بازار خودرو همچنان در شوک انتظارهای طولانی برای خروج از رکود فرو رفته است تا تحلیل وضعیت قیمت خودروهای داخلی و خارجی، غیرقابل پیش‌بینی‌تر از قبل شود. طی هفته‌های گذشته، اگر چه نوسان قیمت در بازار خودروهای داخلی کمتر از خودروهای خارجی بود، اما این روند از نگاه ناظران بازار، همچنان افزایش زیرپوستی قیمت‌ها تلقی می‌شود.
افزایش زیر پوستی قیمت خودرو
در روزهای گذشته قیمت خودروهای داخلی در بازار، تا 4 میلیون تومان افزایش پیدا کرد و این رقم برای خودروهای خارجی به طور میانگین تا ۱۰ میلیون تومان اعلام شد.
در همین زمان بود که برخی از فعالان بازار خودرو معتقد بودند که هیچ جهشی قیمتی در این بازار رخ نداده است، اما در مقابل اظهارنظرهای کارشناسانی قرار دارند که می‌گویند: «قیمت‌ها در بازار خودرو به اندازه‌ای با واقعیت فاصله دارد که هیچ افزایشی را نمی‌توان زیرپوستی تلقی کرد.»
بازار خودرو استراتژی ندارد
دست‌اندرکاران بازار و همچنین کارشناسان اقتصادی، طی سال‌های گذشته تاکنون، بارها اعلام کرده‌اند که ایجاد ثبات نسبی قیمت‌ها در بازار خودرو نیازمند اجرای سیاست‌هایی از جمله، آزادسازی واردات خودرو، پرهیز از قیمت‌گذاری دستوری، خروج خودرو از لیست کالاهای سرمایه‌ای و مهمتر از همه این موارد، تدوین استراتژی برای افزایش تولید پایدار در صنعت خودرو است.
اما به نظر می‌رسد این برنامه‌ها با وجود تاکیدهای بسیار، هنوز مجالی برای تحقق پیدا نکرده است. مصداق‌های روشنی برای این گفته وجود دارد؛ هنوز نتیجه مذاکرات هسته‌ای مشخص نیست، در داخل کشور بستر مناسبی برای آزادسازی واردات خودرو وجود ندارد و خودروسازان بزرگ، با وجود تلاش‌های بسیار اما با تولی پایدار خودرو، فرسنگ‌ها فاصله دارند. بماند که زیان انباشته گروه صنعتی ایران خودرو و شرکت خودروسازی سایپا، از مرز ۸۰ هزار میلیارد تومان هم عبور کرده است.
بازار خودرو معطل تولید است
بازار خودرو، معطل تعادل میان عرضه و تقاصا مانده است. خودروسازها هم به دلایل مختلف امکان تولید قابل قبول محصولتشان را ندارند.
همین چند روز پیش، امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو، در گفت‌و‌گو با «خودرو ۴۵» گفته بود: اگر ۳ سال پیش، ایران خودرو و سایپا اموال مازاد خود را برای رد دیون به دولت نفروخته بودند، حالا زیان انباشته آنها به ۱۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده بود.»
با این حساب، فعلا نمی‌توان در خصوص آینده قیمت‌ها در این بازار پرحاشیه نظر قطعی داد. آنچه که در بسیاری از مواقع از سوی قعالان اقتصادی مطرح می‌شود، بر اساس تجربه سال‌های گذشته است.
جمع‌بندی، سرنوشت بازار خودرو چه می‌شود؟
پرسش متداول این روزها، سرنوشت قیمت‌ها در بازار خودرو است. حتی بسیاری از مردم انتظار دارند، حالا که تکلیف رئیس دولت سیزدهم مشخص شد، پس قیمت‌ها به وضعیت نسبتا نرمال پیش از سال 97 بر گردد.
صادقانه اگر بگوییم، هیچ چشم‌انداز قطعی و روشنی برای فروکش کردن قیمت‌ها در بازار خودرو وجو ندارد. در کنار همه مشکلات یاد شده، نوسان نرخ ارز که در 6 ماهه دوم سال، شدیدتر خواهد، یکی از مهمترین موانع تعادل قیمت‌ها در بازار خودرو است.
بهانه‌ها کم نیست. از نتیجه مذاکرات وین گرفته تا اجرای سیاست‌های یک شبه از سوی وزارت صمت و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، موجب سرگیجه قیمت‌ها در بازر خودرو شده است.
در شرایط فعلی بهترین کار آن است که هیجان را کنار گذاشته و به رسم سال‌های گذشته، منتظر سیاست‌های مدیران اقتصادی جدید در بازار خودرو بود.
نویسنده: فرشته بهروزی‌نیک
