هم در دهه ۱۹۶۰ میلادی.
این وانت که از سوی تیم TRD تویوتا ویژه مسابقات دریفت ستاپ شده است، از یک شاسی لولهای بهره میگیرد که به یک پیشرانه چهار سیلندر کاملا سفارشی مجهز شده که بر اساس تخمین، حدود ۱۰۰۰ اسب بخار نیرو تولید میکند. پروژه این وانت مخصوص دریفت تنها یک ماه پیش استارت خورد و تا روز برگزاری نمایشگاه سما ۲۰۲۲، حدود ۷۵ درصد آن تکمیل شد. از این رو هنوز مشخصات نسخه نهایی و تکمیل شده این پروژه منتشر نشده است.
برادران رینگ: ابر وانت شورولت Enyo
برادران رینگ یا Ringbrothers یکی از مشهورترین تیمهای شرکتکننده در نمایشگاه سالانه سما است. این گروه مشهور که هر سال با چند پروژه نفسگیر جهان خودرو را شوکه میکند، این بار با یک ابر وانت به سما ۲۰۲۲ آمده است.
این وانت اسپرت بر اساس پلتفرم یک شورولت مدل ۱۹۴۸ در ساختار هاتراد (Hot Rod) در کلاس چرخباز (Open Wheel) ستاپ شده است که Enyo (با تلفظ اِن-یوی/الهه یونان باستان-خداوندگار جنگ) نامگذاری شده است. این ابر وانت اسپرت از یک پیشرانه تنفس طبیعی انژکتوری افترمارک (کریت/Crate) شورولت به حجم ۸.۴ لیتر بهره میگیرد که قادر به تولید ۱۰۰۰ اسب بخار قدرت است. فرایند طراحی و ساخت این پروژه خوش رخ و قدرتمند ۱۰ هزار ساعت به طول انجامیده است.
مزدا RX12: مافیا در لباس یاکوزا
شرکت مزدا ژاپن با سری RX خود در زمینه تولید انبوه پیشرانههای روتاری (پیشرانههای دورانی وانکل/Wankel) به شهرت رسید. اما نسخه RX رونمایی شده در نمایشگاه سما ۲۰۲۲ نیز یک پروژه نیمه تمام بود که صرفا برای شرکت در این نمایشگاه بلافاصله از اتاق رنگ به محیط برگزاری وارد شد.
این مزدا RX-7 نسل سوم بجای استفاده از یک پیشرانه روتاری یا وانکل دو روتور، به پیشرانه V12 کد M120 مرسدس بنز (نسخه به کار رفته در پاگانی زوندا) به حجم ۷.۳ لیتر مجهز شده است. مشخصات نهایی این پروژه بسیار زیبا، اما نیمه تمام هنوز منتشر نشده است. با این وجود انتظار میرود که این هیولای بتواند قدرتی فراتر از ۸۰۰ اسب بخار تولید کند. این مزدا منحصر به فرد تنها در تیراژ محدود و حدود ۵۰ دستگاه به تولید خواهد رسید.
محصولات برتر سما
در دسته محصولات و تجهیزات تخصصی وابسته به صنعت خودرو و قطعات افترمارکت، نمایشگاه سما سال جاری با چند نمونه پیشرفت و خلاقیت جدید همراه بود که مهمترین آنها به شرح زیر است.
سوپرشارژر هاروپ TVS3100
شرکت هاروپ (Harrop) در نمایشگاه سما ۲۰۲۲ از سوپرشارژر جدید ۳.۱ لیتری خود با نام TVS3100 رونمایی کرده است که بر اساس قطعات داخلی سوپرشارژر برند ایتن (Eaton) مدل X3100 طراحی و ساخته شده است. این سوپرشارژر سه ضلع با طراحی جدید خود نشان داده است که در تستهای انجام شده در سرعت گردش ۱۸۰۰۰ دور در دقیقه شفت اصلی و فشار ۱۴.۷ در مقیاس PSI، ۳۰ درصد جریان بیشتر هوا، ۱۷ درصد حجم ورودی بیشتر هوا و ۱۱ درصد بازده بهتر در مقایسه با سوپرشارژ مدل ۲۶۵۰ دارد.
با گسترش میزان استفاده خودروسازان عملکرد محور از سیستم پرخوران و همچنین استفاده خیرهکننده از سیستم سوپرشارژر در مسابقات اتومبیلرانی آمریکایی، انتظار میرود استقبال تیمهای مسابقهای و خودروسازان آمریکای شمالی از این سوپرشارژر جدید بالا باشد.
رگلاتور فشار روغن OPR
شرکت OPR برای پیشرانههای تقویتشده مسابقهای یک رگلاتور (تنظیمکننده) فشار روغن ساخته بود که ضمن ایفای نقش صحیح، فرایند نصب و سرویس آن (به دلیل وجود مسیر برگشت فشار روغن به کارتر) بسیار دشوار بود. نسخه جدید رگلاتور فشار روغن این شرکت از نوع خطی با فرایند نصب بسیار ساده و دارای فیلتر روغن داخلی و قابل شست و شو است که نیازی به تعبیه مسیر بازگشت روغن به کارتر ندارد.
کامپیوتر HalTech R3
شرکتهای تقویتکننده خودرو و تیمهای مسابقات اتومبیلرانی برای ارتقا فنی و کنترل دقیق پیشرانههای دستساز خود نیازمند استفاده از کامپیوترهای انحصاری هستند که معمولا به ایسییوهای مستقل (Standalone ECU) شناخته میشوند. این ECUها در حقیقت یک کامپیوتر مشابه به کامپیوترهای استفاده شده در پیشرانههای تولید انبوه خودروهای انژکتوری هستند که از قضا برای هیچ پیشرانه منحصر به فردی ستاپ نشده و کاملا خاماند.
شرکت HalTech (هَلتک) که کامپیوتر قدرتمند Nexus R5 را در سبد محصولات خود داشت، حالا با ارائه نسخه ارزان قیمتتر و عملکرد محدود Nexus R3، سهم بیشتری از بازار فروش را برای خود در نظر گرفته است. کامپیوتر Nexus R3 یک ماژول تقسیم ولتاژ دلکو، جدول ورود و ویرایش اطلاعات پایه پیشرانه، سیستم کنترل مدار بسته سنسور اکسیژن و در حالت کلی، یک ایسییو کاملا مستقل است که میتواند هر پیشرانه انژکتوری تا تعداد هشت سیلندر را بر اساس اطلاعات وارد شده کنترل کند.
نویسنده: شهاب انیسی