سال ۱۹۷۲ میلادی، بی ام و خودرو افسانهای ۳.۰ CSL را به عنوان مدل ویژهای برای شرکت در مسابقات قهرمانی تور اروپا معرفی کرد. این خودرو اولین محصول بی ام و برای مسابقات اتومبیلرانی نبود، اما اولین ماشینی بود که بخش تازه تاسیس بی ام و M تولید میکرد. حرف M مخفف کلمه Motorsport است. این بخش جدید برای طراحی و تولید ماشینهای مسابقهای بی ام و راهاندازی شده بود، اما طولی نکشید که شروع به ساخت ماشینهای شهری و جادهای قدرتمندی کرد که قابلیت شرکت در مسابقات را هم داشتند. خودروهای بی ام و M به صورت M به علاوه عدد نامگذاری میشوند و اولین ماشینی که این بخش معرفی شد، بی ام و M1 بود. مدل M1 اولین و از نظر فنی تنها خودرو موتور وسط بی ام و است.
بی ام و M در ۲۴ مه (۳ خرداد) وارد پنجاهمین سالگرد حضورش در صنعت خودرو شد و در این ۵۰ سال، خودروهای خاص و جذابی را طراحی و تولید کرده است.
بی ام و M1
بی ام و M1 زمانی طراحی شد که یوخن نیرپاش موظف شد برای رقابت با پورشه در مسابقه Group 5 ماشینی بسازد. نیرپاش میخواست خودروی موتور وسطی بسازد که نه فقط مسابقه را از پورشه ببرد، بلکه از همه رقبا بهتر باشد. تنها خودروهایی میتوانستند در این مسابقه شرکت کنند که حداقل ۴۰۰ دستگاه از آنها برای هومولوگیشن ساخته شده باشد، اما بی ام و نمیتوانست در مدت زمان تعیینشده این کار را انجام دهد.
در آن زمان لامبورگینی دچار مشکلات مالی بود و نیاز به سرمایه داشت، به همین دلیل بی ام و M با خودروساز ایتالیایی برای طراحی شاسی، ساخت نمونههای اولیه و تولید محصول نهایی همکاری کرد. با این حال مشکلات مالی لامبورگینی اجازه نداد تا آخر این پروژه حضور داشته باشد.
در نتیجه، M1 بین سالهای ۱۹۷۸ و ۱۹۸۱ به صورت دستی ساخته شد. طراحی این مدل را جورجتو جوجارو انجام داد و موتور خودرو ۳.۵ لیتری M88 آن با ۲۷۳ اسب بخار قدرت، توسط پائول روشه طراحی شد. در نهایت یک مدل با نام بی ام و M1 پروکار چمپیونشیپ (Procar Championship) به عنوان خودرو پشتیبانی فرمول ۱ تولید شد. در این مسابقه رانندگانی از رشتههای مختلف اتومبیلرانی با خودروهای یکسان با هم رقابت میکردند.
بی ام و M5 (نسل E28)
اولین خودرو بی ام و M، نسل E28 مدل M5 است که در سال ۱۹۸۵ به بازار آمد. اولین M ساختهشده برای رانندگی در شهر و جاده، بهترین خودرو پرفورمنس یا پرچمدار آلمانیها نبود. اسپویلر صندوق عقب، ورودی هوای بزرگتر در جلو و رینگهای سبک BBS تنها المانهایی بودند که یک خودرو خاص را معرفی میکردند. این خودرو دستساز بود و فقط ۱۴۳۰ کیلوگرم وزن داشت و از پیشرانه بهروزشده شش سیلندر خطی M88 مدل M1 با قدرت ۲۸۲ اسب بخار برای مشتریان آفریقای جنوبی و اروپا و ۲۵۶ اسب بخار برای خریداران آمریکایی شمالی استفاده بهره میگرفت. با وجود طراحی نه چندان خاص و اسپرت، بی ام و M5 سریعترین سدان اوایل دهه ۸۰ به شمار میآمد.
بی ام و Z3 M کوپه
زمانی که بورکهارد گوشل از بنز به بی ام و M آمد، گروهی از مهندسان هم با او وارد این کمپانی شدند. طبق نظر آنها، شاسی بی ام و Z3 پلتفرم مناسبی برای ساخت یک خودرو جمع و جور بود. اما Z3 بدنه رودستر داشت و به همین دلیل، بخش M سقفی برای آن طراحی کرد تا ساختار بدنه استحکام بیشتری پیدا کند و از فاصله کوتاه اما پایدار بین محورها، حداکثر استفاده را ببرد. موتور S52 شش سیلندر خطی از زیر کاپوت بی ام و M3 (نسل E36) به Z3 منتقل شد و بعدها پیشرانه قویتر S54 مشترک با M3 (نسل E46) زیر کاپوت Z3 قرار گرفت.
بی ام و M3 CSL (نسل E46)
برای تعیین خوب یا بد بودن همه نسلهای بی ام و M3 باید به نسل E46 نگاه کرد. خودروساز آلمانی برای مدت زمان زیادی بی ام و سری ۳ را روی خط تولید داشت. بی ام و M3 CSL بهترین خودرو نسل E46 سری ۳ است که بر اساس یک اتومبیل راحت دیفرانسیل عقب ساخته شده بود و یک موتور شش سیلندر خطی S54 قدرتمند زیر کاپوتش داشت. اما مدل M دارای وزن کمتر، قدرت بیشتر، فرمان تند و تیزتر، ترمزهای بهتر و چرخهای سبکتری نسبت به سری ۳ بود. بی ام و M3 CSL خودرو کمیابی است، چون که فقط ۱۳۸۳ دستگاه از آن تولید شد و یکی از بهترین مدلهای تاریخ بی ام و M محسوب میشود.
بی ام و سری ۱ M کوپه
بی ام و نمیخواست و نمیتوانست دوباره از نام M1 برای خودرویی که هیولای موتور وسط نبود، استفاده کند، به همین خاطر، بی ام و سری ۱ M کوپه (نسل E46) متولد شد. تولید این ماشین در قالب یک پروژه اسکانک ورک در بی ام و M استارت خورد. بی ام و سری ۱ در سال ۲۰۰۴ تولید شده بود و در سال ۲۰۱۱ مدل M آن به بازار آمد. پیشرانه شش سیلندر خطی توربوشارژ، ۳۴۰ اسب بخار را به چرخهای عقب میفرستاد که به سیستم تعلیق M3 وصل بودند. همچنین یک کیت بدنه تهاجمی و اسپرت از سپر جلو تا سپر عقب را پوشش میداد. این خودرو مدت کوتاهی روی خط تولید قرار داشت و طبق برنامهریزی، باید فقط ۲۷۰۰ دستگاه از آن تولید میشد، اما به علت تقاضای بالا، ۶ هزار و ۳۹ دستگاه سری ۱ M به بازار آمد.
بی ام و M2 CS
شاید M2 جدید شباهتهایی با با کوپه 1M داشته باشد، اما در اصل یک بی ام و M3 نسل E46 مدرن است که از نظر ظاهری جذاب به نظر میرسد. بی ام و M2 CS با همان فرمول M3 ساخته شده اما دیدنیتر است. یک موتور با قدرت ۴۴۴ اسب بخار از M4 گرفته شده و روی این ماشین سبک و کوچک قرار گرفته است. با گسترش برقیسازی و ماشینهای برقی، احتمالا M2 CS آخرین خودرو M است که مستقیما بر اساس M5 نسل E28 و M3 نسل E46 طراحی شده و آخرین خودرو اصیل M خواهد بود.
بی ام و M4 GTS
زمانی که بی ام و، مدل کوپه سری ۳ را تبدیل به یک سری مستقل و بی ام و سری ۴ کرد، بلافاصله M4 هم خلق شد. بی ام و M4 GTS در سال ۲۰۱۴ معرفی شد و این خودرو فوقالعاده فقط یک سال روی خط تولید قرار داشت. بی ام و تکنولوژیهای جدید ماشینهای مسابقهای را روی مدلهای جادهای قرار داد و کوپه اسپرت خود را با قدرت ۵۰۰ اسب بخار به بازار فرستاد. بعد از ۸ سال، خودروساز آلمانی جانشین GTS را با نام بی ام و M4 CSL معرفی کرده است.
بی ام و M8 کامپتیشن
این روزها شایعه شده که بی ام و M8 CSL جای M8 کامپتیشن را خواهد گرفت، اما در حال حاضر بی ام و M8 کامپتیشن یک خودرو بزرگ، شیک و قدرتمند محسوب میشود که بر اساس کوپه GT طراحی و تولید شده است. این خودرو با بدنههای کوپه، کانورتیبل و گرن کوپه به فروش میرسد و کابین کاملا لوکسی دارد. مدل M8 از اعضای خانوادهاش قویتر است و از یک پیشرانه V8 با قدرت ۶۱۷ اسب بخار استفاده میکند.
نویسنده: میلاد قزللو