تکنولوژی جز جدایی ناپذیر زندگی انسان شده است. تکنولوژی هر زور نسبت به دیروز تغییر میکند و پیشرفتهتر میشود. صنعت خودرو نیز یکی از صنایعی است که پیشرفت تکنولوژی روی آن تاثیر فراوانی داشته است. خودروهایی که تغییرات زیادی نسبت به نیاکان خود دارند و رانندگی با آنها بسیار آسانتر از قبل شده است. اما تبدیل گیربکس دستی به اتومات یکی از این تغییراتی است که شیوه رانندگی را تغییر داده است و دانستن نکاتی درباره آن میتواند ضروری و کمک کننده باشد.
ورود اولین خودروی اتوماتیک به ایران
سال ۱۹۴۱ بود که خودرو کادیلاک برای اولین بار از گیربکس استاندارد اتوماتیک استفاده کرد. استفاده از خودرو در آن سالها مانند دنیای امروز نبود و همچنین استفاده از خودروهایی که گیربکس اتوماتیک داشتند بیشتر جنبه لوکس داشت. این نوع از جعبه دندهها به دلیل تقاضای ایالات متحده افزایش پیدا کرد و به نوعی همه گیر شد. استفاده از خودروهای دارای گیربکس اتوماتیک در ایران نیز از دهه گذشته افزایش یافته است اما آموزشهای رانندگی برای دریافت گواهینامه همچنان با خودروهایی که گیربکس دستی دارند انجام میشود. به همین دلیل شاید بسیاری از افراد تصور کنند که حذف شدن پدال کلاچ، کار را آسانتر کرده است و رانندگی با خودرو اتوماتیک تنها نیازمند فشردن پدال گاز و ترمز است. آنها تصور میکنند که رانندگی با خودروهای دنده اتوماتیک تنها در فشردن پدالهای گاز و ترمز خلاصه میشود، درحالیکه رانندگی با این خودروها نیاز به مهارت ویژه ای دارد و البته ناشی بودن در استفاده از این خودروها میتواند خطرات زیادی برای گیربکس خودروها را به همراه داشته باشد.
اگر برای اولین بار با خودرو اتومات رانندگی میکنید، دانستن این نکات ضروری است!
پای چپ برای ترمز
اگر برای اولین بار میخواهید با خودرو اتومات رانندگی کنید باید پای چپ را که روی کلاچ قرار میگرفت فراموش کنید. چراکه پدال کلاچ در خودروهای اتومات حذف شده است و پای چپ تنها برای پدال ترمز است. هرگز پدال گاز و ترمز را به صورت همزمان فشار ندهید زیرا این کار به گیربکس خودرو آسیب وارد میکند.
هنگام روشن کردن خودرو پای خود را روی پدال ترمز بگذارید
ساختار خودروهای امروزی به گونهای است که بدون فشردن پدال ترمز، اتومبیل روشن نمیشود. بنابراین قبل از حرکت پای خود را از روی پدال ترمز برندارید. البته این کار به دلایل ایمنی نیز توصیه میشود. هنگامی که خودرو اتومات خاموش میشود دنده دیگری در موتور وجود ندارد و تمامی دندهها به جز دنده شیفتر در حالت خلاص قرار دارند. در صورت وجود اشکال در دنده شیفتر، خودرو در حالت پارک قرار نمیگیرد و پس از روشن شدن موتور، خودرو حرکت میکند. به همین سبب توصیه میشود هنگام روشن کردن خودرو حتما پای خود را روی پدال ترمز بگذارید.
قبل از حرکت خودرو را گرم کنید
گرم کردن اصولی خودرو در روزهای سرد بسیار مهم است. قبل از حرکت خودرو دقایقی کوتاه موتور را گرم کنید. حرکت سریع خودرو پس از روشن شدن در روزهای سرد سال باعث میشود که دندهها به راحتی تعویض نشوند. قرار دادن دنده در حالت پارک P بهترین انتخاب برای گرم کردن خودرو است. البته اگر دنده N یا خلاص در خودرو وجود دارد میتوان در این حالت خودرو را گرم کرد. هنگام تعویض دنده حتما پدال ترمز را نکه دارید و از گاز دادن بپرهیزید زیرا تعویض دنده در شرایطی که دور موتور بالا است به گیربکس آسیب میرساند.
دنده را انتخاب کنید و به آرامی پای خود را از روی پدال ترمز بردارید
پس از انتخاب دنده و برداشتن پا از روی پدال ترمز، خودرو به آرامی حرکت میکند و با فشردن پدال گاز و افزایش سرعت، دنده به صورت خودکار عوض میشود. باری تعویض دندهها نیازی به کم کردن کردن گاز یا رها کردن پدال آن نیست.
با دانستن این نکات عمر گیربکس خودرو را افزایش دهید
- در ترافیک سنگین که خودرو متوقف میشود و یا با سرعت پایین حرکت میکند، از دنده یک که معمولا با حرف L نشان داده میشود استفاده کنید.
- پس از باز ترافیک دنده را در حالت D قرار داده و به رانندگی ادامه دهید.
- تعویض مکرر دنده از یک به دو و برعکس، سبب گرم شدن گیربکس و بهم خوردن تنظیم آن در بلند مدت میشود.
- حمل بار و سنگین کردن خودرو، عمر قطعات گیربکس را کم میکند.
- در توقفهای کمتر از ۲ دقیقه پای خود را روی ترمز نگه دارید و دنده را به N و یا P تغییر ندهید.
- برای شروع حرکت خودرو دنده را در حالت D قرار دهید و پس از شنیدن صدای تق که درگیر کردن گیربکس را نشان میدهد شروع به گاز دادن کنید.
- روغن گیربکس را در زمانهای مشخص تعویض کنید.
- گیربکس سنسورهای حساسی دارد که با موتورشویی ممکن است آسیب ببیند.
- از وسایل برقی اضافه در خودرو اتوماتیک استفاده نکنید.
- سایز لاستیک خودرو بر اساس گیربکس مشخص میشود. هرگونه تغییر سایز لاستیک خودرو و رینگ موجب کاهش عمر گیربکس میشود.
- خودرو را در مسیرهای سرازیری خلاص نکنید.
- قبل از توقف کامل خودرو، دنده را در حالت P قرار ندهید.
- هنگامی که خودرو در حرکت است نباید وضعیت دنده را تغییر دهید.
نکتهای درباره پارک کردن خودرو دنده اتوماتیک
هنگامی که خودرو را پارک میکنید باید حتما دنده را در حالت P قرار دهید و سپس خودرو را خاموش کنید. همچنین قرار دادن دنده در حالت P قبل از توقف کامل خودرو به گیربکس آسیب میزند.
ممکن است بسیاری از افراد تصور کنند که رانندگی با خودرو دنده اتومات بسیار راحت است و نکات مربوط به آن را نادیده بگیرند. استفاده از هر وسیلهای توصیهها و نکات مربوط به خود را دارد و کم اهمیت تلقی کردن آنها آسیب زننده است و طی مدت زمان نه چندان بلندی هزینه گزافی را به دنبال خواهد داشت.
نویسنده: شقایق صفی خانی
سلام
وقتی پشت چراغ قرمز یا ترافیک دو دقیقه ای هستیم، میتونیم دنده رو در حالت d قرار بدیم ، و ترمز دستی رو بکشیم بالا؟
با سلام،
توصیه میشود در صورت کوتاه بودن توقف در زمانهای کمتر از سه دقیقه، گیربکس را از وضعیت D وارد موقعیت خلاص (N) نکنید.
در صورت طولانیتر بودن توقف فراتر از پنج دقیقه، بهترین و منطقیترین کار قرار دادن گیربکس در وضعیت پارک و خاموش کردن پیشرانه است.